(GD&TĐ) - Theo anh bước vào căn phòng nhỏ tối om, còn chưa kịp làm quen với khung cảnh chung quanh, thì bỗng trước mắt tôi vụt sáng lên hàng ngàn ánh đèn xanh đỏ vàng nhỏ xíu. Không gian chợt vang lên tiếng gầm rú của chiếc máy bay phản lực đang cất cánh, cùng tiếng liên lạc của kiểm soát viên đài không lưu với phi công. Hàng ngàn ánh đèn vàng chớp sáng dọc theo đường băng và ở trong nhà ga, hàng trăm ánh đèn xanh chạy dọc theo đường lăn tạo thành một sân bay như dần mở rộng trong tầm mắt.
Tiếng phát thanh viên mời hành khách lên máy bay với giọng tiếng Anh thuần chất của ngành hàng không khiến tôi tưởng mình đang lạc tới một phi trường quốc tế hiện đại nào đó trên thế giới. Quen dần với ánh sáng nhấp nháy của hàng đèn hiệu, mắt tôi dần nhận ra hàng chục chiếc máy bay nhỏ xíu đang nằm trên sân bay, vài chiếc khác đang lăn trên đường băng, hoặc đang cất cánh lên bầu trời. Một sa bàn mô hình sân bay quốc tế với tỷ lệ 1:500, thật đến từng chi tiết đang mở ra trước mắt.
![]() |
Một góc của sân bay |
Thầy Phan Ngọc Thiết, Giám đốc Trung tâm GD Thể chất ĐH Đà Nẵng, có chung với tôi nhiều kỷ niệm trong những đợt công tác Văn thể mỹ của HS, SV. Tôi và anh trở nên thân thiết hơn qua những lần cùng tham gia đoàn thể thao SV Việt Nam tham dự Đại hội thể thao SV ĐNÁ ở Kuala Lumpur - Malaysia, ở Chiang Mai- Thái Lan... và hơn thế nữa, tôi và anh còn có cùng ngày sinh nhật... Anh không chỉ là một nhà quản lý có năng lực, mà còn là một nhà sưu tầm đam mê. Trong con người Phan Ngọc Thiết, tính cách lãng mạn luôn hoà quyện cùng sự cẩn trọng đến mức khắt khe.
![]() |
Chủ nhân “sân bay PNT” đang giới thiệu với Bộ Trưởng Bộ VH-TT&DL về quá trình xây dựng sân bay PNT |
Ngoài bộ sưu tập rượu mẫu với hơn 500 chai rượu các loại mà anh đã dày công sưu tầm và mua ở 27 quốc gia, lãnh thổ mà anh đã có dịp đặt chân đến, khiến bạn bè phải trầm trồ, Phan Ngọc Thiết đam mê máy bay đến mức bạn bè, đồng nghiệp, người thân đều gọi là “người điên” với thú chơi cũng rất “điên”, tốn nhiều tiền bạc và thời gian. Ít ai biết niềm đam mê ấy đã trở thành máu thịt của anh từ những ngày còn nhỏ.
Đó là vào năm 1964, cậu bé Thiết 7 tuổi cùng gia đình chuyển về sống tại Đà Nẵng ở gần phi trường, đúng giai đoạn Mỹ đổ quân vào VN. Đà Nẵng là một căn cứ quân sự, nên việc vận chuyển binh lính, khí tài phục vụ chiến tranh chủ yếu là bằng đường hàng không. Mỗi lần nghe tiếng động cơ máy bay ầm ĩ từ xa, cậu bé lập tức chạy ra sân hay ngừng chơi với bạn bè để... ngửa cổ lên trời ngắm máy bay cho đến khi mất dạng.
Năm 1969, lần đầu Thiết được theo gia đình nghỉ hè tại Sài Gòn bằng máy bay. Trong phòng đợi ở sân bay Tân Sơn Nhất, cậu bé lại được dịp ngắm nhìn các loại máy bay chuẩn bị cất, hạ cánh rõ hơn. Cũng mùa hè năm đó, Thiết được ba mua cho những mô hình đầu tiên (tỷ lệ 1:200). Năm 1972, Thiết đã mua được những mô hình máy bay bằng plastic, tỷ lệ 1:500, rồi tự mua sơn để sơn lên những mẫu máy bay các màu của hãng hàng không mình yêu thích và dùng bàn học của mình để làm các nhà ga, sân đậu cho máy bay...
