Quần đảo Hoàng Sa cách đảo Lý Sơn / cù lao Ré của Việt Nam 200 hải lý, cách đảo Hải Nam của Trung Quốc 230 hải lý.
Từ đầu thế kỷ XVII, các vị chúa Nguyễn đã tổ chức khai thác ở quần đảo Hoàng Sa. Điều đó được Phủ biên tạp lục của Lê Quý Đôn (1726 - 1784) và Lịch triều hiến chương loại chí của Phan Huy Chú (1782 - 1840) ghi nhận.
Năm 1816, vua Gia Long ra lệnh cắm cờ trên quần đảo Hoàng Sa và đo mực nước. Năm 1835, vua Minh Mạng cho trồng cây, xây đền, đặt bia đá trên quần đảo Hoàng Sa. Năm 1938, trên đảo
Pattle (tên tiếng Việt là đảo Hoàng Sa, tiếng Hoa gọi đảo San Hồ) thuộc quần đảo Hoàng Sa, Pháp xây hải đăng, đài khí tượng, và đặt bia đá khắc các dòng chữ République Française – Royaume
d’Annam – Archipels des Paracels 1816 – Île de Pattle 1938. Nghĩa: Cộng hoà Pháp – Vương quốc An Nam – Quần đảo Hoàng Sa 1816 – Đảo Hoàng Sa 1938.
Cũng năm 1938, vua Bảo Đại ban hành đạo dụ: “Các cù lao Hoàng Sa thuộc về chủ quyền nước Nam đã lâu đời và dưới các tiền triều, các cù lao ấy thuộc về địa hạt tỉnh Nam – Ngãi (Quảng Nam và Quảng Ngãi). Nay nhập các cù lao Hoàng Sa vào địa hạt tỉnh Thừa Thiên.”
Sách Việt Nam những sự kiện lịch sử (1919 - 1945) do ông Dương Trung Quốc biên soạn (NXB Giáo dục, Hà Nội, 2001) cho biết: "Ngày 15/6/1938, Toàn quyền Đông Dương ra Nghị định số 156/SC đặt quần đảo Hoàng Sa thành đơn vị hành chính, nhập vào tỉnh Thừa Thiên.”
Ngày 13/7/1961, Tổng thống Việt Nam Cộng Hòa là Ngô Đình Diệm ban hành sắc lệnh số 174 NV: "Quần đảo Hoàng Sa thuộc tỉnh Quảng Nam. Một đơn vị hành chính xã bao gồm trọn quần đảo này được thành lập và lấy danh hiệu là xã Định Hải trực thuộc quận Hòa Vang.”
Từ ngày 19/1/1974, hải quân CHND Trung Hoa dùng vũ lực cưỡng chiếm quần đảo Hoàng Sa.
Ngày 9/12/1982, Hội đồng Bộ trưởng nước CHXHCN Việt Nam ra Nghị định tổ chức quần đảo Hoàng Sa thành huyện đảo Hoàng Sa trực thuộc tỉnh Quảng Nam – Đà Nẵng.
Nghị quyết ngày 6/11/1996 tại Kỳ họp thứ 10 Quốc hội khoá IX nước CHXHCN Việt Nam tách huyện đảo Hoàng Sa khỏi tỉnh Quảng Nam - Đà Nẵng cũ, sáp nhập huyện đảo Hoàng Sa vào thành phố Đà Nẵng trực thuộc Trung ương.
