Bí quyết sống lâu
Khi bà Misao Okawa sống tại Osaka, Nhật Bản, một trong những người sống thọ nhất thế giới, được hỏi về bí quyết sống lâu, bà đưa ra hai yếu tố: ăn sushi (món ăn truyền thống của Nhật Bản) và có giấc ngủ ngon vào ban đêm.
Năm 117 tuổi, khi được nhắc lại, bà nói: “Chính tôi cũng không tin đó là hai bí quyết sống lâu!”. Nói vậy để thấy, mỗi người một ý, chẳng ai giống ai. Nếu không tin, bạn hãy xem phản ứng của một số người sống trên trăm tuổi về câu hỏi tương tự, phần lớn rất khác nhau!
- “Hãy tử tế với mọi người” - bà Gertrude Weaver ở thành phố Camden, bang Arkansas (người già nhất nước Mỹ nói năm bà bước qua tuổi 116), nói.
- “Ngâm chân trong dầu olive mỗi ngày một lần là bí quyết của tôi” - ông Bernando LaPallo of Mesa, 110 tuổi sống tại bang Arizona nói.
- “Hãy thức dậy vào 5 giờ sáng nỗi ngày và hít đất từ 5-7 cái” - ông Duranord Veillard, 110 tuổi (năm 2017), công dân Mỹ gốc Haiti sống tại Spring Valley, New York nói. Ông cưới vợ (Jeanne) đã hơn 84 năm, một trong những cuộc hôn nhân dài nhất thế giới.
- “Tuyệt đối không uống rượu!” - ông Alexander Imich sống ở New York City cho biết. Lúc chết (năm 2014, thọ 111 tuổi) ông được xem là người già nhất thế giới.
- “Hãy tắm nắng mặt trời buổi sáng” - Jiroemon Kimura, người từng được xem là già nhất Nhật Bản tiết lộ khi mừng sinh nhật 115 (2012). Năm 2013 ông được xem là người đàn ông sống thọ nhất thế giới. Vợ ông chết năm 2012.
- “Đừng bao giờ đến cửa hàng làm đẹp và đừng bao giờ tốn một xu cho nó!” – bà Adelina Domingues sống tại San Diego tiết lộ bí quyết vào năm 114 tuổi.
Lời khuyên của những nhà nghiên cứu
Từ các phòng thí nghiệm “biệt dược chống lão hoá” đến các nghiên cứu khoa học về gene và nhân chủng, con người cố tìm cách kéo dài tuổi thọ và tìm ra những bí quyết giúp sống lâu và sống khoẻ mạnh, có chất lượng.
Mới đây, một số nhà khoa học đã phân tích máu của một lão bà sống quá 115 tuổi, với hy vọng sẽ có được những phát hiện mang tính đột phá và họ đã cho đăng một bài viết trên tập san y học BMJ, trong đó khuyên những ai muốn sống thọ và sống có chất lượng, không suy giảm trí nhớ và hệ vận động nên tập thể dục cường độ nhẹ mỗi ngày.
Có nghiên cứu khoa học đi sâu vào việc đánh lừa tế bào để cơ thể lão hoá chậm hơn và cái chết cũng xa hơn.
Tuy nhiên, những thành tựu trong nghiên cứu kéo dài tuổi thọ vẫn không có nhiều, mà đa số là những lời khuyên:
1. Sự tận hiến và lòng tử tế
Trong nghiên cứu có tên The Longevity Project kéo dài đến 8 thập niên, hai giáo sư Howard S. Friedman và Leslie R. Martin thuộc Đại học Stanford (California, Mỹ) cho biết “tuổi thọ có liên quan mật thiết đến đặc tính cá nhân của mỗi người như cơ địa và tác phong mà quan trọng nhất là sự tận hiến vì người khác và cộng đồng”.
“Chăm sóc người khác là một trong những yếu tố chính giúp người này sống lâu hơn người khác. Sự tận hiến và lòng tử tế dẫn đến lối sống và hành vi lành mạnh có lợi cho tuổi thọ” - Friedman nói.
2. Bữa ăn lành mạnh
Ăn gì và ăn bao nhiêu là hai câu hỏi được các nhà nghiên cứu tuổi thọ quan tâm từ lâu. Những bữa ăn của một số cộng đồng sống lâu tại Địa Trung Hải được họ đặc biệt quan tâm.