Bộ sưu tập có 842 chiếc với 118 loại máy bay của 252 hãng hàng không, như Boeing, Airbus, Bombardier (Brazil), Canadair, ATR, Lockheed, Mc Douglas, Fokker, Antonov, Iluysin… do các hãng sản xuất mô hình máy bay như: Herpa; Phoenix; Gemini Jet; Hogan; Sky 500; Star Jet.; Big Bird, Aviation, Aeroclassic; Dragon…. sản xuất. |
Sở thích của anh bị gián đoạn từ năm 1975. Mãi đến tháng 7/1995, khi đến thủ đô Washington D.C, Phan Ngọc Thiết được thăm viện bảo tàng Hàng không và Không gian Mỹ. Từ chuyến tham quan này, anh bắt đầu chú ý và manh nha sưu tập những mẫu máy bay dân dụng nhằm thoả mãn niềm đam mê và phần nào thực hiện ước mơ của mình.
Đến tháng 12 năm đó, trong chuyến đi Hồng Kông, anh tình cờ tìm thấy một shop bán toàn máy bay mô hình đủ các loại, từ máy bay dân dụng, máy bay vận tải quân sự, máy bay chiến đấu với nhiều tỷ lệ khác nhau. Anh chọn mua 2 chiếc máy bay dân dụng, tỷ lệ 1:500 mà đã ngốn hết hơn 100USD. Từ đó, mỗi lần đi ra nước ngoài, anh đều cất công tìm đến cửa hàng bán mô hình máy bay để mua vài chiếc.
![]() |
Toàn cảnh “sân bay PNT” nhìn từ phía Tây |
Trước đây, bộ sưu tập của anh chủ yếu là máy bay dân dụng tỷ lệ 1:500 . Nhưng giờ đây, anh sưu tập cả các mô hình máy bay các tỷ lệ khác. Trên mỗi hộp đựng mẫu máy bay, anh đều cẩn trọng ghi dòng chữ: “Đây không phải là đồ chơi mà chỉ dành cho người sưu tập, tránh xa trẻ em dưới 14 tuổi vì các vật sắc nhọn trên mẫu máy bay có thể gây tổn thương...”.
Thú sưu tập này cũng lắm công phu, người chơi không chỉ lùng mua những mô hình máy bay đẹp, còn phải nghiên cứu, khảo sát và tìm hiểu kỹ về nó. Mỗi chiếc máy bay trong bộ sưu tập này đều có một “lý lịch cá nhân”… như số sản xuất; dây chuyền sản xuất; loại máy bay; động cơ trang bị; số ghế ngồi; ngày bay thử nghiệm đầu tiên; ngày chuyển giao cho hãng hàng không sở hữu máy bay; ngày chuyển nhượng cho các hãng khác (nếu có) và tình trạng hiện nay của máy bay (đang còn bay, vào bãi nghĩa địa hoặc bị “xẻ thịt”…). Sau cùng là ngày “hạ cánh” tại “sân bay PNT” (Phan Ngọc Thiết) cũng như ngày tháng năm và nơi mua được chiếc máy bay đó.
![]() |
Phi hành đoàn của Bệnh viện sân bay ORBIS đến tham quan sân bay PNT. |
Năm 2000, khi có được hơn 100 chiếc mô hình, anh nghĩ đến việc thiết kế một mô hình sân bay để trưng bày các mẫu máy bay. Mô hình sân bay đầu tiên được xây dựng vào tháng 6/2000, diện tích chỉ vỏn vẹn 7m2, với một đường băng và một nhà ga với 23 ống dẫn. Do thiếu kinh phí nên lúc đó nhà ga chưa có đèn.
Đến tháng 10/2002, sau khi giải toả mặt bằng và tiến hành “đền bù” cho… vợ xong, Phan Ngọc Thiết mở rộng sân bay với diện tích 12m2 có 2 đường băng, 2 nhà ga với 62 ống lồng, ga hàng hoá có đường lăn hệ thống đèn ở đường băng và nhà ga với 3.124 bóng đèn, hệ thống điều hành không lưu, gara bảo dưỡng, trạm xe cứu hoả và các loại thiết bị phục vụ kỹ thuật mặt đất như: xe nâng hàng, xe chở hành lý, xe tiếp nhiên liệu, xe tiếp phẩm, cầu thang và mô hình người nhỏ li ti theo tỷ lệ 1:500. Sa bàn này do chính tay anh tự thiết kế với sự mày mò tìm hiểu trên sách báo, internet và không giống bất cứ sân bay nào trên thế giới, được đặt tên là “PNT International Airport”.
