Cụ thể, thanh tra tại 117 trường (gồm 34 trường mầm non, 31 trường tiểu học, 24 trường THCS và 28 trường THPT), kết quả thanh tra cho thấy có nhiều sai phạm tại các cơ sở giáo dục trong các khoản thu.
Nhiều trường chưa được sự phê duyệt kế hoạch vận động đóng góp xây dựng cơ sở vật chất trường lớp của cấp có thẩm quyền nhưng vẫn tổ chức vận động; nhiều lớp trong trường có mức thu cào bằng, vận động đóng góp ở mức cụ thể; một số trường chưa thực hiện niêm yết công khai đầy đủ các khoản thu chi liên quan đến xã hội hóa giáo dục.
Cụ thể, một số trường thu sai quy định như việc thu tiền học bạ tại các trường Tiểu học thị trấn huyện Tân Kỳ thu 21.000 đồng/học sinh, Trường THCS Bạch Liêu và THCS Lăng Thành, Trường Tiểu học Viên Thành - huyện Yên Thành thu 13.000 -16.000 đồng/học sinh, Trường THPT Diễn Châu 4 thu 12.000 đồng, Trường THCS thị trấn Diễn Châu: 13.000 đồng)…
Thu tiền trang trí lớp học (Trường MN thị trấn Tân Kỳ thu 152.000 đồng/trẻ, Trường Tiểu học Tràng Sơn – Đô Lương: 50.000-100.000 đồng); Tiền mua bàn ghế (Trường Tiểu học Nghĩa Xuân 2, huyện Quỳ Hợp thu 600.000 đồng đối với học sinh lớp 1)…
Ngoài ra nhiều trường khác ở Yên Thành, Diễn Châu, Anh Sơn cũng thu sai các khoản tiền như tiền hỗ trợ học tập, tiền tạo môi trường, tiền lao động... Một số trường thu vượt định mức quy định cho phép như tiền giữ xe, tiền học phí đối với mẫu giáo bán trú.
Đoàn thanh tra cũng phát hiện nhiều trường thực hiện việc thu hộ, thỏa thuận để phục vụ trực tiếp học tập, sinh hoạt của học sinh không đảm bảo nguyên tắc và quy trình; không lập dự toán kinh phí chi tiết, mức thu tiền thiếu cơ sở, còn áp đặt.
Ví dụ tại trường tiểu học Nghi Thu thu tiền thay cha mẹ chăm sóc học sinh 250.000 đồng/em, trường mầm non thị trấn, mầm non Tân Long (Tân Kỳ), mầm non Nghĩa Lộc (Nghĩa Đàn), mầm non Hòa Sơn (Đô Lương)... thu tiền mua đồ chơi từ 200 – 480.000 đồng/cháu.
Bên cạnh đó, nhiều trường triển khai công tác vận động xã hội hóa không đúng quy trình. Việc thực hiện quản lý và kinh phí hoạt động của ban đại diện cha mẹ học sinh chưa đúng với hướng dẫn. Một số trường quản lý tài chính chưa hợp lý, chưa công khai các khoản đóng góp, xã hội hóa.
Sau khi có kết luận thanh tra, Sở GD&ĐT Nghệ An đã yêu cầu các trường kiểm điểm nghiêm túc và có hình thức xử lý phù hợp đối với hiệu trưởng và các cá nhân liên quan đã có vi phạm do thu sai quy định.Đồng thời yêu cầu những trường thu sai, thu vượt mức quy định phải trả ngay cho phụ huynh, học sinh.
Những trường có kế hoạch nhưng chưa thu thì phải ngừng thu, chấm dứt tình trạng thu sai quy định. Tiếp tục thực hiện vận động xã hội hóa giáo dục đúng quy trình, quản lý và sử dụng phải đảm bảo nguyên tắc tự nguyện, đúng mục đích, dân chủ, công khai và minh bạch.
Hiện Sở GD&ĐT cũng đã nhận được báo cáo về việc xử lý sau thanh tra của Phòng GD-ĐT các huyện có trường sai phạm nói trên. Theo quy định, các trường thu sai, thu vượt quá quy định không được đưa vào danh sách xét thi đua cuối năm.
Trong thời gian qua, công tác vận động đóng góp để tăng cường cơ sở vật chất trường học, từng bước đáp ứng yêu cầu dạy học, giáo dục toàn diện. Tuy nhiên, việc vận động còn đặt nặng lên nhà trường và đội ngũ giáo viên, gây áp lực đối với công việc nhà giáo.
Sở GD&ĐT Nghệ An cũng có đề xuất lên UBND tỉnh và Bộ GD&ĐT báo cáo với Chính phủ, Nhà nước có cơ chế, chính sách xã hội hóa cụ thể, rõ ràng, phù hợp để đảm bảo cho yêu cầu đổi mới giáo dục và đào tạo.
