(GD&TĐ) - Hành trình dài trên đôi chân đi tới tự do’ của Madiba mang lại những ý nghĩa mới về can đảm, nhân cách, tha thứ, và nhân phẩm. Giờ đây hành trình dài của ông đã kết thúc, song tấm gương của ông đối với toàn nhân loại vẫn tiếp tục sống. Mọi người sẽ nhớ đến ông như một người tiên phong vì hòa bình.
Đây là lời chia sẻ của Ngoại trưởng Mỹ John Kerry trước sự ra đi của người hùng Nam Phi. Ông Mandela được thế giới kính trọng vì sự nỗ lực thống nhất Nam Phi sau khi kết thúc chế độ phân biệt chủng tộc Apartheid.
Ông Nelson Mandela, người được bầu làm tổng thống da đen đầu tiên của Nam Phi vào năm 1994, là biểu tượng cho cuộc đấu tranh chống lại chế độ phân biệt chủng tộc apartheid tại đất nước này. Ông đã trải qua 27 năm trong lao tù vì bị buộc tội phá hoại chính trị, trong đó có 18 năm ở nhà tù đảo Robben nổi tiếng.
Sau khi ra tù vào năm 1990, ông đã lãnh đạo các cuộc đàm phán để thống nhất Nam Phi trở thành một đất nước dân chủ đa sắc tộc. Tại Nam Phi, ông Mandela còn được biết tới với tên gọi Madiba.
Trong thời gian làm tổng thống từ năm 1994 đến1999, chính phủ của ông Mandela đã giải quyết vấn đề thể chế hóa phân biệt chủng tộc, nghèo đói và bất bình đẳng cũng như thúc đẩy hòa giải dân tộc.
Sau năm 1999, Mandela trở thành đại sứ nổi danh nhất của Nam Phi, vận động chống lại HIV/AIDS và đóng vai trò quan trọng trong việc Nam Phi giành quyền đăng cai giải bóng đá thế giới World Cup 2010.
Một trong những hành động gây ảnh hưởng nhất của ông trong những năm gần đây là vào năm 2005 sau khi con trai duy nhất của ông, Makgatho, chết vì AIDS. Tại một đất nước mà việc nói về dịch AIDS vẫn là điều cấm kỵ, Mandela đã công bố rằng con trai ông chết vì AIDS và thúc giục người dân Nam Phi hãy lên tiếng về AIDS "để người ta nhìn nhận nó như một căn bệnh bình thường".
Vào năm 2008, nhân kỷ niệm sinh nhật lần thứ 90 của ông, các nghệ sĩ như Queen, Will Smith, Amy Winehouse và Annie Lennox đã tổ chức một buổi hòa tấu lớn tại Hyde Park ở London thu hút hơn 40 ngàn khán giả.
Năm 2009, Liên Hiệp Quốc công nhận ngày sinh của Mandela là Ngày Quốc tế Nelson Mandela và tổ chức kỷ niệm mỗi năm để tỏ lòng tôn kính ông.
Ông Nelson Mandela đã nhận hơn 250 giải thưởng trong đó có Giải Nobel Hòa bình năm 1993.
