Chưa kịp cất cánh
Hãng thông tấn Izvestia dẫn lời Viktor Litovkin, Đại tá quân đội Nga đã nghỉ hưu và là nhà phân tích quân sự, đã có bình luận về các báo cáo cho thấy khả năng các máy bay chiến đấu F-16 sẽ được triển khai tại Starokonstantinov.
"Có vẻ như cơ sở Starokonstantinov thời Liên Xô đã được chuẩn bị tốt để tiếp nhận các máy bay F-16, loại máy bay thường cần một sân bay tiên tiến, không chỉ được trang bị đường băng tốt mà còn có tháp chỉ huy, các trạm radar...", ông Litovkin nói.
Ngoài ra, theo nhà phân tích người Nga, cần phải có các nhà chứa máy bay hoặc kho chứa đạn dược, tên lửa không đối không và tên lửa không đối đất, cùng với các nhà chứa máy bay bằng bê tông để chúng không bị phá hủy trên mặt đất trong trường hợp bị tấn công.
Chuyên gia cho rằng, nhiều dấu hiệu cho thấy, tất cả cơ sở hạ tầng này hiện có thể đã được Ukraine triển khai tại sân bay Starokonstantinov.
Nhà phân tích giải thích rằng lực lượng không quân Nga liên tục tấn công sân bay Starokonstantinov cũng như những nơi khác, điều này có nghĩa là giới lãnh đạo cấp cao của Moscow biết được ý định của Ukraine và đang theo dõi chặt chẽ các sân bay này.
Mục tiêu chính của các cuộc không kích là phá hủy các cơ sở và ngăn chặn F-16 được triển khai trên lãnh thổ Ukraine, Litovkin chỉ ra.
Ông nói thêm rằng lực lượng Nga rất có thể sử dụng tên lửa Iskander mạnh mẽ trong các cuộc không kích để gây thiệt hại tối đa cho các sân bay quân sự của Ukraine, bao gồm cả cơ sở Starokonstantinov.
Hà Lan và Đan Mạch là một trong những quốc gia đầu tiên đồng ý cung cấp máy bay F-16 cho Ukraine. Nhà Trắng sau đó xác nhận rằng Kiev sẽ nhận được máy bay phản lực do Mỹ sản xuất từ các nước thứ ba sau khi các phi công Ukraine hoàn thành khóa đào tạo để lái F-16.
Bộ Ngoại giao Nga cho biết trong một tuyên bố vào tháng 5 rằng Nga sẽ coi các máy bay chiến đấu đa năng F-16 do Ukraine vận hành là vũ khí có khả năng hạt nhân.
"Chúng tôi không thể bỏ qua thực tế rằng những chiếc máy bay này là nền tảng có mục đích kép có thể được sử dụng cho cả nhiệm vụ hạt nhân và phi hạt nhân...
Bất kể máy bay được cung cấp cho Ukraine dưới dạng sửa đổi nào, chúng tôi sẽ coi chúng là có khả năng hạt nhân và chúng tôi sẽ coi bước đi này của Mỹ và NATO là một hành động khiêu khích có chủ đích", Bộ Ngoại giao Nga nhấn mạnh.
Về phần mình, Tổng thống Nga Vladimir Putin nhấn mạnh rằng ngay cả khi phương Tây cuối cùng chuyển giao máy bay F-16 cho chính quyền Kiev thì điều này cũng sẽ không thay đổi tình hình trên chiến trường.
Hiệu quả bị nghi ngờ
Tổng tư lệnh quân đội Ukraine Oleksandr Syrsky đã phàn nàn về ưu thế trên không của Nga và thừa nhận rằng có những hạn chế đối với những gì mà phương Tây đã hứa về khả năng của máy bay chiến đấu F-16 trên chiến trường.
Ông Syrsky cho biết trong một cuộc phỏng vấn với tờ The Guardian của Anh hôm 24 tháng 7 rằng Nga có hàng không vượt trội và hệ thống phòng không rất mạnh. Vì lý do này, Ukraine buộc phải dựa nhiều hơn vào máy bay không người lái.
Vị tướng này giải thích rằng máy bay chiến đấu F-16 chỉ có thể được sử dụng ở khoảng cách 40 km (25 dặm) hoặc xa hơn so với tiền tuyến do nguy cơ bị bắn hạ rất cao. Do đó khó có thể phát huy hiệu quả như Kiev mong muốn.
Gánh nặng với Kiev
Theo chuyên gia quân sự Nga Ivan Konovalov, triển khai F-16 ở Ukraine trong một cuộc chiến có tính rủi ro cao, nhưng nếu máy bay chiến đấu và phi công Ukraine hoạt động tốt, Kiev sẽ tìm kiếm thêm sự hỗ trợ từ phương Tây.
Nếu tên lửa Nga bắt đầu bắn hạ máy bay do Mỹ sản xuất, đó có thể là giọt nước tràn ly cuối cùng đối với Washington và tổ hợp công nghiệp-quân sự của nước này. F-16 là một mặt hàng thành công về mặt thương mại và Lầu Năm Góc đánh giá cao danh tiếng của nó.
Konovalov nói thêm: "Bảo dưỡng phi đội 5 chiếc F-16 tiêu tốn khoảng 20 triệu USD mỗi năm. Phương Tây có thể cung cấp bao nhiêu chiếc máy bay này? Liệu họ có cung cấp tiền để duy trì khả năng hoạt động của toàn bộ phi đội F-16 hay đây là gánh nặng mới đối với Kiev?".
Một vấn đề là máy bay Ukraine đang nhận là dòng F-16A/B nguyên bản, được chế tạo từ cuối những năm 1970 cho đến giữa những năm 80. Trong khi những chiếc F-16A/B sau này đã được nâng cấp hệ thống điện tử hàng không, so với mẫu E/F mới nhất - và các máy bay chiến đấu phản lực của Nga - các radar tìm kiếm và theo dõi của F-16A/B đã lỗi thời.
Ví dụ, những chiếc F-16 của Không quân Hà Lan được trang bị radar APG-66V2 đã lỗi thời, chỉ có khả năng theo dõi một vài mục tiêu cùng một lúc, trong khi radar APG-83 mới hơn có thể xử lý hàng chục mục tiêu.
Tuy nhiên, kết quả của cuộc không chiến chủ yếu phụ thuộc vào kỹ năng bay. Các phi công Ukraine sẽ phải chứng minh trên thực tế rằng một phi công chiến đấu kiểu phương Tây có thể được đào tạo trong vài tháng đủ khả năng giành chiến thắng.
Và đối thủ của họ sẽ là phi công trên các máy bay Su-30SM và Su-35S tiên tiến hơn của Nga, những phi đội đã ghi được nhiều chiến thắng trên không kể từ khi bắt đầu cuộc xung đột.
