Khi Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama chuẩn bị lên chuyên cơ Air Force One rời sân bay Tân Sơn Nhất vào trưa nay (25/5), Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Hà Kim Ngọc đã gửi lời chào của các lãnh đạo cấp cao Việt Nam đến Tổng thống Obama.
“Trước khi rời Việt Nam, Tổng thống Obama đã nói ông thực sự xúc động với tình cảm người dân Việt, đã lay động trái tim ông và hơn bao giờ hết, ông thấy đất nước Việt Nam thật gần gũi,” Thứ trưởng Hà Kim Ngọc chia sẻ.
Trả lời phỏng vấn báo chí về kết quả chuyến thăm của Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama vào tối 25/5, Thứ trưởng Hà Kim Ngọc nhấn mạnh chuyến thăm chính thức Việt Nam của Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama cùng với Đoàn đại biểu cấp cao Chính phủ Hoa Kỳ đã kết thúc thành công với 6 kết quả nổi bật.
Theo ông, về chính trị-ngoại giao, hai bên đã ra tuyên bố chung nhất trí tăng cường quan hệ đối tác toàn diện theo hướng thực chất, hiệu quả, bền vững vì lợi ích hai nước, vì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển trong khu vực và thế giới; tuyên bố chung đã tái khẳng định cam kết của hai bên trong việc tuân thủ Hiến chương Liên Hợp quốc, tôn trọng luật pháp quốc tế, tôn trọng thể chế chính trị, độc lập chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của mỗi nước; Tổng thống Obama khẳng định dù Chính quyền mới là của Đảng nào, chính sách với Việt Nam sẽ được tiếp tục.
Về kinh tế, lãnh đạo Bộ Ngoại giao cho rằng, kết quả đáng chú ý nhất là hai bên nhất trí cao lấy hợp tác phát triển làm trọng tâm của quan hệ hai nước trong thời gian tới; theo đó hai nước sẽ tập trung hợp tác nhiều hơn vào lĩnh vực thương mại, đầu tư, khoa học công nghệ, đào tạo nguồn nhân lực, chống biến đổi khí hậu. Chủ trương này được minh chứng bằng những thỏa thuận kinh tế lớn với trị giá lên tới 11,3 tỷ USD mà hai bên đạt được nhân chuyến thăm trong lĩnh vực hàng không và điện gió.
"Tổng thống khẳng định quyết tâm thúc đẩy Quốc hội thông qua TPP trong năm 2016 đồng thời cam kết hỗ trợ Việt Nam về kỹ thuật để triển khai có hiệu quả Hiệp định TPP; tiếp tục mở cửa thị trường Hoa Kỳ cho hàng hóa Việt Nam; xem xét thuận lợi việc nhập xoài, vú sữa," Thứ trưởng Hà Kim Ngọc nói.
Về quốc phòng-an ninh, Thứ trưởng nhấn mạnh, Tổng thống Obama đã tuyên bố dỡ bỏ hòa toàn lệnh cấm vũ khí sát thương với Việt Nam. Như vậy, tàn dư cuối cùng của Chiến tranh Lạnh đã được bãi bỏ, Việt Nam và Hoa Kỳ cũng đã ký thỏa thuận về hỗ trợ trong lĩnh vực thực thi pháp luật và tư pháp.
Hai bên cũng nhất trí gia tăng hợp tác trong lĩnh vực cảnh sát biển, cứu hộ, cứu nạn, ưu tiên cao hơn cho hợp tác giải quyết hậu quả chiến tranh. Tổng thống Obama cam kết Hoa Kỳ sẽ hợp tác với Việt Nam để xử lý chất độc dioxin tại sân bay Biên Hòa sau khi hai bên đã thành công trong dự án tương tự ở sân bay Đà Nẵng, cũng như trong vấn đề rà phá bom mìn.
