Vào khoảng năm 1960, trên địa bàn xã Đức Lạng có đường ống trung chuyển xăng dầu chiến lược bị trúng bom, bốc cháy nhiều ngày liền. Sau đó, xăng dầu đã ngấm vào nguồn nước ngầm, cuộc sống người dân gặp rất nhiều khó khăn. Nhiều hộ dân đầu tư hàng chục triệu đồng để đào, khoan giếng nhưng vẫn không có nước để ăn uống, sinh hoạt.
Nhằm khắc phục tình trạng trên, cuối năm 2009, xã Đức Lạng được Trung tâm Nước sinh hoạt và Vệ sinh nông thôn Hà Tĩnh đầu tư xây dựng nhà máy nước sạch với tổng kinh phí 5,6 tỉ đồng từ nguồn vốn trái phiếu Chính phủ.
Năm đầu tiên đưa vào vận hành, công trình phải tạm dừng mất 2 tháng do trạm bơm đầu mối bị chập cháy và bị đất cát từ sông Ngàn Sâu bồi lắng vào trạm bơm. Những năm sau, cũng vì nguyên nhân trên, nhà máy nhiều lần phải tạm dừng hoạt động. Có năm không thể vận hành.
Đầu năm 2015, để hoàn thành các tiêu chí xã đạt chuẩn Nông thôn mới (NTM), UBND xã Đức Lạng huy động mọi nguồn lực sửa chữa máy móc, khơi thông đầu nguồn dẫn nước. Nên nhà máy hoạt động trở lại.
Đến cuối năm 2011, nhà máy được bàn giao cho chính quyền địa phương để đưa vào sử dụng. Để có nguồn nước sạch phục vụ cho cuộc sống hàng ngày, những hộ dân ở đây sẵn sàng đóng góp thêm 2 triệu đồng/hộ. Tuy nhiên, niềm vui chưa kịp đến, chỉ sau hai tháng đi vào hoạt động, nhà máy nằm “đắp chiếu” cho đến nay.
Dẫn chúng tôi lên phía nhà máy, ông Nguyễn Quốc Hùng (thôn Sơn Quang, xã Đức Lạng) bức xúc nói: Sở dĩ, nhà máy nước liên tục hư hỏng là do người quản lý không có trình độ để vận hành. Mặt khác, trạm bơm đầu nguồn đặt ở vị trí chưa phù hợp, dẫn đến bị cát bồi lấp. Năm đầu tiên, nhà máy đi vào hoạt động thì người dân cơ bản có nước sạch dùng, còn mấy năm sau đó hầu như không có giọt nước nào.
“Bà con chúng tôi chưa kịp mừng khi nghe tin dự án nước sạch về xã, có nguồn nước sạch để ăn uống sinh hoạt hàng ngày, tránh nỗi lo bệnh tật vì nguồn nước ngầm nhiễm xăng dầu nghiêm trọng. Thế nhưng, chỉ sau hai tháng đi vào hoạt động, công trình ngưng cấp nước và bị bỏ hoang từ đó đến nay” - anh Nguyễn Văn Chương (thôn Trung Sơn, xã Đức Lạng) cho biết thêm.
Theo ông Lê Văn Hiệp - Chủ tịch UBND xã Đức Lạng: Trong 100 hộ thì hiện tại có 30 hộ đã được cấp nước trở lại. Hiện tại, chúng tôi đang sắm 2 máy bơm nước, cố gắng sửa chữa lại đồng hồ và đường ống.
Chính quyền địa phương cũng quyết định thuê 2 người quản lý, vận hành nhà máy và trả lương 1,5 triệu/người/tháng. Trong thời gian tới, nếu nhà máy hoạt động không hiệu quả chúng tôi sẽ đề nghị cấp trên trả lại nhà máy nước cho chủ đầu tư.
Được biết, năm 2015, xã Đức Lạng đã được UBND tỉnh Hà Tĩnh công nhận xã đạt chuẩn NTM. Theo báo cáo kết quả thực hiện các tiêu chí của xã Đức Lạng, để đạt được kết quả trên, đến ngày 15/11/2015, tổng số tiêu chí xã tổ chức đánh giá đạt chuẩn NTM theo quy định là 18/18 (đạt 100%). Trong đó, tiêu chí số 17 - tiêu chí Môi trường kết quả thực hiện được báo cáo 100% số hộ dân sử dụng nước hợp vệ sinh (tổng số 900 hộ) là hoàn toàn không có cơ sở.
