Tại sao Nga muốn thế giới trao cho Taliban một khởi đầu mới?

Chuyên gia Kirill Semenov của Hội đồng các vấn đề quốc tế Nga trả lời Sputnik khi bình luận về kết quả cuộc họp theo Định dạng tham vấn Moscow về Afghanistan diễn ra hôm 4 tháng 10.

Ông cho biết Nga muốn dỡ bỏ lệnh trừng phạt đối với Afghanistan, trả lại tài sản bị đóng băng và khôi phục các hình thức hợp tác kinh tế và các hình thức hợp tác khác do "tình hình nhân đạo nghiêm trọng" mà quốc gia này đang phải đối mặt.

Nga đồng thời xem xét những lợi ích rõ ràng mà một Afghanistan ổn định và thịnh vượng sẽ mang lại cho khu vực.

Tại cuộc họp có sự tham dự của đại diện cấp cao từ mười quốc gia, bao gồm Afghanistan, Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov cho biết, chính sách hoài nghi của phương Tây đối với Afghanistan đã đi vào ngõ cụt và cáo buộc Mỹ cùng các đồng minh cố tình cản trở sự hồi sinh của nhà nước Afghanistan thông qua các biện pháp trừng phạt.

Ngoại trưởng Nga chỉ trích Mỹ vì nắm giữ bất hợp pháp các tài sản bị đóng băng của nhà nước Afghanistan và duy trì các lệnh trừng phạt hà khắc đối với ngành ngân hàng của nước này, ông Lavrov kêu gọi phương Tây dỡ bỏ các hạn chế và trả lại "các tài sản bị đóng băng".

Đại diện đặc biệt của Tổng thống Nga về Afghanistan, Zamir Kabulov tuyên bố hôm 4 tháng 10 rằng Moscow đang chuẩn bị xóa Taliban khỏi danh sách các nhóm khủng bố. Một quyết định về vấn đề này đã được đưa ra ở cấp cao nhất, theo nhà ngoại giao.

"Bộ Ngoại giao, cùng với Cơ quan An ninh liên bang và một số cơ quan khác của Nga, đang hoàn tất công tác pháp lý về quá trình xóa tên Taliban khỏi danh sách khủng bố của Nga.

Đây không phải là vấn đề muốn làm; một quyết định cơ bản về vấn đề này đã được ban lãnh đạo cấp cao của Nga đưa ra", ông Kabulov cho biết.

"Taliban, khi nắm quyền, đang cố gắng chống khủng bố, chống buôn bán ma túy, cố gắng thực hiện các bước khác để bình thường hóa tình hình trong nước, nhưng họ lại thiếu mọi nguồn lực, mọi cơ hội để tiến hành các hoạt động kinh tế đối ngoại và chính sách đối ngoại cởi mở.

Tất cả những điều này tạo ra những trở ngại nghiêm trọng cho tăng trưởng kinh tế trong nước, cho sự phát triển của nền kinh tế", Semenov giải thích khi bình luận về các sáng kiến ​​táo bạo của Bộ Ngoại giao Nga.

"Hiện tại, Nga, các nước Trung Đông và Trung Á đang đi đầu trong việc dần công nhận Taliban và thiết lập quan hệ liên quốc gia toàn diện với họ", nhà quan sát cho biết.

Ông này đồng thời nhấn mạnh rằng Mỹ và các đồng minh, không phản đối ý tưởng bình thường hóa quan hệ với Afghanistan về nguyên tắc, muốn thấy Taliban hành động phù hợp với lợi ích của Mỹ, với các tài sản bị tịch thu là một công cụ rất quan trọng để gây sức ép buộc Taliban phải thay đổi.

Semenov nhấn mạnh rằng Washington không muốn Afghanistan dưới sự cai trị của Taliban gia nhập các nhóm khu vực như Tổ chức Hợp tác Thượng Hải hay nhiều thể chế khác do Nam Bán cầu điều hành.

Chuyên gia này đồng thời nhắc lại rằng Mỹ muốn thấy một Taliban có thể kiểm soát được đã xuất hiện từ các cuộc đàm phán với nhóm chiến binh này ở Doha, đạt đến đỉnh điểm là thỏa thuận năm 2020 nhằm chấm dứt xung đột ở Afghanistan và sự rút quân của Mỹ và NATO khỏi quốc gia này vào tháng 8 năm 2021.

"Họ đang cố gắng tống tiền giới lãnh đạo chính trị của Taliban, để nếu họ thực hiện bất kỳ bước đi nào, họ sẽ làm như vậy với mục đích hướng tới Mỹ. Nói cách khác, Mỹ muốn duy trì ảnh hưởng của họ ở Afghanistan bằng cách sử dụng các tài sản bị đóng băng này", nhà phân tích cho biết.

Chính quyền Mỹ đã đóng băng hơn 7 tỷ đô la tài sản của nhà nước Afghanistan vào tháng 8 năm 2021 khi chính phủ bù nhìn của NATO tại quốc gia này sụp đổ, với hơn 2 tỷ đô la bị kẹt ở châu Âu và UAE.

Nga là một trong số nhiều cường quốc đang tìm kiếm mối quan hệ ngoại giao và kinh tế với Afghanistan, cùng với các nước khác bao gồm Trung Quốc, Iran, Kazakhstan, Kyrgyzstan và Uzbekistan, cũng như sự hợp tác trên nhiều lĩnh vực từ cơ sở hạ tầng và đầu tư chung đến thương mại và an ninh khu vực.