Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã kết thúc chuyến công du châu Âu kéo dài 5 ngày vào ngày 10/5, sau khi đến thăm ba quốc gia: Pháp, Hungary và Serbia ở châu Âu.
Trong chuyến thăm, ông Tập đã thúc đẩy tầm nhìn của Trung Quốc về một thế giới đa cực hơn.
Chuyến thăm châu Âu của ông Tập, lần đầu tiên sau 5 năm, được thiết kế để tăng cường phạm vi tiếp cận toàn cầu và mang lại cho châu Âu một giải pháp thay thế cho chính sách đối ngoại do Mỹ dẫn đầu đã thống trị lục địa này trong nhiều thập kỷ.
Người ta thậm chí có thể nói rằng Trung Quốc đang cố gắng giúp đưa châu Âu ra khỏi tay Mỹ, vì sức mạnh đang lên của Trung Quốc và sức mạnh đang suy yếu của Mỹ dường như chắc chắn sẽ tiếp tục xảy ra xung đột.
Tiến sĩ George Szamuely, một nhà nghiên cứu cấp cao tại Viện Chính sách Toàn cầu nói với Sputnik: "Ông Tập không thực sự muốn đối mặt với một mặt trận thống nhất giữa Mỹ và EU như cách Nga đã đối mặt với Ukraine. Vì vậy, Trung Quốc đang cố gắng hết sức để kéo người châu Âu ra xa Mỹ."
Việc lựa chọn ba quốc gia tới thăm là có chủ ý, một phần vì mỗi quốc gia đều có những ngày kỷ niệm lịch sử quan trọng với Trung Quốc, nhưng quan trọng hơn, ông Tập có thể nhìn thấy cơ hội xâm nhập nhiều hơn vào mỗi quốc gia đó.
Serbia là trường hợp dễ dàng nhất. Serbia và Trung Quốc gần đây đang phát triển quan hệ kinh tế và khi ông Tập đến tòa nhà Văn phòng Tổng thống Serbia, ông đã được chào đón bởi đám đông vẫy cờ Trung Quốc và hô vang “Trung Quốc, Trung Quốc, Trung Quốc”.
Chuyến đi của ông Tập trùng với dịp kỷ niệm 25 năm vụ NATO ném bom đại sứ quán Trung Quốc ở Serbia, và Chủ tịch Trung Quốc đã đến thăm địa điểm xảy ra vụ đánh bom khiến 3 nhà báo Trung Quốc thiệt mạng.
Chuyên gia Szamuely giải thích: “Serbia vẫn rất phẫn nộ về vụ đánh bom của NATO vào năm 1999, và điều đó đã hình thành mối quan hệ với Trung Quốc vì đại sứ quán Trung Quốc đã bị phá hủy trong vụ đánh bom của NATO”. “Vì vậy, điều đó tạo ra mối liên kết giữa Trung Quốc và Serbia với tư cách là nạn nhân của NATO.”
Tương tự, Hungary có mối quan hệ chặt chẽ với Trung Quốc và đang nhanh chóng trở thành cầu nối của Trung Quốc vào thị trường EU. Đó là dịp kỷ niệm 75 năm Hungary và Trung Quốc mở cửa quan hệ, và cả hai nước dường như đều mong muốn tiếp tục phát triển quan hệ kinh tế.
"Ông Tập đã tới Serbia và Hungary, hai quốc gia khá nhỏ không thực sự có sức ảnh hưởng lớn ở châu Âu. Nhưng dù sao cũng sẽ đại diện cho một lối suy nghĩ độc lập nhất định ở châu Âu. Kiểu suy nghĩ mà Trung Quốc muốn khuyến khích” - chuyên gia Szamuely nói.
Thủ tướng Hungary Viktor Orban đã giữ khoảng cách với các thành viên EU khác về một số vấn đề trong những năm gần đây, bao gồm cả vấn đề liên quan đến Ukraine. Năm ngoái, Thủ tướng Orban đã trì hoãn gói viện trợ của EU cho Ukraine trong nhiều tháng, khiến những nước khác trong khối tức giận.
Trong chuyến thăm của mình, ông Tập và những người đồng cấp đã cam kết tiếp tục phát triển quan hệ kinh tế và cho biết dự án đường sắt cao tốc trị giá 2,1 tỷ USD nối thủ đô Hungary và Serbia sẽ được triển khai, phần lớn được tài trợ bằng các khoản vay của Trung Quốc. Cả Hungary và Serbia đều tham gia sáng kiến Vành đai và Con đường của Trung Quốc.
Chuyến thăm thắng lợi của ông Tập Cận Bình tới Pháp
Theo chuyên gia, chính chuyến đi của ông Tập tới Pháp có thể thực sự thay đổi cục diện địa chính trị nếu hai nước bắt đầu xích lại gần nhau hơn.
Hai nước cũng kỷ niệm chuyến thăm của ông Tập Cận Bình, tròn 60 năm kể từ khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao.
Ông Tập Cận Bình thực sự đã đạt được mục tiêu cho chuyến công du châu Âu của mình? |
Quan trọng hơn, Pháp vẫn là một trong những quốc gia hùng mạnh nhất EU và cùng với Đức có xu hướng chỉ đạo các chính sách của liên minh.
Trong khi trên thực tế, Pháp gần như bị ràng buộc với chính sách đối ngoại của Mỹ, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron lại bày tỏ mong muốn bước ra khỏi cái bóng của Washington.
“Năm ngoái, khi Tổng thống Macron đến thăm Trung Quốc, trên đường trở về, ông ấy đã nói rất nhiều về việc châu Âu cần đạt được quyền tự chủ chiến lược, châu Âu cần theo đuổi một chính sách đối ngoại độc lập, và trên hết, ông ấy nói rằng chúng ta không nên mù quáng đi theo Mỹ. Bây giờ, ông Macron không thực sự theo đuổi điều đó" - chuyên gia Szamuely nhận định. “Nhưng có lẽ, ông Tập Cận Bình nghĩ, đó là một dấu hiệu tốt và có lẽ vẫn còn cơ hội phát triển”.
Chuyên gia Szamuely cho rằng, về phần mình, ông Macron cũng có mục tiêu riêng trong cuộc gặp, hy vọng khiến Trung Quốc nhượng bộ về một số vấn đề kinh tế và gây áp lực buộc Nga chấm dứt hoạt động quân sự ở Ukraine. Theo báo cáo, ông Macron đã thất bại trong cả hai mục tiêu đó. Chủ tịch Ủy ban EU Ursula von der Leyen cũng có mặt ở đó, nhưng sự hiện diện của bà dường như không lay chuyển được tình hình.
Tháng trước, ông Tập đã gặp Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov, tái khẳng định cam kết của Trung Quốc đối với tình hữu nghị “không giới hạn” với Nga.