Infographic thành tích của học sinh Việt Nam tại Olympic Vật lý quốc tế 2022

Chinh phục đỉnh cao với tình yêu Vật lí thuần khiết

Kỳ thi Olympic Vật lí Quốc tế năm 2022, Việt Nam lần đầu tiên có học sinh lớp 10 tham gia và đoạt Huy chương Vàng. Làm nên dấu ấn này là Võ Hoàng Hải, hiện là học sinh lớp 11A2 chuyên Vật lí, Trường THPT chuyên Khoa học Tự nhiên - Trường ĐH Khoa học Tự nhiên, ĐHQG Hà Nội.

Võ Hoàng Hải cho biết mình đam mê với khoa học nói chung, Vật lí nói riêng từ nhỏ, qua việc đọc các sách bách khoa toàn thư hay sách khoa học vui. Tuy nhiên, phải đến lớp 7, khi được tiếp cận với các thí nghiệm Vật lí và tham gia các kỳ thi, em mới thực sự phát hiện đam mê cũng như năng khiếu của mình với môn học này. Kể từ đó, Hải thường nuôi dưỡng niềm hứng thú Vật lí qua đọc các sách Vật lí vui, Tạp chí Vật lí và tuổi trẻ, hay tự tìm hiểu thêm về kiến thức Vật lí nâng cao.

Đồ họa: An Nhiên

Để học hiệu quả hơn, kinh nghiệm chủ nhân Huy chương Vàng Olympic Vật lí chia sẻ là phương pháp Pomodoro.

“Em chia thời gian ôn tập và làm bài thành các khoảng thời gian 25 phút và giờ nghỉ 5 phút để giúp giảm căng thẳng cho bản thân. Ngoài ra, em cũng tự đặt thời gian biểu, bảng mục tiêu để việc học có quy củ hơn, tránh bỏ sót các phần việc hay phần kiến thức quan trọng. Quỹ thời gian ít ỏi còn lại, em dành để “tám chuyện” với bạn bè, đọc sách báo, xem tin và cả chơi games để giải trí, giảm stress…”- Võ Hoàng Hải chia sẻ.

Võ Hoàng Hải và mẹ tại Lễ tuyên dương, khen thưởng học sinh đoạt giải quốc tế năm 2022.

Đồng hành cùng Võ Hoàng Hải từ năm lớp 8, TS. Nguyễn Công Toản, Phó Hiệu trưởng Trường THPT Chuyên Khoa học tự nhiên, Trưởng Bộ môn Chuyên Vật lí, Phụ trách đội tuyển Vật lí nhìn thấy ở học trò tình yêu Vật lí một cách thuần khiết, luôn có khát vọng chinh phục và tinh thần tự học, phấn đấu vươn lên.

TS. Nguyễn Công Toản kể lại: Phụ huynh của Hải tìm đến tôi khi em đang là một học sinh lớp 8. Khi đó, mới chỉ đầu năm lớp 8, Hải đã học hết kiến thức Vật lí THCS và xử lý các bài toán thật sắc sảo. Được các thầy cô cho bài tập nâng cao của lớp 9 và học cùng với các anh chị lớp trên mình, Hải đã thể hiện sự sắc sảo hơn trong lối tư duy vật lí và khả năng sử dụng toán học. Bài toán khó, những anh học sinh giỏi lớp 9 vẫn còn chật vật để tìm phương hướng giải quyết, Hải đã làm ra và khi được yêu cầu giải thích, em trả lời rất tốt về hiện tượng vật lí xảy ra.

Trong quá trình học, Hải luôn thể hiện là một học sinh chăm chỉ, ngoan ngoãn. Môn Vật lí vốn khó vì đòi hỏi không chỉ hiểu biết thấu đáo hiện tượng Vật lí mà còn thành thạo các kĩ thuật toán học, sự cần mẫn tỉ mẩn trong tìm tòi học tập. Chính vì điều này, nên sau bao năm dẫn dắt đội tuyển, TS Nguyễn Công Toản cho biết có rất ít học sinh lớp 8 vượt qua được vòng loại chọn đội tuyển.

Nhưng với sự nỗ lực vươn lên, Võ Hoàng Hải đã vượt cấp và qua được vòng sơ loại chọn đội tuyển đi thi học sinh giỏi cấp quận, cấp thành phố môn Vật lí 9. Trong kỳ thi học sinh giỏi thành phố môn Vật lí, Hải giành được giải ba khi là học sinh lớp 8 và giành được giải nhất khi là học sinh lớp 9 (năm học 2020-2021). Trong quá trình học tập để thi học sinh giỏi lớp 9, Hải cũng dành thời gian tự đọc thêm Toán và Vật lí cấp 3. Đến cuối năm lớp 9, Hải đã có thể làm đề thi học sinh giỏi lớp 10 và đạt kết quả rất tốt.