Sau đây là một số khoảng khắc đáng nhớ trong cuộc đời của Nelson Mandela, tổng hợp từ báo chí quốc tế:
|
Nelson Mandela năm 1937. (wikipedia) |
|
Ông Nelson Mandela tại buổi hòa nhà tổ chức tại Hyde Park ở London vào ngày 27/6/2008 nhân kỷ niệm sinh nhật lần thứ 90 của ông. (Gareth Davies: Getty Images) |
|
Ông Nelson Mandela và vợ tương lai Winnie đáp trả sự vui mừng của người dân sau khi ông được trả tự do vào năm 1990. (Alexander Joe: AFP) |
|
Cùng Chủ tịch Cuba Fidel Castro vào năm 1998. (Mike Hutchings: Reuters) |
|
Nelson Mandela và cựu Tổng thống Nam Phi FW de Klerk sau lễ nhậm chức Tổng thống đầu tiên vào ngày 10/5/1994. (Juda Ngwenya: Reuters) |
|
Ông Nelson Mandela trong cuộc phỏng vấn tại nhà riêng của ông ở Qunu, Eastern Cape ngày 18/7/2008. (Themba Hadebe: Reuters) |
|
Những người hâm mộ bóng đá chúc mừng sinh nhật lần thứ 91 của ông tại trận đấu giữa Manchester City và Orlando Pirates ở Polokwane năm 2009. (Siphiwe Sibeko : Reuters) |
|
Ông Nelson Mandela mỉm cười sau khi được bầu làm Tổng thống Nam Phi. (Trevor Samson: AFP) |
|
Cùng ngôi sao nhạc Pop Michael Jackson năm 1996. (AFP) |
|
Nelson Mandela bắt tay với đội trưởng Francois Pienaar sau khi Boks đánh bại New Zealand trong trận chung kết Rugby World Cup ở Johannesburg vào ngày 24/6/1995. (Mark Baker: Reuters) |
|
Nelson Mandela và người vợ thứ hai Winnie tại lễ cưới năm 1958. (complex.com) |
|
Ông Nelson Mandela và Nữ hoàng Anh Elizabeth II trong chuyến thăm Anh đầu tiên của ông vào tháng 7/1996. (John Stillwell: AFP) |
|
Nelson Mandela nhận sự hoan nghênh của các thành viên Liên Hiệp Quốc trong bài phát biểu trước Ủy ban của Liên Hợp Quốc chống Apartheid tại thành phố New York, tháng 6/1990. (Don Emmert: AFP) |
|
Ông Nelson Mandela và vợ Graca Machel năm 2010. (Reuters: Schalk van Zuydam) |
|
Ông Nelson Mandela vá quần áo tù ở nhà tù đảo Robben năm 1966. (gerryco23.wordpress.com) |
|
Ông Nelson Mandela và cựu Tổng thống Mỹ Bill Clinton gặp nhau tại một cuộc triển lãm tại Nhà Mandela ở Johannesburg vào ngày 19/7/2007. (AFP: Alexander Joe) |
|
Nelson Mandela bao quanh bởi các cháu của mình nhân kỷ niệm sinh nhật lần thứ 92 tại nhà riêng ở Johannesburg, Nam Phi vào ngày 18/7/2010. (Mandela Foundation/Peter Morey: AFP) |
|
Nelson Mandela và Tổng thống cuối cùng của chế độ phân biệt chủng tộc ở Nam Phi, Frederik de Klerk, cùng giải thưởng Nobel Hòa bình của họ ở Oslo, Na Uy, vào tháng 12/1993. (AFP: Gerard Julien) |
|
Tượng của Nelson Mandela bên ngoài cổng Drakenstein Correctional Centre, trước đây là nhà tù Victor Verster nơi Mandela đã bị bỏ tù, gần Paarl ở tỉnh Western Cape ngày 10/2/2010. (Finbarr OReilly: Reuters) |
|
Nelson Mandela và ca sĩ Whitney Houston vào ngày 10/11/1994. (Reuters: Juda Ngwenya ) |
|
Nelson Mandela cầm chiếc cúp World Cup vào tháng 5/2004 sau khi Nam Phi giành quyền đăng cai World Cup 2010. (Franck Fife: AFP) |
|
Thủ tướng Anh Margaret Thatcher gặp lãnh đạo chống phân biệt chủng tộc Nam Phi Nelson Mandela tại số 10 phố Downing vào tháng7/1990. (AFP: Gerry Penny) |
|
Nelson Mandela (trái) và Tổng thống Mỹ George HW Bush ở Nhà Trắng ngày 25/6/1990. (AFP) |
|
Ông Nelson Mandela tại nhà riêng ở Johannesburg vào ngày 29/4/2013. (AFP: SABC) |
|
Tin nhắn cho Nelson Mandela bên ngoài nhà riêng của ông ở Johannesburg ngày 9/6/2013. Nam Phi cầu nguyện cho cựu tổng thống sau khi ông trải qua ngày thứ hai tại bệnh viện do bị nhiễm trùng phổi. (AFP: Alexander Joe) |
Phi Dương (Theo abc)