Trường THPT Hoàng Cầu xác định việc bồi dưỡng năng lực số là nhiệm vụ chiến lược, góp phần hình thành công dân số tích cực, tự học, sáng tạo và thích ứng với công nghệ. Quản lý tốt giáo dục tích hợp năng lực số không chỉ nâng cao khả năng sử dụng công nghệ mà còn thúc đẩy đổi mới phương pháp dạy học, nâng cao hiệu quả quản trị, hướng tới mô hình trường học hạnh phúc và hiện đại.
Thực tiễn tại trường cho thấy, năng lực số là yếu tố quan trọng trong phát triển phẩm chất và năng lực theo Chương trình Giáo dục phổ thông 2018. Tuy nhiên, việc dạy học tích hợp năng lực số còn gặp nhiều thách thức: sự không đồng đều về trình độ công nghệ giữa giáo viên, hạn chế cơ sở vật chất, ý thức tự học của học sinh chưa đồng đều. Do đó, quản lý đóng vai trò trung tâm, tạo sự thống nhất về định hướng, triển khai và đánh giá, đảm bảo giáo dục tích hợp năng lực số hiệu quả và bền vững.
Nhà trường chú trọng khảo sát thực trạng năng lực số. Năm học 2024–2025, 78% học sinh có kỹ năng sử dụng thiết bị tốt, nhưng chỉ 42% khai thác ứng dụng học tập số thành thạo và 28% có khả năng đánh giá, chọn lọc thông tin trực tuyến. Với giáo viên, 85% thành thạo phần mềm cơ bản nhưng chỉ 37% thường xuyên triển khai hoạt động học tập số. Từ thực trạng này, Ban giám hiệu xác định cần biện pháp quản lý phù hợp để phát triển hài hòa năng lực số giữa các nhóm đối tượng và tạo môi trường số đồng bộ hỗ trợ dạy – học.
Nâng cao nhận thức về vai trò năng lực số là nền tảng. Trường tổ chức sinh hoạt chuyên đề, tọa đàm khoa học, mời chuyên gia chia sẻ về dữ liệu, trí tuệ nhân tạo, bảo mật và ứng dụng công nghệ trong dạy học. Học sinh được truyền cảm hứng học tập số thông qua chào cờ, sinh hoạt lớp, hoạt động ngoại khóa và câu lạc bộ.
Phát triển đội ngũ giáo viên đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số là nhiệm vụ trọng tâm. Trường ban hành kế hoạch bồi dưỡng dựa trên Khung năng lực số cho giáo viên, tập huấn về hệ thống quản lý học tập (LMS), thiết kế bài giảng số, công cụ đánh giá trực tuyến, dạy học STEM và dự án gắn với môi trường số. Giáo viên được khuyến khích xây dựng ngân hàng học liệu số, video bài giảng, kho câu hỏi trắc nghiệm và tài nguyên mở để chia sẻ trong tổ chuyên môn. Việc kiểm tra, đánh giá ứng dụng công nghệ được thực hiện định kỳ, coi là tiêu chí thi đua quan trọng, tạo nhóm nòng cốt lan tỏa đổi mới số.
Đầu tư và quản lý cơ sở vật chất phục vụ giáo dục số là biện pháp then chốt. Trường phủ wifi toàn khuôn viên, nâng cấp phòng học thông minh, bổ sung máy chiếu, bảng tương tác, thiết bị thí nghiệm số. Thư viện điện tử gần 15.000 đầu sách số và nguồn học liệu trực tuyến được khai thác. Hệ thống LMS được sử dụng để giao bài, chấm bài và phản hồi kết quả học tập theo thời gian thực. Camera giám sát, sổ điểm điện tử và phần mềm quản lý hành chính tăng tính minh bạch và giảm tải hồ sơ. Thiết bị được quản lý qua phần mềm định danh và nhật ký sử dụng, tối ưu khai thác và hạn chế hư hỏng.
Đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát triển năng lực số được triển khai đồng bộ. Các môn Tin học, Công nghệ, Ngữ văn, Lịch sử… tích hợp nội dung số hóa qua dự án học tập, thuyết trình số, đồ họa tư duy, podcast, video sáng tạo. Một số lớp áp dụng "Lớp học đảo ngược" và "Học tập kết hợp". Học sinh lớp 10 thực hành xử lý dữ liệu, lập báo cáo số; lớp 11 tham gia dự án khoa học ứng dụng phần mềm mô phỏng; lớp 12 học kỹ năng khai thác thông tin định hướng nghề nghiệp và đại học. Giáo viên chuyển từ truyền thụ tri thức sang hướng dẫn học sinh nghiên cứu, đánh giá và sáng tạo bằng công cụ số.
Công tác kiểm tra đánh giá được đổi mới để đảm bảo công bằng, minh bạch, phản ánh đúng năng lực. Trường kết hợp đánh giá trực tuyến và trực tiếp, sử dụng phần mềm chống gian lận, ngân hàng câu hỏi chuẩn hóa, phiếu đánh giá theo tiêu chí (rubric) cho sản phẩm số. Học sinh nộp bài dưới dạng video, infographic, báo cáo trực tuyến, mô phỏng, bản trình chiếu tương tác. Khảo sát năng lực tin học và năng lực số tổ chức mỗi học kỳ giúp học sinh nhận diện mức tiến bộ.
Nhà trường phối hợp với phụ huynh, đơn vị công nghệ và cộng đồng hỗ trợ phát triển năng lực số. Phụ huynh được hướng dẫn giám sát Internet, đảm bảo an toàn thông tin, tham gia tập huấn ngắn hạn. Học sinh khó khăn về thiết bị được hỗ trợ mượn máy tính từ nguồn xã hội hóa, cựu học sinh hoặc doanh nghiệp. Sự đồng hành của gia đình nâng hiệu quả giáo dục và tạo môi trường số an toàn.
Vai trò của Hiệu trưởng quyết định toàn bộ quá trình quản lý giáo dục tích hợp năng lực số. Hiệu trưởng định hướng chiến lược, xây dựng kế hoạch, điều phối nguồn lực, tạo động lực cho đội ngũ qua phong cách lãnh đạo đổi mới, minh bạch, khích lệ sáng tạo. Tại THPT Hoàng Cầu, Hiệu trưởng khuyến khích thử nghiệm mô hình dạy học mới, nghiên cứu khoa học và áp dụng công nghệ tiên tiến, tạo đồng thuận trong toàn trường, nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, đưa trường trở thành đơn vị giáo dục số tích cực trên địa bàn quận Đống Đa, Hà Nội.
Thực tiễn triển khai tại trường cho thấy quản lý giáo dục tích hợp năng lực số đòi hỏi cách tiếp cận hệ thống, liên tục và linh hoạt. Các biện pháp phát huy tối đa khi đặt trong chiến lược phát triển nhà trường, có sự dẫn dắt xuyên suốt của Hiệu trưởng và sự tham gia tích cực của giáo viên, học sinh, phụ huynh. Kết quả đạt được là cơ sở để tiếp tục đổi mới, hướng tới môi trường giáo dục hiện đại, hạnh phúc, hội nhập quốc tế, đáp ứng yêu cầu đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao trong thời đại số