TS Nguyễn Công Toản cùng Võ Hoàng Hải và các bạn trong đội tuyển Olympic Vật lí Châu Á.

“Tiếp đà đó, Hải bước vào lớp 10 với một phong thái tự nhiên, tự tin và ung dung. Chỉ trong thời gian ngắn, em đã tiếp nhận được một khối lượng kiến thức khổng lồ để có thể tham dự thi học sinh giỏi quốc gia, quốc tế và đạt được các thành tích tuyệt vời. Một điều quan trọng đáng quý đó là, Hải vẫn luôn vui vẻ, hồn nhiên, vô tư, yêu Vật lí một cách thuần khiết, luôn có khát vọng chinh phục và tinh thần tự học, phấn đấu vươn lên. Trong đời sống, Hải là người lễ phép, tình cảm và trách nhiệm.” - TS Nguyễn Công Toản nói về học trò.

Với Võ Hoàng Hải, thầy Nguyễn Công Toản đóng vai trò rất quan trọng trong việc hỗ trợ em phát triển tình yêu với môn Vật lí. Hải cho biết, thầy Toản và nhà trường luôn tạo điều kiện tốt nhất, giúp em phát triển khả năng của mình, cả ở trên lớp và ở đội tuyển.

Giành Huy chương Vàng Olympic, Võ Hoàng Hải tin trong tương lai em còn nhiều đỉnh cao khác cần chinh phục trên con đường Vật lí. “Em không đặt nặng vấn đề giải thưởng hay thành tích mà đơn giản là học vì vui thích và đam mê. Hiện em vẫn tham gia ôn luyện cùng đội tuyển, mở rộng kiến thức, đọc thêm tài liệu để tiếp tục chuẩn bị tham gia các kỳ thi Vật lí trong năm 2023 này. Em cũng xin các thầy cô giáo cho tham gia vào quá trình nghiên cứu khoa học để được học hỏi và tìm hiểu những kiến thức chuyên sâu hơn.” - Võ Hoàng Hải chia sẻ.

Lãnh đạo Trường ĐH Khoa học tự nhiên, Trường THPT Chuyên Khoa học tự nhiên và Bộ môn Chuyên Vật Lí tặng hoa chúc mừng 3 học sinh đạt Huy chương Vàng Olympic Vật lí quốc tế 2022.

Học sinh giỏi cần được tạo không gian tự do để ‘vùng vẫy’

Liên quan đến công tác bồi dưỡng học sinh giỏi, TS. Nguyễn Công Toản cho rằng, để phát triển được năng khiếu của những học trò giỏi phải có những cách đào tạo đặc thù; đòi hỏi thầy cô giáo phải là người nắm được các kiến thức tổng thể của môn học, cập nhật những kiến thức hiện đại của thế giới để giảng dạy cho học sinh và hướng dẫn các em tự đọc, tự học.

Với học sinh giỏi, cần tạo cho các em một không gian tự do để vùng vẫy, cho phép được học vượt và tạo điều kiện thuận lợi cho các em tự tìm hiểu kiến thức, phát huy năng lực. Điều này đã được các thầy cô giáo ở Trường THPT chuyên Khoa học Tự nhiên luôn chú trọng.

TS. Nguyễn Công Toản cho biết: Nhà Trường và các thầy cô đã cho đội tuyển một phòng học riêng, dành cho các em nhiều thời gian tự học. Các em có thể đến trường cả ngày, có thể tự do trao đổi kiến thức với nhau, tự do tương tác với các thầy cô giáo ở trường cũng như các nhà khoa học ở Khoa Vật lí của Trường ĐH Khoa học tự nhiên và ở các trung tâm nghiên cứu khác. Các em cũng được làm quen với thí nghiệm kiểm chứng và thí nghiệm khám phá.

“Với Võ Hoàng Hải nói riêng và cả đội tuyển nói chung, thầy cô giáo đã luôn dành cho các em một không gian được tìm tòi, học hỏi và khám phá không giới hạn các kiến thức. Trong thế giới bao la của kiến thức này, thầy cô giáo đóng vai trò là người gợi mở và dẫn dắt các em.

Trong thời gian tới, ngoài việc học theo các nội dung chuyên sâu của đội tuyển, nhà trường cũng tạo điều kiện cho Hải tiếp xúc với các nhà khoa học ở Khoa Vật lí của Trường ĐH Khoa học tự nhiên để em được học trước các môn học của đại học và tham gia vào các quá trình nghiên cứu. Hy vọng rằng, Hải sẽ tiếp tục phát huy để trở thành một nhà khoa học giỏi trong tương lai.” - TS. Nguyễn Công Toản cho hay.