Bản thực đơn gồm nhiều trái cây, rau, các loại hạt và những chất béo lành mạnh như dầu olive. “Bữa ăn lành mạnh sẽ dẫn đến tuổi già lành mạnh, giảm mạnh nguy cơ bị bệnh tim mạch, mất trí nhớ - Friedman nói - Việc chọn lựa cách sống lành mạnh cũng giúp đầy lùi cái chết”.
3. Tác động của di truyền
Nếu nói cơ địa mỗi người có liên quan đến tuổi thọ thì di truyền cũng mang tính quyết định. Cha mẹ sống thọ không có nghĩa con cái cũng sống thọ nhưng có một số yếu tố di truyền làm tăng cơ hội sống lâu.
Khi nghiên cứu một bà lão sống trên 115 tuổi, các nhà khoa học phát hiện ra “sự kiệt sức của tế bào mầm” là một trong những nguyên nhân gây ra cái chết cho những người có thể sống đến 100 tuổi.
Một nghiên cứu khác cho thấy một số người được “lập trình từ trong trứng” để ít bị bệnh hơn người khác. Mức khác biệt các hoá chất ở não như serotonin và dopamine cũng giúp tăng khả năng điều chỉnh các nghiệp vụ cơ thể.
4. Hãy ngồi ghế nhà trường lâu hơn
Giáo dục có sự tương tác tích cực với tuổi thọ của con người. Một báo cáo năm 2012 của Trung tâm thống kê Y tế quốc gia của Cơ quan kiểm soát nệnh ở Mỹ (CDC) cho thấy, những người có bằng cử nhân sẽ sống lâu hơn 9 năm so với người chưa học hết bậc trung học.
Chuyên viên kinh tế sức khỏe James Smith thuộc công ty RAND Corporation tin rằng, học hết đại học sẽ giúp sinh viên sống lâu hơn.
“Thậm chí giáo dục còn đóng vai trò quan trọng hơn chủng tộc và thu nhập khi bàn về tuổi thọ. Giáo dục nâng cao có nghĩa là việc làm dễ kiếm hơn, tương lai sáng sủa hơn và có cơ hội để chọn lối sống lành mạnh hơn” – ông nói.
5. Tuyệt đối tránh stress
Stress do công việc không hẳn là kẻ thù cho sức khỏe, nếu bạn biết làm chủ nó và không để nó chi phối mình. Làm việc chăm chỉ, cần mẫn và có trách nhiệm không phải là nguyên nhân chết sớm.
Nghiên cứu The Longevity Study cho thấy, nhiều người lao động đỉnh cao vẫn sống lâu. “Nhờ được trả công bằng niềm vui, tiền bạc và kết quả công việc, họ như được tiếp thêm thuốc bổ để vui sống” – Friedman nói.
6. Tư tưởng có ảnh hưởng đến tuổi thọ
Đầu óc có thoải mái, cơ thể mới tiết ra nhiều enzyme có lợi cho sức khoẻ. Tâm có an, cơ thể mới khoẻ mạnh.
Thí nghiệm cho thấy, sau ba tháng thiền định, những người tham gia có enzyme telomerase hoạt động nhiều hơn người không thiền định đến 30%. Điều này sẽ giúp đẩy lùi đà lão hoá.
Các nhà khoa học khuyên chúng ta nên nhìn mọi vấn đề dưới góc độ tích cực và cảm thông hơn là tiêu cực và bực bối để tâm hồn được thoải mái.
7. Hãy tiếp xúc với người khác
Hoà nhập với cộng đồng và xã hội là “liều thuốc bổ” cho sức khoẻ và giúp chúng ta sống lâu hơn. Có lẽ phụ nữ làm tốt hơn đàn ông điều này nên họ sống lâu hơn?
Hãy nhìn về bạn bè và gia đình như “những người hỗ trợ” mình chứ không phải “những kẻ quấy rầy”. Một số nghiên cứu cho thấy hệ miễn dịch sẽ cải thiện đáng kể ở những người có giao tiếp tốt với bạn bè và gia đình. Nó sẽ giúp giảm và loại bỏ stress.
8. Tránh ngồi nhiều
Một số nghiên cứu cho thấy, bỏ ra nhiều thời gian để ngồi trong ngày mà ít vận động cơ thể là cách tốt nhất để bị bệnh và làm ngắn tuổi thọ. Một nghiên cứu năm 2011 cho thấy những người sau 25 tuổi thích xem TV, tuổi thọ sẽ giảm 22 phút cho mỗi giờ dán mắt vào màn hình.