Ngoài ra, hai bên cũng đạt được một số thỏa thuận hợp tác về giáo dục-đào tạo, trong đó có việc thành lập trường Đại học Fullbright Việt Nam với mục tiêu xây dựng trường trở thành trường đại học chất lượng cao và đạt chuẩn quốc tế; thỏa thuận khung về việc Việt Nam cho phép các tình nguyện viên Hoa Kỳ vào dạy tiếng Anh ở Thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội trong khuôn khổ Chương trình Hòa Bình; gia tăng trao đổi sinh viên hai nước. Tổng thống Obama mong muốn có nhiều sinh viên Hoa Kỳ đến Việt Nam.
Thứ trưởng Ngọc cũng tái khẳng định, hai bên đã thống nhất được một số nội dung quan trọng trong lĩnh vực khoa học-công nghệ và y tế; ký kết bản thỏa thuận liên quan triển khai thủ tục hành chính trong khuôn khổ Hiệp định về sử dụng hòa bình năng lượng hạt nhân (Hiệp định 123) và một số thỏa thuận khác liên quan đến các dự án dầu khí, điện mặt trời và điện gió. Hai bên nhất trí tăng cường hợp tác trong việc ngăn chặn, phát hiện và ứng phó với các mối đe dọa từ đại dịch; Hoa Kỳ cũng cam kết ủng hộ Việt Nam tăng cường năng lực về y tế biển đảo.
Cuối cùng, lãnh đạo Bộ Ngoại giao cho hay, hai bên nhất trí tăng cường phối hợp giải quyết các thách thức chung và toàn cầu, bao gồm các vấn đề liên quan Biển Đông, biến đổi khí hậu, phát triển bền vững, chống buôn bán động vật hoang dã, chống phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt và gìn giữ hòa bình.
Về Biển Đông, hai bên khẳng định vào lập trường đã nêu trong tuyên bố Sunnylands của Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN-Mỹ tháng 2/2016; hai bên đã ra Công bố chung về Đối tác Việt Nam-Hoa Kỳ trong lĩnh vực chống buôn bán động vật hoang dã và biến đổi khí hậu. Hoa Kỳ cũng cam kết tích cực phối hợp và hỗ trợ Việt Nam tổ chức thành công Diễn đàn Hợp tác APEC vào năm 2017.
“Những bước phát triển tích cực trong mối quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam-Hoa Kỳ đạt được chỉ mười tháng sau chuyến thăm lịch sử tới Hoa Kỳ của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, là kết quả của những nỗ lực to lớn của hai phía và chủ trương đúng đắn của Việt Nam về việc ‘gác lại quá khứ, vượt qua khác biệt, phát huy tương đồng, hướng tới tương lai’ như Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã nói với Tổng thống Obama trong cuộc Hội đàm tại Nhà Trắng vào tháng 7/2015,” Thứ trưởng Hà Kim Ngọc cho hay./.
Vào lúc 12 giờ 55 phút chiều 25/5, chiếc chuyên cơ chở ông Obama đã cất cánh rời sân bay Tân Sơn Nhất sau chuyến thăm Việt Nam. Tổng thống Obama sẽ đến thăm Nhật Bản cuối ngày 25/5 và dự hội nghị thượng đỉnh G7, diễn ra ở Ise-Shima trong hai ngày 26 và 27/5.
Tại Hà Nội, ngày 23/5, ông Obama đã có buổi gặp gỡ Chủ tịch nước Trần Đại Quang, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc và chào xã giao Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng. Ông thông báo Mỹ quyết định dỡ bỏ hoàn toàn lệnh cấm vận vũ khí đối với Việt Nam đồng thời tập trung thảo luận những vấn đề nhằm tăng cường quan hệ đối tác trên nhiều lĩnh vực cùng các vấn đề khu vực và thế giới.
Chiều 24/5, Tổng thống Obama đã đến Thành phố Hồ Chí Minh và đã đến thăm chùa Ngọc Hoàng, sau đó gặp gỡ cộng đồng khởi nghiệp Việt Nam. Sáng 25/5, ông có buổi giao lưu với hơn 800 bạn trẻ.
