Ngoài ra, nguyên nhân khác có thể là vì niêm mạc đường hô hấp đã liền sau viêm, nhưng hình thành “sẹo”. Từ đó, dễ gây kích thích vào đầu mút dây thần kinh.
Ái lực của virus
Sau khỏi Covid-19, nhiều người vẫn không dứt được cơn ho. Có người ho từng tiếng, hoặc ho sặc sụa. Trong khi đó, có những người ho dai dẳng nhiều ngày dù đã âm tính với Covid-19. Có người trong lúc nhiễm không ho, nhưng bị khàn giọng, thậm chí là mất tiếng.
Chị Khánh Linh (27 tuổi, Hà Nội) chia sẻ, sau khi khỏi Covid-19, chị thường xuyên ho “sặc sụa” vào sáng sớm và ban đêm. Bên cạnh đó, cơ thể chị rơi vào tình trạng mệt mỏi. Tuy nhiên, sau khi đi khám tổng quát tại bệnh viện, bác sĩ cho biết, sức khỏe chị Khánh Linh ổn định. “Bác sĩ cho biết, tôi bị ho sau khi khỏi Covid-19 là phản ứng bình thường của cơ thể”, chị Linh chia sẻ.
Trong khi đó, anh Quốc Đạt (26 tuổi, Hà Nội) cho biết, dù khỏi Covid-19 đã một tháng, song, anh phải “sống chung” với tình trạng ho dai dẳng nhiều ngày. “Thậm chí, tôi thường xuyên mất ngủ do ho. Mặc dù không có triệu chứng khó thở, song, ho dai dẳng khiến tôi rơi vào trạng thái mệt mỏi”, anh Đạt cho hay.
BSCKI Hoàng Văn Sơn - Khoa Ngoại, Viện Y học Phòng quân - Không quân, thành viên nhóm bác sĩ Quân y hỗ trợ F0 - chia sẻ: “Nguyên nhân gây ho khi nhiễm virus cấp nói chung và nhiễm Covid nói riêng thường do ái lực của các loại virus này với đường hô hấp”.
Chuyên gia này giải thích, virus thường xâm nhập bắt đầu từ hầu họng, sau đó lan xuống phế quản phổi. Tại đó, virus phát triển nhân lên và gây ra các phản ứng viêm. Các phản ứng viêm tiết ra những chất trung gian hóa học.
Đồng thời, có thể làm tổn hại các tế bào lớp niêm mạc đường hô hấp. Ho có thể xuất hiện do phản ứng của cơ thể với chất trung gian hóa học này, hoặc do tổn thương lớp niêm mạc đường hô hấp, làm “lộ” các đầu mút dây thần kinh (ho). Vì vậy, một kích thích nhỏ cũng có thể gây ra cơn ho.
Bác sĩ Hoàng Văn Sơn chia sẻ, đa số bệnh nhân ho do virus không cần dùng kháng sinh. “Tuy nhiên, sự tổn thương niêm mạc đường hô hấp có thể gây ra bội nhiễm vi khuẩn. Một số trường hợp ho nặng và có đờm có thể phải dùng kháng sinh. Do vậy, việc dùng kháng sinh nên được sự tư vấn của bác sĩ”, bác sĩ Sơn khuyến cáo.
Chuyên gia này lý giải, nhiều người vẫn ho dù đã âm tính với Covid-19 là do phản xạ tống xuất đào thải “xác” virus. Ngoài ra, nguyên nhân khác có thể là vì niêm mạc đường hô hấp đã liền sau viêm, nhưng hình thành “sẹo”. Từ đó, dễ gây kích thích vào đầu mút dây thần kinh. Vì vậy, kích thích nhỏ cũng có thể gây ho.
Một số nguyên nhân khác có thể là: Trào ngược dạ dày - hậu quả của việc dùng thuốc trước đó gây tổn thương; Có tổn thương xơ của phế quản phổi; Các yếu tố tiền sử có hen suyễn.
Để điều trị ho sau Covid-19, bác sĩ Sơn cho biết, hầu hết người bệnh không cần dùng thuốc. Bệnh nhân có thể tập phục hồi chức năng với các bài tập làm tăng dung tích phổi.
Ngoài ra, có thể dùng các thuốc ho thảo dược hoặc bài thuốc dân gian như ngậm chanh mật ong. Người bệnh cần đi khám khi có dấu hiệu đau tức ngực, khó thở, SpO2 thấp hơn bình thường (< 96%) hoặc ho kéo dài trên 3 - 4 tuần.
Tập thở để điều trị ho
Trong khi đó, theo bác sĩ Trương Hữu Khanh - Phó Chủ tịch thường trực Liên chi hội Truyền nhiễm TPHCM, ho sau mắc Covid-19 giống ho sau bị cảm hoặc nhiễm các virus hô hấp.
Về nguyên nhân gây ho sau khi khỏi Covid-19, bác sĩ Khanh liệt kê 4 nhóm: Sau khi khỏi bệnh, cơ thể còn đào thải chất tiết (xác virus); Người có cơ địa dị ứng/hoặc bị suyễn; Người có bệnh lý trào ngược sẵn có, uống thuốc nhiều khiến tình trạng này tăng; Có tình huống kích thích trung khu thần kinh ở dọc đường hô hấp, vùng khí quản, hầu họng...
Bác sĩ Khanh cho biết, người có cơ địa dị ứng (bị kích thích ho khi bị), bị suyễn, trào ngược, sống trong môi trường nhiều khói bụi dễ bị ho kéo dài. Để đối phó với cơn ho sau mắc Covid-19, chuyên gia gợi ý, người bệnh có thể tập thở. Thở bụng có chú ý, hít vào bụng phình, thở ra bụng xẹp.
Mỗi đợt thở 3 - 4 nhịp. Đồng thời, áp dụng phương pháp nuốt và ngậm miệng. Hít vào thở ra bằng mũi cho đến khi hết ho. Người bệnh cũng có thể uống từng ngụm nước ấm, ngậm kẹo. Lưu ý, tránh để khô họng, uống đủ nước. Cần chữa dị ứng, trào ngược, suyễn nếu có.
