Thế mạnh sẽ thuộc về ai?
Trong ba tuần của cuộc phản công, Ukraine đã không thu được kết quả như mong muốn: Vũ khí và khí tài của NATO không đến được tuyến phòng thủ đầu tiên của quân đội Nga.
Ở Kiev, họ giải thích những thất bại bằng sự vượt trội của hàng không Nga, thứ đã phá hủy xe tăng và xe chiến đấu bộ binh của phương Tây.
Các máy bay kiểu cũ của Liên Xô mà Lực lượng Vũ trang Ukraine có, không thể chống lại hiệu quả các phương tiện Phòng không và Phòng không hiện đại hơn của Lực lượng Hàng không Vũ trụ Nga.
"MiG-29 có tầm nhìn với hệ thống radar chỉ 60 km, tầm bắn 30 km. Trong khi đó, Su-35 có tầm nhìn radar hơn 200 km và tầm bắn hơn 100 km", Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Oleksiy Reznikov cho biết.
Các hệ thống phòng không do phương Tây cung cấp không đủ để bao quát mặt trận hàng nghìn km. Họ chủ yếu bảo vệ các đối tượng ở phía sau.
Những nỗ lực để di chuyển thậm chí một phần của các hệ thống này gần hơn với đường tiếp xúc đều có rủi ro lớn. Đặc biệt, trong những ngày đầu tiên của cuộc phản công, quân đội Nga đã tiêu diệt được tổ hợp phòng không IRIS-T do Đức cung cấp.
Do đó, các máy bay phương Tây đang rất được Kiev mong chờ. "Khi được tiếp nhận chiến đấu cơ từ phương Tây, Kiev sẽ có khả năng vô hiệu hóa được lực lượng phòng không của Nga, sau đó là giành được ưu thế trên không", Bộ trưởng Oleksiy Reznikov nói.
Trong danh sách những chiến đấu cơ Kiev hi vọng có thể nhận được từ phương Tây gồm có tiêm kích F-16 do Mỹ sản xuất, JAS-39 Gripen của Thụy Điển, Tornado và Typhoon của châu Âu, Mirage-2000 của Pháp.
F-16 đã 50 tuổi
Theo RIA Novosti, dù dòng chiến đấu cơ nào trong số những máy bay kể trên được chuyển giao cho Ukraine, chúng vẫn không so sánh với sức mạnh của những chiến đấu cơ tối tân Không quân Nga đang sở hữu.
Trong đó, tiêm kích F-16 Fighting Falcon cất cánh lần đầu tiên cách đây gần nửa thế kỷ, vào tháng 2/1974. Đây là máy bay chiến đấu đa chức năng thế hệ thứ tư.
Một trong những chiến đấu cơ được sản xuất nhiều nhất cho đến nay: hơn bốn nghìn rưỡi chiếc đã được sản xuất. Gần ba ngàn vẫn đang phục vụ tại 25 quốc gia và vùng lãnh thổ.
Về đặc điểm hiệu suất, F-16 có thể so sánh với các đối thủ cùng thời của nó là MiG-29 và Su-27. Và trong một số tính năng, tiêm kích do Liên Xô phát triển thậm chí còn vượt qua F-16. Chính vì vậy, việc dùng F-16 so sánh với Su-35 và MiG-31 của Nga là quá khập khiễng.
Không quân Mỹ tích cực sử dụng F-16 trong các chiến dịch quân sự trên khắp thế giới. Dù được phương Tây đánh giá cao nhưng dòng tiêm kích này có thể bị bắn hạ chỉ bằng hệ thống phòng không S-125 được Liên Xô phát triển từ năm 1961.
Truyền thông phương Tây nghi ngờ rằng F-16 sẽ thay đổi bất cứ điều gì trên chiến trường trong trường hợp đến Ukraine.
Tạp chí Military Watch viết: "Khả năng sống sót rất hạn chế. Khả năng bắn trúng các máy bay hạng nặng cao cấp như Su-35, MiG-31 và Su-57 của F-16 là rất hạn chế. Và việc F-16 bị tiêu diệt sẽ nâng cao uy tín của Không quân Nga".
Mặc dù vậy, một liên minh bao gồm Bỉ, Anh, Đan Mạch, Hà Lan, Na Uy, Bồ Đào Nha và Mỹ đã tuyên bố ý định chuyển giao các máy bay chiến đấu này cho Kiev. Các phi công Ukraine có thể được đào tạo ở Anh, Đan Mạch hoặc Romania .
Gripen khiêm tốn
Ngoài F-16, ứng cử viên tiếp theo Kiev có thể nhận được từ phương Tây là JAS 39 Gripen của Thụy Điển. Dòng tiêm kích thực hiện chuyến bay đầu tiên vào năm 1988 và được đưa vào trang bị năm 1997.
Đặc điểm bay tương tự nhưng JAS 39 kém hơn về trọng tải và bán kính chiến đấu. Nó được hình thành như một phương tiện bảo vệ không phận khỏi máy bay Nga. Các nhiệm vụ đầy tham vọng hơn - nhiệm vụ tấn công phía sau chiến tuyến của đối thủ đã không được đặt ra.
Tuy nhiên, Gripen cũng có một số lợi thế: Máy bay có thể hạ cánh trên đường băng ngắn và cả những con đường nhỏ so với chiến đấu cơ Nga, điều này rất phù hợp với điều kiện của Không quân Ukraine hiện tại.
Nhà sản xuất còn đảm bảo, Gripen có thể được tiếp nhiên liệu và trang bị lại vũ khí chỉ trong mười phút. Để làm được điều này chỉ cần một kỹ thuật viên và năm tân binh là đủ.
Không quân Thụy Điển thông báo rằng họ đã bắt đầu cho phi công chiến đấu cơ Ukraine làm quen với JAS 39 Gripen và bắt đầu đào tạo họ vận hành dòng máy bay này.
Không được đánh giá cao
Ngoài 2 dòng tiêm kích kể trên, Mirage-2000 và Tornado của châu Âu cũng có thể được chuyển giao cho Không quân Ukraine. Nhưng chúng không được đánh giá cao ở Kiev.
"Hãy so sánh những chiếc Mirage với MiG-29, và mọi thứ sẽ trở nên rõ ràng. Chúng chỉ tương tự, thậm chí còn có hiệu suất chiến đấu kém MiG", Yury Ignat, phát ngôn viên Không quân Ukraine, cho biết.
Chính vì vậy, chính quyền của Tổng thống Zelensky đã nhiều lần kêu gọi châu Âu cung cấp tiêm kích Eurofighter Typhoon. Nó trẻ hơn Mirage và Tornado, về đặc tính hiệu suất, tương đương với F-16 và nhỉnh hơn một chút so với Gripen, nhưng đắt hơn nhiều và khó bảo trì.
Theo Military Watch, dù chiến đấu cơ nào trong danh sách kể trên được chuyển cho Ukraine thời gian tới, chúng cũng không thể giúp Kiev thay đổi cục diện chiến trường bởi lực lượng họ đối đầu là Không quân Nga với những phi đội tiêm kích tối tân hàng đầu thế giới.
