Chiến thuật mới
Theo tờ Bild của Đức, có tới 10 nhà sản xuất máy bay không người lái (UAV) đang lên kế hoạch cung cấp UAV tấn công tầm xa cho lực lượng vũ trang Ukraine.
Việc giao hàng dự kiến sẽ cung cấp cho Kiev khả năng tiến hành các cuộc tấn công vào các mục tiêu cách xa tới 3.300 km bên trong lãnh thổ Nga.
Báo Đức lấy ví dụ về máy bay không người lái tầm xa Sokil-300 mới của văn phòng thiết kế Luch có trụ sở tại Kiev. Dòng UAV này được phát triển từ giữa năm 2019, với tuyên bố có tầm bay từ 1.300 đến 3.300 km.
Sokil-300 có thể đạt tốc độ tối đa lên tới 580 km/h và tải trọng 300 kg (tương đương với một quả bom thả từ trên không cỡ lớn, tên lửa đạn đạo hoặc tên lửa hành trình).
Chiếc UAV tầm xa này được cho là có thể mang theo tên lửa không đối đất ở tầm bắn lên tới 10 km.
Một thiết kế khác nhỏ hơn là UJ-22, được công ty UKRJET phát triển từ năm 2020, có tầm hoạt động tối đa dự kiến là 800 km ở chế độ tự động (giảm xuống 100 km khi điều khiển bằng tay). UJ-22 có chiều dài 3,3m.
Truyền thông phương Tây cho rằng những chiếc UJ-22 cải tiến được trang bị thùng nhiên liệu bổ sung để mở rộng tầm bắn đã tham gia vào các cuộc tấn công nhắm vào các doanh nghiệp quốc phòng, năng lượng và cơ sở hạ tầng dân sự ở khu vực Tatarstan của Nga - cách khu vực xung đột Ukraine khoảng 1.500 km vào đầu tuần này.
Đối mặt với những thất bại trên chiến trường, từ tình trạng thiếu quân và thiết bị cho đến việc triển khai hỏa lực mạnh, mới của Nga xuyên qua các công sự ở Donbass, việc tập trung vào chiến tranh bằng UAV tầm xa là một phần trong sự thay đổi chiến thuật rộng lớn hơn của Ukraine trong lực lượng ủy nhiệm do NATO bảo trợ.
Tờ Bild cho rằng, khả năng của UAV tầm xa sẽ mang lại cho Kiev những đòn tấn công mới bao gồm cả các căn cứ ở tận Bắc Cực, cũng như cơ sở hạ tầng năng lượng, với hy vọng rằng Kiev có thể giảm bớt quyết tâm và khả năng của Moscow đồng thời thúc đẩy ngành công nghiệp của mình.
Cách đối phó
Trong khi đó, nhà quan sát quốc phòng kỳ cựu của Nga Evgeny Mikhailov nói: "Ukraine không thể giành chiến thắng dọc theo đường liên lạc và đang phải chịu thất bại trên toàn mặt trận, phải dùng đến việc phát động một chương trình hành động có hệ thống ở sâu trong lãnh thổ Nga bằng UAV".
Vị chuyên gia này cho biết, Nga có thể chống lại các cuộc tấn công này theo một số cách, bắt đầu bằng các cuộc tấn công mở rộng nhắm vào cơ sở hạ tầng máy bay không người lái ở Ukraine.
Edward Bagdasarian, một chuyên gia về máy bay không người lái của quân đội Nga, cũng cho biết một cách khác để giảm bớt mối đe dọa là tăng cường khả năng phòng thủ chống máy bay không người lái của các doanh nghiệp chiến lược Nga.
"Trước tiên, tôi nghĩ rằng tất cả những nhà máy nơi sản xuất mọi thứ cho hoạt động quân sự đặc biệt sẽ được phân loại. Thứ hai, các cơ quan an ninh của các doanh nghiệp như vậy và các đối tượng có cơ sở hạ tầng quan trọng trong phạm vi 1.500-2.000 km [cách mặt trận] sẽ có được hệ thống phòng thủ chống máy bay không người lái", Bagdasarian nói.