Không chỉ bạn bè, nhiều vị khách là lãnh đạo các bộ, ngành ở T.Ư, các đoàn khách nước ngoài, các chuyên gia hàng không và cả phi hành đoàn người Mỹ của chiếc máy bay DC-10-10, được gọi là “Bệnh viện bay” ORBIS, đã đến tham quan chiêm ngưỡng bộ sưu tập của anh. Nhưng ấn tượng đối với anh chính là khi đón tiếp bé Nguyễn Minh Quân, một vị khách chỉ mới 9 tuổi, cùng cha mẹ đến tham quan “PNT International Airport”. Khác hẳn những cậu bé khác khi đến xem sân bay thì rất táy máy, tò mò, cậu bé cẩn thận ngắm nhìn từng chiếc và nói vanh vách các thông số kỹ thuật các máy bay, các tính năng và của hãng hàng không nào đang sử dụng, các chiếc chuyên cơ của các nguyên thủ quốc gia..., làm cho anh liên tưởng đến thời thơ ấu của mình. Tâm đầu ý hợp, anh đã tặng ngay cho cậu bé một lúc 5 chiếc máy bay!
Thú “săn” mô hình máy bay cũng lắm truân chuyên, nhưng lỡ vướng vào rồi như một con nghiện không thể nào từ bỏ được. Mê lắm, đến nỗi mỗi buổi sáng thức dậy, trước khi bước ra khỏi nhà là Thiết truy cập vào internet, lục tìm khắp các shop bán máy bay mô hình trên mạng từ Á sang Âu, từ Mỹ đến Úc, từ Nhật đến Hồng Kông xem thử có mô hình máy bay nào mới xuất hiện trên mạng; nếu có thì anh click chuột mua ngay, vì nếu chậm chân là có thể lỡ mất. Dù đam mê cũng có những đòi hỏi riêng, từ đáy lòng Thiết luôn mong có được nhiều người có cùng niềm đam mê để có cơ hội chia sẻ, hoặc mong được đón tiếp các bạn có cùng sở thích tại nhà riêng (K21/20 Lê Hồng Phong, TP Đà Nẵng) như đã từng đón tiếp bé Quân, cũng như nhiều người bạn khác đã tới tham quan, để rồi trầm trồ, ngạc nhiên, và thích thú!.
Những mô hình có mặt trong bộ sưu tập của Phan Ngọc Thiết đều tuân theo một số nguyên tắc riêng. Trước hết, đó là mô hình những chiếc máy bay mà anh đã được bay cùng; Thứ 2, là những hãng hàng không có máy bay đến VN; Thứ 3, là những máy bay đã đi vào lịch sử, như 2 chiếc máy bay đâm vào 2 toà nhà World Trade Center trong vụ 11/9/2001, chiếc TU-154M của Chính phủ Ba Lan số hiệu 101 bị tai nạn vào ngày 10/04/2010 tại TP Smolensk (CHLB Nga) làm cho Tổng thống Ba Lan và đoàn tuỳ tùng tử nạn...; Thứ 4, những chiếc máy bay có sơn hình đặc biệt để quảng bá cho các sự kiện thể thao của thế giới như TVH Olympic, World Cup, Euro Cup hoặc ASIAD Games…; Cuối cùng là máy bay của các nguyên thủ quốc gia, như chiếc DC-6 (VC-118) “Independence” của Tổng thống Mỹ Harry Truman, chiếc “Air Force One” - Boeing 707-320 (VC-137) số hiệu 27000, phục vụ các đời Tổng thống Mỹ Jimmy Carter; Ronald Reagan; Goerge Bush (cha), chiếc Il-96 RUSSIA có số hiệu RA-96016 và RA-96018 của Tổng thống Nga Putin, chiếc A340-200 của Tổng thống Lybia- Đại tá Gadaffi, chiếc Boeing 767-300, máy bay riêng của tỷ phú người Nga- Roman Abramovic. |
Trung Toàn - Bách Khoa