Theo tờ Quartz, Moskva ban đầu không đặc biệt hào hứng với kế hoạch của Bắc Kinh đó là tiến vào vùng đất băng giá này thông qua Tuyến đường biển phía Bắc, chạy dọc theo bờ biển Bắc Cực của Nga.
Nguyên nhân bắt nguồn từ việc Nga đang triển khai một lực lượng đáng kể ở đó để duy trì an ninh của mình, bao gồm cả hạm đội tàu ngầm hạt nhân. Nhưng cuộc xung đột ở Ukraine dường như đã thay đổi rất nhiều.
Người bạn lớn của Nga, trong tình thế Moskva hiện đang bị cô lập với phần còn lại của thế giới, chính là Trung Quốc. Bắc Kinh không chỉ cung cấp tiền cho Nga từ việc nhập khẩu dầu mỏ mà còn đầu tư vào công nghệ và cơ sở hạ tầng của nước này.
Là nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, Trung Quốc đang tìm kiếm chỗ đứng ở vùng cực để tiếp cận với các mỏ khoáng sản, tuyến đường vận tải và nguồn năng lượng giàu có ở Bắc Cực. Tất cả những cơ hội này đang trở nên sẵn có hơn khi băng ở Bắc Cực tan chảy.
Trong bốn thập kỷ qua, băng ở Bắc Cực đã tan chảy với tốc độ trung bình nhanh gấp 4 lần so với bất kỳ nơi nào khác trên hành tinh và Trung Quốc đang tận dụng tối đa lợi thế của các tuyến đường đánh cá và thương mại hàng hải do biến đổi khí hậu mở ra.
Trong tài liệu về Bắc Cực năm 2018, Trung Quốc tuyên bố mình là một "quốc gia gần Bắc Cực", yêu cầu đối xử thích hợp theo Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển và Hiệp ước Svalbard.
Giống như các thành viên NATO, Trung Quốc cho biết họ có quyền tự do hàng hải và hàng không, nghiên cứu khoa học, đánh bắt cá, đặt dây cáp và khai thác tài nguyên ngoài khơi các vùng biển thuộc Bắc Cực.
Trung Quốc không thể chinh phục Bắc Cực nếu thiếu Nga. |
Giờ đây, các nhà khoa học Trung Quốc đã xác định được 13 cảng của Nga mà họ có thể sử dụng để tiếp cận Bắc Cực, dựa trên điều kiện tự nhiên, cơ sở hạ tầng, vận tải hàng hóa, tổ chức công việc và vị trí địa lý.
Các công ty Trung Quốc đã hiện diện ở hầu hết những cảng nói trên. Một ví dụ là Tập đoàn Poly đã đầu tư khoảng 300 triệu USD vào cơ sở hạ tầng khai thác than ngoài khơi Murmansk và hiện đang lên kế hoạch xây dựng một cảng nước sâu ở Arkhangelsk.
Trung Quốc mô tả Bắc Cực là một trong những "biên giới chiến lược mới" khi nước này đặt mục tiêu trở thành một "cường quốc vùng cực" vào năm 2030 bằng cách đầu tư mở rộng hạm đội tàu phá băng và sự hiện diện của hải quân trong khu vực.