(GD&TĐ) - Như một căn bệnh mãn tính, chuẩn bị vào năm học mới, nhiều phụ huynh lại kêu khổ bởi các khoản tiền lạm thu trong trường học. Ngoài tiền học phí và bảo hiểm y tế, HS phải cõng thêm rất nhiều khoản thu khác, thậm chí có những khoản thu rất vô lý, đội giá thành cao hơn giá thực tế…
Điều đáng lo ngại nhất hiện nay là tình trạng lạm thu đầu năm học không chỉ diễn ra ở các thành phố lớn mà các trường học vùng nông thôn cũng đã xuất hiện ngày càng nhiều. Với thu nhập chỉ trông vào đồng ruộng, đóng góp đầu năm tiền triệu với các phụ huynh nghèo đã trở thành gánh nặng, nỗi lo đầu năm học.
Chia sẻ vấn đề lạm thu đầu năm, chị L. T ở xã Xuân Huy, huyện Lâm Thảo, tỉnh Phú Thọ nêu: Phụ huynh nông thôn chúng tôi quá bức xúc bởi các khoản thu đầu năm học của nhà trường. Thử hỏi, một trường học ở nông thôn mà thu tới 3 triệu/HS. Nhẩm tính sơ sơ, với hơn 300 HS, nhà trường thu tiền tỉ mỗi năm. Điều đáng nói là trường công ở nông thôn, CSVC cơ bản được đầu tư bằng ngân sách, theo qui định chung, học phí là khoản thu bắt buộc, còn lại tiền bảo hiểm y tế là trường thu hộ.
 |
| Chi phí đầu năm học là nỗi lo của nhiều bậc phụ huynh Ảnh minh hoạ: Mộc Lan |
Các khoản còn lại là thu tự nguyện, thỏa thuận giữa phụ huynh và nhà trường. Song, thự tế, tính tự nguyện không có mà là bắt buộc phụ huynh phải đóng góp. Đây chính là băn khoăn mà anh T.Đ ở huyện Hậu Lộc- Thanh Hóa chia sẻ: Trước các khoản lạm thu của nhà trường nhiều phụ huynh đã không bằng lòng, nhưng có chung tâm lý là con em mình đang còn đi học, còn lệ thuộc vào trường lớp nên sợ nếu phản đối mạnh, ảnh hưởng tới việc học hành của con nên đành cho qua.
Chị N.T. L ở huyện ngoại thành thành phố Hải Phòng cho biết: Đi họp phụ huynh cho con chị giật mình bởi danh sách liệt kê tới 19 khoản thu với số tiền lên tới 2,7 triệu đồng mà mỗi phụ huynh phải đóng góp đầu năm học cho trường, cho lớp. Nào là một tờ giấy thi nhà trường thu 3000 đồng/tờ trong khi giá in bình thường cũng chỉ mất 500 đồng. Chị L so sánh, giá một tờ giấy thi nhà trường thu gần bằng cân thóc. Vậy chỉ cần gia đình có hai con đang độ tuổi đi học, tiền đóng đầu năm cũng gần 6 triệu, một khoản tiền quá lớn so với thu nhập của nhà nông.
Thực ra, nhiều phụ huynh bất bình trước các khoản thu của nhà trường, đã có đơn thư tố cáo việc thu chi tài chính trong trường còn thiếu minh bạch nhưng câu trả lời họ nhận được chưa thỏa đáng. Chính vì thế, tình trạng lạm thu đầu năm học chưa được giải quyết triệt để, vẫn cứ tái diễn công khai. Chị L.T (Phú Thọ) cho biết thêm: Chúng tôi đã lên tiếng, gửi ý kiến về phòng GD, sở GD-ĐT, các cơ quan báo chí đã phản ánh nhưng các khoản thu thì cứ năm này cao hơn năm trước. Thậm chí, bản thân tôi đấu tranh quá nhiều, ảnh hưởng đến việc học của con.
Theo ghi nhận của phóng viên, các khoản thu trong trường hầu như không có kiểm tra, kiểm toán, không có sự kiểm duyệt chặt chẽ từ các cơ quan chức năng, chủ yếu do trường tự thu và tự ý chi. Nhiều khoản thu đầu năm vô lý, trở thành gánh nặng đối với phụ huynh có con đi học như có nơi trường học thu một khoản rất lớn tiền triệu dùng để mua điều hòa, máy chiếu trang bị cho lớp học. Khi phụ huynh phản đối chỉ nhận được câu trả lời từ phía nhà trường là: những phụ huynh nào phản đối không muốn đóng tiền thì HS sẽ dồn vào lớp học riêng. Đây không còn là vấn đề tiền trường mà cách cư xử như vậy phản khoa học, phản GD. Thậm chí có địa phương, phụ huynh phản ảnh có hình thức nhà trường ghi giấy nợ về nhà liệt kê các khoản gia đình chưa đóng góp cho con em. Cách làm này khiến HS xấu hổ trước bạn bè.
Trong khi đó, tại các thành phố lớn, trong những năm qua, việc lắp đặt máy điều hòa gần như đã trang bị hoàn thiện cho các phòng học. Khi HS các lớp cuối cấp tốt nghiệp ra trường thì HS đầu cấp tiếp quản trường học. Hầu hết các lớp đã lắp điều hòa, HS ra trường cũng không phụ huynh nào đến cậy điều hòa mang đi, thử hỏi, tiền thu lắp đặt điều hòa cho HS có đúng thực dùng hay không? Đây cũng là băn khoăn của anh Trung có con năm nay vào lớp 6 THCS.
Chủ trương XHH của ngành GD những năm gần đây hoàn toàn đúng đắn vì góp phần thu hút những nhà hảo tâm, cá nhân, doanh nghiệp tài trợ cho trường học, giúp HS có điều kiện học tập tốt hơn. Đây cũng là hình thức GD đạo đức cho HS biết yêu thương, chia sẻ với bạn học có hoàn cảnh kém may mắn. Nhưng các nhà trường cần công khai các khoản thu chi XHH trong trường học, minh bạch hơn về tài chính. Như vậy mới chấm dứt tình trạng lạm thu đầu năm, giải tỏa bức xúc dư luận khi năm học mới đã đến. Đặc biệt, như vậy mới giảm bớt nỗi lo đóng góp các khoản cho phụ huynh.
Kiều Anh
