Hàng loạt sự cố thương tâm
Vụ việc trẻ mầm non ở Thái Bình tử vong sau gần 11 tiếng bị bỏ quên trên xe đã một lần nữa dấy lên lo ngại của người dân về việc đảm bảo an toàn cho trẻ khi đến trường bằng dịch vụ xe ô tô đưa đón. Cụ thể, ngày 29/5, sau khi đưa trẻ đến trường, cả người phụ trách và lái xe đều không phát hiện cháu H. vẫn còn ở trên xe. Chỉ khi người thân của bé H. đến đón, không thấy cháu thì tất cả mới đi tìm kiếm. Khi được phát hiện thì mọi việc đã quá muộn, cháu H. đã tử vong do bị bỏ quên trên xe ô tô đưa đón.
Cái chết của bé trai 6 tuổi bị bỏ quên trên xe của Trường Phổ thông liên cấp quốc tế Gateway (Hà Nội) cũng từng khiến nhiều người xót xa. Vụ việc xảy ra vào ngày 6/8/2019 tại Trường Phổ thông liên cấp quốc tế Gateway, có cơ sở tại phường Dịch Vọng, quận Cầu Giấy, Hà Nội.
Sáng cùng ngày, gia đình đã đưa cháu bé L.H.L. ra ô tô đưa đón học sinh để đến trường. Đến 16 giờ 45 phút, gia đình nhận được cuộc gọi của cô giáo phụ trách đón cháu bé thông báo, trẻ đã tử vong. Nguyên nhân được xác định là do bị bỏ quên trên xe ô tô đưa đón của trường.
Tháng 6/2020, một nam sinh lớp 4, Trường Tiểu học Nam Từ Liêm (quận Nam Từ Liêm, Hà Nội) bị bỏ quên trên xe ô tô đưa đón. Sau khi tỉnh ngủ, em đã đập cửa nhờ người dân giải cứu.
Tháng 9/2020, một học sinh lớp 3 của Trường Tiểu học Đoàn Thị Điểm (Hà Nội) bị bỏ quên trên xe đưa đón. Do đã được nhà trường hướng dẫn cách thoát hiểm trên ô tô nên học sinh này đã tự mở cửa xe để đi vào trường. Tháng 6/2023, một học sinh lớp 1 của Trường Tiểu học Archimedes (quận Cầu Giấy, Hà Nội) bị bỏ quên trên xe đưa đón khi đi dã ngoại, nhưng may mắn đã được trường phát hiện sớm.
 |
| Ảnh minh họa ITN. |
Quy chuẩn an toàn cần thiết
Cứ sau mỗi sự cố bỏ quên học sinh trên xe, những lời hứa, kiến nghị, đề xuất lại được tung ra. Song, sự cố vẫn xảy ra và để lại hậu quả nặng nề. Chia sẻ về vấn đề này, bác sĩ Nguyễn Trọng An, nguyên Phó Cục trưởng Cục Bảo vệ và chăm sóc trẻ em (Bộ LĐ-TB&XH), Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển môi trường sức khỏe nhận định, chúng ta chưa thật sự quan tâm đến an toàn đưa đón học sinh tới trường.
“Chúng ta đều nhận thấy, điều kiện của nước ta không phải gia đình nào cũng có tiền đóng để cho trẻ em đi học bằng xe đưa đón. Song, nếu các bậc lãnh đạo, nhà quản lý thấm nhuần câu và thực sự hiểu khẩu hiệu ‘Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai’, hãy dành những gì tốt đẹp nhất cho trẻ em. Đây là mục tiêu chúng ta cam kết thực hiện theo Công ước Liên Hợp Quốc về Quyền Trẻ em mà nước ta ký đầu tiên ở châu Á và thứ 2 trên toàn cầu trước 193 nước. Nó không phải là chỉ dùng để cho người lớn hô khẩu hiệu suông”, chuyên gia cho biết.
