Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Anh Keir Starmer là hai lãnh đạo quốc gia đầu tiên ở châu Âu tới Mỹ gặp Tổng thống Donald Trump kể từ khi ông trở lại cầm quyền.
Sau khi chuyến đi của ông Macron và trước khi ông Starmer lên đường đi Mỹ, thiên hạ đã có thể dự liệu được rằng ông Starmer sẽ không thành công chẳng khác gì so với ông Macron trong sứ mệnh ngoại giao này.
Cả hai nhà lãnh đạo đi Mỹ trong bối cảnh tình hình chính quyền mới ở Mỹ công khai thể hiện sự không coi trọng châu Âu trong mưu tính chiến lược; không dành ưu tiên chính sách đối ngoại hàng đầu cho cả EU và NATO lẫn bất cứ quốc gia riêng lẻ nào ở châu Âu.
Càng cay đắng hơn nữa đối với EU và NATO khi chính quyền mới ở Mỹ chủ trương ngừng hoặc giảm, hoặc đánh đổi viện trợ, lấy tài nguyên thiên nhiên của Ukraine và xích lại gần Nga; lại còn vì quyết tâm bằng mọi giá thỏa thuận với Nga về giải pháp giúp chấm dứt cuộc chiến tranh ở Ukraine, mà gần như ngả hẳn về phía Nga tại Liên Hợp Quốc và trong những điều kiện tiên quyết của Nga cho hòa bình với Ukraine.
Ông Macron và Starmer theo đuổi mục tiêu thuyết phục ông Trump không bất chấp lợi ích cũng như quan ngại của EU và NATO trong chuyện quan hệ với Nga, hậu thuẫn Ukraine, tìm kiếm giải pháp giúp chấm dứt cuộc chiến ở Ukraine. Trong thực chất, họ muốn làm đảo ngược những điều chỉnh chính sách đối ngoại của chính quyền mới ở Mỹ đã được thực hiện cho đến nay đối với Nga và Ukraine.
Kịch bản mà hai người này nói riêng và EU, NATO nói chung lo ngại nhất là Mỹ ngừng hẳn viện trợ tài chính, quân sự cho Ukraine cũng như thỏa hiệp với Nga trên đầu EU, NATO và Ukraine về diễn biến tiếp theo hay kết cục cuối cùng của cuộc chiến.
Thông điệp nữa của họ là châu Âu và Ukraine vẫn rất cần Mỹ, mong muốn chính quyền mới ở Mỹ không quay lưng lại với châu Âu, EU, NATO và Ukraine trong chính trị thế giới, an ninh châu lục cũng như trong quan hệ kinh tế, thương mại giữa châu Âu và Mỹ.
Ở Mỹ, ông Macron dùng ngôn từ, cử chỉ và biểu cảm để tranh thủ ông Trump. Trước khi rời Anh sang Mỹ, ông Starmer còn dùng chiêu thức tăng ngân sách quốc phòng hàng năm để lấy lòng ông Trump bởi Tổng thống Mỹ luôn đòi hỏi các nước châu Âu, phải chi nhiều hơn cho việc đảm bảo an ninh trên châu lục chứ không được dựa dẫm vào Mỹ như từ trước đến nay.
Cách tiếp cận và quan điểm của ông Trump lâu nay vốn vẫn là coi sự đảm bảo an ninh của Mỹ cho các đồng minh ở châu Âu như một thứ hàng hóa mà các quốc gia này phải trả đúng giá cho Mỹ mới có thể có được, còn không thì phải tự lo liệu.
Biểu hiện ra bên ngoài thì thấy ông Trump khá thân thiện với ông Macron. Ông Macron thậm chí còn đề cập đến kết quả là đã kiến tạo nên “bước ngoặt” trong mối quan hệ giữa châu Âu và Mỹ. Trong thực chất, ông Macron gần như không đạt được kết quả đáng kể nào. Ông Trump đã không nhượng bộ gì mà lại còn tuyên bố chủ ý tiến hành cả đàm phán kinh tế với Nga.
Tại diễn đàn Liên Hợp Quốc, Mỹ đã ngả hẳn về phía Nga trong những chuyện cụ thể liên quan đến các dự thảo nghị quyết của Đại hội đồng và Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc về cuộc chiến ở Ukraine nhân cuộc chiến này bước sang năm thứ 4. Ông Starmer sẽ không có được kết cục khả quan hơn ông Macron với chuyến công du Mỹ sắp tới.
Đồng minh vượt Đại Tây Dương sang cầu cạnh nhưng khó được toại nguyện.
