Các triệu chứng của bệnh thường gặp bao gồm đi tiểu gấp, đi tiểu bị đau, đi tiểu ra máu, đau buốt ở vùng sinh dục... Bệnh không chỉ ảnh hưởng xấu đến tâm lý, đời sống sinh hoạt hàng ngày mà còn gây nhiều biến chứng nguy hiểm đến sức khỏe, chức năng sinh sản, thậm chí tính mạng của người bệnh.
Nguyên nhân và cơ chế bệnh sinh của bệnh rất phức tạp, chủ yếu do thận hư và bàng quang thấp nhiệt, gặp phải các tác nhân làm suy giảm chính khí quá mức như phòng lao quá độ, tình dục không điều hòa, giận dữ, ăn uống thái quá, thiếu khoa học... làm cho bàng quang không khí hóa được, bên trong vừa hư, vừa bị tích tụ sinh ra nội thấp kiêm nhiệt. Đông y có nhiều bài thuốc có tác dụng điều trị viêm đường tiết niệu tùy vào từng thể bệnh.
Bàng quang thấp nhiệt
Triệu chứng: Đái nhiều lần, cảm giác đái nóng, đau buốt, nhỏ giọt, nước tiểu vàng, đỏ, đục, bụng dưới đau cứng hoặc đau chướng, sốt hoặc ớn lạnh, miệng đắng, đại tiện táo, lưỡi đỏ rêu vàng nhớt, mạch sác.
Pháp điều trị: Thanh nhiệt tả hỏa, lợi thấp thông lâm.
Bài thuốc: Bát chính tán gia Bồ công anh.
Mộc thông 12g, biển súc 12g, cù mạch 12g, hoạt thạch 16g, chi tử 12g, xa tiền tử 15g, đại hoàng 6g, cam thảo 6g, bồ công anh 30g. Sắc uống ngày 1 thang.
Râu ngô.
Can đởm uất nhiệt
Triệu chứng: Đái nhiều lần, cảm giác đau buốt, nước tiểu vàng, đỏ, bụng dưới chướng đau, hàn nhiệt vãng lai, miệng đắng, đại tiện táo, lưỡi đỏ rêu vàng nhớt, mạch huyền sác.
Pháp điều trị: Thanh tả can đởm thấp nhiệt.
Bài thuốc: Long đởm tả can thang.
Long đởm thảo 10g, sài hồ 12g, trạch tả 12g, xa tiền tử 15g, mộc thông 6g, đương quy 12g, bạch chỉ 15g, hoàng cầm 10g, chi tử 10g, cam thảo 6g. Sắc uống ngày 1 thang.
Tam tiêu thấp nhiệt
Triệu chứng: Ớn lạnh, sốt, nhiệt độ tăng cao về chiều, thân thể nặng nề, tức ngực, không đói, khô miệng nhưng không muốn uống, bụng đau chướng, tức bụng buồn nôn, nước tiểu đục, lưỡi đỏ rêu vàng dày, mạch nhu sác hoặc huyền sác.
Pháp điều trị: Thanh lợi tam tiêu, thanh nhiệt hóa thấp.
Bài thuốc: Tam nhân thang gia vị.
Hạnh nhân 10g, ý dĩ nhân 30g, bạch đậu khấu 12g, hậu phác 10g, bán hạ chế 12g, thông thảo 6g, hoạt thạch 30g, trúc diệp 9g. Sắc uống ngày 1 thang.
Xa tiền.
Ngoài ra, trong dân gian còn có các bài thuốc Nam để chữa các chứng tiểu rắt, tiểu buốt, tiểu đục như sau:
Chữa tiểu đục: Lấy vỏ cây duối 15g, rễ nhót 10g, rau má 8g, rễ cỏ tranh 8g. Sắc uống ngày 1 thang, chia 3 lần trong ngày.
Chữa tiểu buốt: Quả địa phu 5g, trúc diệp 10g, râu ngô 15g, rau diếp cá 20g. Sắc uống ngày 1 thang, chia 3 lần.
Chữa tiểu dắt, tiểu buốt: Thân cù mạch 10g, rau má 12g, rau diếp cá 10g. Sắc uống ngày 1 thang.
