Theo bài viết của GS.TS. Phạm Xuân Sinh trên báo Sức khỏe Đời sống, ba kích (Radix Morindae officinalis) là rễ của cây ba kích hay dây ruột gà (Morinda officinalis How), họ cà phê (Rubiaceae). Ba kích thuộc loại cây thảo, leo bằng tua quấn, dài hàng mét. Thân non màu tím, có lông, sau nhẵn.
Ba kích có vị cay, ngọt, tính ấm. Quy kinh thận. Có tác dụng bổ thận, tráng dương. Dùng trong các trường hợp thận dương suy, dẫn đến các chứng di tinh, tảo tiết (xuất tinh sớm) hoặc phụ nữ đau bụng dưới (đau phần phụ), muộn con hoặc các trường hợp đau lưng đau gối, đau xương khớp…
Ngâm rượu ba kích sai cách: Bổ dương thành liệt dương
Tri thức trực tuyến đưa tin, anh Nguyễn Văn Thắng (34 tuổi), trú tại Ninh Giang, Hải Dương, tâm sự, năm ngoái anh đi Quảng Ninh chơi, thấy mọi người mua củ ba kích về anh Thắng cũng mua một ít về ngâm rượu.
Ai cũng nói ba kích bổ thận, tráng dương, tăng cường sinh lý. Anh Thắng mua về để dùng riêng cho mình với hi vọng “ông khỏe bà vui”. Sau khi rửa sạch, phơi héo, anh Thắng cho vào ngâm rượu.
Một tháng sau ngó bình rượu anh thấy rượu tím rất ngon và thơm, vị mát mát. Ngày nào anh Thắng cũng đều đặn làm 2 cốc trong bữa cơm. Anh cũng mong chờ sự thay đổi trong chuyện chăn gối của mình. Uống hết cả bình 20 lít rượu ba kích, anh Thẳng thấy ngày càng mất cảm giác, rơi vào trạng thái trên bảo dưới không nghe.
Khi anh Thắng tâm sự với bà chị họ về việc ngâm ba kích, người quen của anh đã bất ngờ vì anh không tước bỏ lõi củ ba kích đi. Lõi củ ba kích không tốt cho sức khỏe . Anh Thắng tìm đến một vị lương y xem mạch. Bác sĩ bắt mạch thấy anh bị thận hư, có dấu hiệu hư dương, mệt mỏi.
Anh Đỗ Văn Thận trú tại Thái Bình cũng tâm sự, mấy năm trước được người quen tặng cho ba kích về ngâm rượu. Cứ nghĩ chỉ rửa rồi ngâm nên anh làm theo. Khi mang ba kích củ dài nhìn rất đẹp mắt ra đãi khách không ai dám uống. Những người hiểu về củ ba kích khuyên anh nên đổ bình rượu đi vì anh đã ngâm không đúng cách có thể hại cho sức khỏe.
Anh Thận kể chưa biết hại như thế nào nhưng chỉ nghe nói rễ cây ba kích không bỏ lõi sẽ thành thuốc độc là anh bỏ đi luôn không tiếc.
Trao đổi về vấn đề này, Lương y Bùi Hồng Minh – Chủ tịch hội Đông y Ba Đình, Hà Nội cho biết, có một điều không phải ai cũng biết đó là ngâm củ ba kích nguyên cả dây rễ cần loại bỏ cái lõi của củ ba kích.
Lõi củ ba kích không tốt, nó có thể đi ngược tác dụng của củ ba kích, gây liệt dương. Lương y Minh đã gặp trường hợp bị liệt dương do sử dụng củ ba kích lâu năm mà sai cách. Khi sử dụng củ ba kích dưới bất kỳ hình thức nào bắt buộc chỉ lấy phần thịt của củ.
Bình thường, khi chế biến, chúng ta có thể rửa sạch ba kích để ráo nước, tiến hành bóc lõi bỏ đi, chỉ lấy lại phần thịt của củ sau đó ngâm rượu hay kết hợp với các bài thuốc khác.
Cách ngâm rượu ba kích không đau đầu
Khi ngâm ba kích chú ý chọn những củ ba kích tươi ngâm ngay sẽ tốt hơn ba kích khô. Ba kích tím ngâm tốt hơn ba kích trắng. Bỏ lõi của củ ba kích khi ngâm.
- 1kg ba kích tươi với 5 lít rượu nếp trắng từ 40 độ trở lên, rượu đã được để vài tháng càng tốt.
- Rửa sạch bằng nước nhiều lần, nước cuối cùng rửa bằng rượu trắng. Sau đó để ra 1 chỗ cho ráo nước.
- Ba kích đã ráo nước tiến hàng bóc lõi ra bỏ đi chỉ lấy lại phần thịt của củ.
- Ngâm vào bình thủy tinh hoặc chum sành ngâm rượu.
Rượu ba kích sau khi ngâm ít nhất 6 tháng mới có thể dùng ngon được. Có thể hạ thổ rượu để đạt hiệu quả cao hơn.
Rượu ba kích thành phẩm phải đạt tiêu chuẩn màu sắc tím đẹp không bị vẩn đục, uống xong không bị nhức đầu.
