Gợi ý mùa hè ý nghĩa cho trẻ từ trò chơi dân gian

Giúp trẻ hiểu văn hóa dân tộc

Chị Nguyễn Huyền Trang (Núi Trúc, Ba Đình, Hà Nội) chia sẻ, dịp Hè nếu để con ở nhà chắc chắn sẽ gắn liền với các thiết bị công nghệ. Do đó, gia đình chị thường cho con về quê với ông bà.

Trước đó, chị sẽ hướng dẫn con cách chơi các trò dân gian ở địa phương, đồng thời dạy con tổ chức các trò chơi mới lạ để kéo bạn bè tham gia cùng. Khi đó, con đã có kỹ năng và cũng háo hức được chơi với anh chị em và được về quê trong không gian thoáng mát, được vận động. Như vậy, con mới có được một kỳ nghỉ Hè đúng nghĩa.

Theo chuyên gia, dịp Hè, nhiều trẻ được về quê, được tham gia các lễ hội, trải nghiệm các trò chơi dân gian ở địa phương. Mặc dù trò chơi dân gian mang lại nhiều lợi ích cho trẻ, tuy nhiên cuộc sống hiện đại khiến nó dần bị mai một. Vì vậy, mỗi cá nhân trong xã hội cần tích cực góp phần gìn giữ nét đẹp này cho con.

TS Nguyễn Thị Thanh, Phó Hiệu trưởng Trường Cao đẳng Sư phạm Trung ương cho biết, trò chơi dân gian giúp trẻ hiểu văn hóa dân tộc Việt Nam độc đáo. Qua các trò chơi, trẻ phát triển sự khéo léo và hiểu tình bạn, tình yêu gia đình, quê hương, đất nước…

Trò chơi dân gian còn góp phần phát triển toàn diện cho trẻ. Những trò chơi diễn ra ngoài trời sẽ đưa trẻ gần với thiên nhiên hơn. Trẻ có nhiều cơ hội tìm hiểu, quan sát về môi trường tự nhiên và có nhiều trải nghiệm.

Ngoài ra, nhiều trò chơi còn phát triển ngôn ngữ đáp ứng nhu cầu giao tiếp giữa trẻ và mọi người xung quanh. Đây là cơ sở cho việc làm phong phú hơn vốn từ, tạo môi trường rèn luyện ngôn ngữ nói cho trẻ.

Ngày nay, xã hội càng phát triển càng cần thiết hướng trẻ đến các trò chơi dân gian nhiều hơn. Nó giúp trẻ giảm thời gian chơi các thiết bị điện tử, tránh thụ động dẫn đến trầm cảm…

Trò chơi dân gian chính là chất xúc tác để giáo dục trẻ hướng về cội nguồn, văn hóa dân tộc. Phần là do đất chật, người đông, nhiều gia đình sống ở các khu chung cư, khu phố khiến trẻ không có không gian chơi đùa. Hơn nữa, nhiều cha mẹ ngại cho con ra ngoài vì lo sợ, muốn con ở trong nhà cho an toàn. Do vậy, trẻ sinh ra và lớn lên đều không có cơ hội tiếp cận với các trò chơi dân gian.

Để mùa Hè được vận động khoẻ mạnh, việc dạy con cách chơi và tham gia ở mỗi vùng miền địa phương cũng là lựa chọn hiệu quả cho một mùa Hè năng động.

Cùng với sự phát triển của công nghệ, cha mẹ cho con tiếp xúc sớm với thiết bị điện tử khiến trẻ ít tha thiết đến các trò vận động. Thay vào đó là những hình ảnh siêu nhân, chơi game, trò chơi điện tử thông qua tivi, iPad, điện thoại… từ công nghệ 4.0 đã lấp đầy thời gian của trẻ.

Ở nông thôn, tuy có không gian nhưng nhiều gia đình còn bận rộn chuyện kinh tế nên cha mẹ chưa thực sự dành thời gian để chơi với con. Trẻ ở trên lớp cũng ít có những giờ ngoại khóa lồng ghép các trò chơi dân gian.

Ảnh minh họa ITN.

Chọn trò chơi cho phù hợp

Cô giáo Nguyễn Thu Hằng - Trường Mầm non Hoa Hồng (Hà Nội) chia sẻ: “Muốn trẻ tiếp cận với trò chơi dân gian thì chính người lớn phải hiểu về nó. Không chỉ là một giáo viên, mà còn là phụ huynh của 2 con nhỏ, tôi rất quan tâm tới việc cho trẻ vận động. Việc này giúp trẻ phát triển thể lực và trí tuệ, sống vui vẻ hơn. Vì thế, tôi thường lựa chọn các trò chơi sao cho phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý của từng độ tuổi. Bởi, không phải trò chơi dân gian nào cũng dành cho mọi trẻ em”.

Cô Hằng cho biết thêm, đồ dùng đồ chơi của các trò chơi dân gian cũng vô cùng đa dạng và phong phú. Nó mang tính đặc trưng và được thiết kế dựa vào cách chơi và luật chơi riêng. Chính vì vậy, trước khi tổ chức cho trẻ chơi một trò nào đó cần phải tìm hiểu trước để am hiểu về nó mới có thể hướng dẫn trẻ.

Khi lựa chọn trò chơi dân gian cho trẻ, cần thực hiện theo các tiêu chí: Trò chơi không quá đơn giản tránh gây nhàm chán nhưng cũng không quá phức tạp để trẻ thấy nản. Hơn nữa, đồ dùng đồ chơi phục vụ cho trò chơi phải dễ kiếm, dễ tìm. Người lớn có thể tìm cách để gây hứng thú, thu hút sự chú ý của trẻ vào trò chơi. Thông qua đó, cần giúp củng cố tư duy, ngôn ngữ, vận động, kỹ năng cho trẻ để trẻ phát triển toàn diện.

Lê Trần Anh Quân - học sinh Trường Tiểu học Kim Đồng (Hà Nội) cho biết, mỗi một trò chơi, em lại hỏi mẹ về ý nghĩa của nó. Từ đó, em hiểu thêm về văn hóa, phong tục, tập quán của từng vùng miền. Thời điểm này, chúng em không được đến trường nhưng trò chơi dân gian không quá khó để cùng các bạn hàng xóm chơi với nhau.

“Trò chơi em thích nhất là kéo co, bịt mắt bắt dê,… Các bạn nam và nữ đều có thể chơi được và có tính đồng đội cao. Những hôm ở nhà, vì không có bạn chơi cùng và không có sân nên em cùng bố chơi trò ô ăn quan. Em cảm thấy mình vui vẻ, hoạt bát hơn sau khi được chơi đùa. Nhờ đó có tinh thần học tập tốt hơn và không ham mê chơi điện tử nữa”, Anh Quân nói.