Ngoài các hệ thống phòng không truyền thống như Kub, Buk, S-300, S-400, cuộc khủng hoảng Ukraine đã buộc các nhà phát triển Nga phải tăng cường chế tạo và sản xuất hệ một loạt thiết bị chiến tranh chống UAV, từ súng cầm tay và các biện pháp đối phó điện tử làm hỏng mạch loại phương tiện này hoặc làm mất phương hướng của chúng, cho đến thử nghiệm vũ khí laser chiến đấu.
Sự tham gia của NATO vào các chương trình UAV
Các quan chức phương Tây đã không ngần ngại mô tả khu vực xung đột Ukraine là nơi thử nghiệm vũ khí và chiến thuật mới, trong đó máy bay không người lái đóng vai trò quan trọng trong việc xác định lại chiến tranh hiện đại giữa các đối thủ công nghệ ngang hàng trông như thế nào.
Chuyên gia Bagdasarian cho biết, UAV tấn công tầm xa rất đắt tiền và khó sản xuất.
Do đó, Ukraine buộc phải ứng biến, sử dụng UAV trinh sát cổ điển từ những năm 70-80 của Liên Xô được sửa đổi Tupolev Tu-141 để tấn công vùng nội địa Nga vào năm 2022, và được cho là nhắm mục tiêu vào thành phố Yelabuga, Tatarstan bằng cách sử dụng một chiếc máy bay nhỏ hai chỗ ngồi được chuyển đổi thành máy bay không người lái và gắn chất nổ.
"Lực lượng vũ trang Ukraine sẽ nỗ lực hết sức, sử dụng nguồn lực của mình để tiếp tục thực hiện các cuộc tấn công như vậy", Bagdasarian nhấn mạnh và lưu ý rằng mục tiêu của Kiev sẽ là làm suy yếu Nga về mặt kinh tế, chính trị và tâm lý.
Ông Mikhailov cho biết các nhà tài trợ phương Tây của Kiev sẽ hỗ trợ đối tác của mình trong nỗ lực này và chỉ ra rằng NATO sẵn sàng cung cấp đào tạo và nguồn lực cho Kiev.
"Tôi nghĩ rất có thể các chuyên gia kỹ thuật phương Tây sẽ huấn luyện quân đội Ukraine cách sử dụng UAV và nhân viên Ukraine sẽ vận hành chúng. UAV không phải là tiêm kích F-16 và có ứng dụng cũng như chiến thuật hơi khác.
Việc đào tạo các chuyên gia về UAV dễ dàng hơn nhiều so với phi công F-16. Vì vậy, nhiều khả năng một số chuyên gia đã được đào tạo trước đó", nhà quan sát cho biết.
"Cho đến nay, máy bay không người lái đã được cung cấp hàng loạt cho Ukraine bởi phương Tây, nhưng chúng có tầm hoạt động ngắn, như chúng ta thấy. Cùng với đó, việc trinh sát của Ukraine được thực hiện bằng cách sử dụng hệ thống trinh sát trên không của các nước thành viên NATO.
Nếu không có cả hai, chiến lược máy bay không người lái của Ukraine sẽ không có cơ hội", ông Bagdasarian nói.
UAV có thể thay đổi thế trận?
Chuyên gia Bagdasarian nhấn mạnh, máy bay không người lái không phải là giải pháp cuối cùng mà Kiev và các đối tác của họ sử dụng khi cuộc khủng hoảng Ukraine đang biến thành vũng lầy.
"Tầm bắn của chúng tương đương với tên lửa hành trình, nhưng tên lửa hành trình nhanh hơn, đường bay gần mặt đất hơn và khó bị phát hiện hơn. Và đương nhiên, những tên lửa như vậy cũng đáng tin cậy hơn.
Những chiếc máy bay không người lái tự chế này nguyên thủy hơn, dường như được ghép lại với nhau bằng bất cứ thứ gì có sẵn. Do đó, độ tin cậy, độ chính xác, an toàn và khả năng sống sót của chúng thấp hơn đáng kể", nhà quan sát lưu ý.
Trên hết, tốc độ bay chậm, có nghĩa là chúng dễ bị radar phát hiện và khả năng bị tên lửa đánh chặn cao hơn nhiều.