Do đó, theo bác sĩ An, việc cần thiết là dành một khoản ngân sách cho việc đưa đón học sinh an toàn về xe cộ, người giám hộ và tài xế để không xảy ra sự đau thương bỏ quên em bé đến tử vong vì nóng, đói khát ở trên xe.
Chuyên gia nêu, từ trước đến nay, chưa có bất kỳ quy định nào về việc quản lý hoạt động vận tải đưa đón học sinh cũng như trẻ mầm non bằng ô tô. Đồng thời, nước ta chưa đề ra được các chuẩn mực về xe cộ đưa đón học sinh, chuẩn mực người lái xe, từ màu sơn xe, ghế ngồi, cửa sổ, thoát hiểm trong tình trạng khẩn cấp...
Bác sĩ An dẫn chứng, Mỹ là quốc gia đã có xe buýt trường học từ những năm 1993, tức là hơn 90 năm trước. Hiện tại, xe buýt trường học vẫn đang tồn tại tại quốc gia này, với màu sơn vàng dễ nhận biết từ xa, mũi xe to và dài. Điều đó mang lại sự an toàn nếu va đập, cửa kính xe thấp quan sát được rộng, không gắn kín mà đẩy mở được dễ dàng.
Ngoài ra, trong xe có camera kết nối với cảnh sát khu vực, nhà trường và gia đình. Tài xế chuyên nghiệp, được đào tạo thuần thục kể cả kỹ năng sơ cấp cứu trong tình trạng khẩn cấp. Xe còn có chế độ ưu tiên đặc biệt như xe cứu hỏa.
Theo bác sĩ An, đã có nhiều kiến nghị từ nhiều chuyên gia để tránh những trường hợp đáng tiếc xảy ra. “Tuy nhiên, nếu chúng ta lấy chuẩn an toàn là trên hết, thì quy chuẩn an toàn về ô tô đưa đón học sinh cần thiết phải phù hợp với trẻ em, từ bậc lên xuống đến kích cỡ ghế ngồi, các phương tiện bảo đảm như dây an toàn.
Xe cần có trang bị giám sát trẻ như kính, gương, camera, chuông… các phương tiện xử lý trong tình trạng khẩn cấp: Đèn, còi báo động, búa phá kính, nút mở cửa thoát hiểm, bình chữa cháy, băng cáng cứu thương, mặt nạ cấp cứu”, bác sĩ Nguyễn Trọng An nhận định.
Bên cạnh đó, theo bác sĩ Nguyễn Trọng An, xe buýt đưa đón học sinh cũng cần có phương tiện thông tin liên lạc. Ngoài ra, xe nên có thiết bị chống bỏ quên trẻ: Phải có 2 chìa khóa, 1 ở chỗ lái xe như bình thường. Bởi, khi muốn tắt máy, lái xe buộc phải đi xuống hàng ghế cuối trong xe để bấm một cái nút - chìa khóa thứ 2, thì xe mới tắt máy.
Theo nhiều nghiên cứu của các tổ chức y khoa trên thế giới, người ngồi trên xe đóng kín, đỗ ngoài nắng có khả năng chịu đựng trung bình khoảng 1 giờ hoặc ít hơn. Người bên trong xe có nguy cơ cao bị tử vong vì các vấn đề như thiếu oxy, sốc nhiệt.
Khi xe ô tô đóng cửa, tắt máy dưới trời nắng, nhiệt độ trong xe sẽ tăng lên rất nhanh, khoảng gấp rưỡi nhiệt độ bên ngoài trong vòng 1 tiếng, với mức tăng thêm 3 - 6 độ C sau mỗi 10 phút.
Khi trẻ bị sốc nhiệt sẽ tác động đến toàn bộ cơ quan trong cơ thể như hạ huyết áp, nhịp tim nhanh, suy thận, suy gan, tổn thương não, hôn mê… Nếu nhiệt độ cơ thể đạt tới hơn 40 độ C, các cơ quan của trẻ sẽ ngừng hoạt động. Khi nhiệt độ cơ thể đạt tới 41,6 độ C thì trẻ nguy cơ cao tử vong.
