Nếu cha mẹ phớt lờ ý kiến của con hoặc hạn chế con quá nhiều, con sẽ cảm thấy khó thở, gánh nặng tâm lý nặng nề và trở nên rất lo lắng.
Bị gò bó như vậy trong thời gian dài không chỉ dễ sinh ra tâm trạng chán nản mà còn cản trở sự phát triển của nhân cách.
Trẻ có thể cảm thấy xa lạ với cha mẹ, từ đó chống lại hoặc phẫn nộ trước sự kiểm soát của cha mẹ. Những mâu thuẫn nghiêm trọng với cha mẹ sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển lành mạnh của trẻ.
Cha mẹ nên lắng nghe những mong muốn của con nhiều hơn, tham khảo ý kiến của con, để con có quyền tự quyết định, để con có thể vận động và tích lũy kinh nghiệm trong giai đoạn này.
K. là một đứa trẻ trầm tính, thích vẽ tranh, chơi cờ,... Bé có thể tự học và chơi với những đứa trẻ khác, nhưng bé không muốn làm những việc “chuyển động”, chẳng hạn như khiêu vũ và tham gia các buổi biểu diễn trên sân khấu khác nhau.
Mẹ muốn K. phát triển toàn diện và giỏi những việc “im lặng” cũng như những việc “chuyển động” nên đã đăng ký cho cậu bé một lớp đào tạo hip-hop.
Khi đến giờ vào lớp, K. tỏ ra rất phản kháng và khác hẳn với tính cách ngoan ngoãn thường ngày. Cậu bé không thích khiêu vũ đường phố và nói với mẹ rằng “Con không muốn”. Nhưng mẹ không nghe theo ý muốn của cậu, bắt đến lớp, yêu cầu kết hợp “chuyển động” và “tĩnh lặng”.
K. rất chán nản nhưng cậu không dám nói gì thêm. Cậu cảm thấy mình không được tôn trọng.
Suy nghĩ và ý tưởng của trẻ khác với người lớn và trẻ sẽ cân nhắc sở thích của bản thân nhiều hơn. Cha mẹ nên tham khảo thêm ý kiến của con, suy nghĩ về cảm xúc của con dưới góc nhìn của mình và hiểu được chúng.
Từ thái độ của trẻ đối với mọi việc, hãy từ từ thuyết phục trẻ chấp nhận, để trẻ tự nguyện đưa ra quyết định và giúp trẻ học cách tự lập ngay cả khi gặp lại vấn đề, trẻ có thể xử lý tốt.
Khi ý tưởng của trẻ được mẹ tôn trọng, trẻ sẽ cảm thấy rất vui. Việc nuôi dưỡng sự tự tin và tinh thần trách nhiệm của trẻ bắt đầu từ đây.
Điều cha mẹ nên làm khi con cái lớn lên
Đừng áp đặt mong muốn của mình lên con cái. Trẻ có những ý tưởng, dự định riêng từ khi còn rất nhỏ. Ngay cả khi ý tưởng của trẻ còn non nớt thì cha mẹ cũng không nên phủ nhận ngay. Nếu bạn áp đặt một cách mạnh mẽ những suy nghĩ của mình lên một đứa trẻ, trẻ sẽ cảm thấy buồn.
Sau nhiều lần phản đối quyết định của trẻ, trẻ sẽ không còn muốn bày tỏ suy nghĩ của mình nữa, vì trẻ nghĩ rằng dù có bày tỏ quan điểm thì cũng sẽ bị bác bỏ, và tốt hơn hết là không nên nói gì. Thái độ cứng rắn của cha mẹ có thể khiến trẻ cảm thấy nhàm chán.
Cha mẹ không nên ngần ngại nói ra suy nghĩ của mình, bàn bạc với con và cho con thời gian để suy nghĩ. Đó cũng là một kiểu tôn trọng con cái. Đối xử với con cái bằng thái độ bình đẳng sẽ giúp con dễ dàng chấp nhận mong muốn của cha mẹ hơn, từ đó những kế hoạch của cha mẹ mới có thể diễn ra suôn sẻ.
Cố gắng lắng nghe ý kiến của con. Nhiều việc của con cái đều do cha mẹ quyết định. Họ cho rằng con thiếu kinh nghiệm, không biết lựa chọn nên tự mình đưa ra quyết định. Cha mẹ thích sắp xếp nhiều việc khác nhau cho con dựa trên kinh nghiệm của bản thân, điều này không phù hợp với việc nuôi dưỡng hành vi tự lập của trẻ.
Tốt nhất, cha mẹ nên giao tiếp với con trước và để con bày tỏ suy nghĩ của mình. Bằng cách này, cha mẹ không chỉ trau dồi khả năng diễn đạt của con mà còn hiểu rõ suy nghĩ của con.
Đôi khi, hãy cho trẻ cơ hội được “làm chủ gia đình”. Khi đứa trẻ lớn lên, ý thức tự chủ của mình sẽ ngày càng mạnh mẽ hơn. Trẻ dần không muốn cha mẹ can thiệp quá nhiều vào cuộc sống và học tập của mình. Cha mẹ nên hiểu tâm trạng của con, buông bỏ một cách thích hợp, để con có không gian và thời gian riêng, đồng thời cho con lời khuyên, sự giúp đỡ khi cần thiết.
Kết quả học tập của M. ở mức trung bình và cậu cảm thấy rằng mình có học chăm chỉ đến đâu cũng không thể tiến bộ, nhưng cậu yêu hội họa và thích ngồi vẽ một cách lặng lẽ.
Giáo viên gợi ý rằng M. nên coi hội họa là một chuyên ngành khi đăng ký vào đại học. Trong tương lai, cậu có thể trở thành một người nghệ thuật. M. cũng cảm thấy làm như vậy là một lựa chọn đúng đắn. Khi cậu nói với mẹ suy nghĩ này, mẹ cậu cũng tôn trọng quyết định của cậu.
Bằng cách tôn trọng mong muốn của con, cha mẹ trao cho con quyền đưa ra quyết định, từ đó rèn luyện cho con ý thức tự lập, nuôi dưỡng sở thích và cho phép con hòa nhập xã hội dựa trên thế mạnh của bản thân.
