“Đắt” khách từ lời rao mùi mẫn
Hiện nay, đang xuất hiện nhan nhản trên thị trường những loại thuốc Đông y gia truyền được quảng cáo là giúp tăng cân nhanh với lời mời chào hấp dẫn: “Thuốc tăng cân gia truyền XXX được bào chế từ các thảo dược bí truyền giúp bạn cải thiện cân nặng nhanh chóng, hiệu quả chỉ sau 1 tháng. Nhà thuốc xin cam kết sẽ hoàn tiền 100%, nếu: Không tăng cân sau một liệu trình; không thèm ăn trong vòng 7 ngày; tích nước và gây ra tác dụng phụ. Bạn chỉ cần để lại số điện thoại, nhà thuốc sẽ liên lạc và tư vấn miễn phí”.
Lời rao khác cũng mùi mẫn không kém: “Thân hình gầy gò khiến bạn mất tự tin. Đừng lo! Chúng tôi sẽ giúp bạn xóa tan mặc cảm ấy với phương thuốc tăng cân gia truyền. Sau 5 ngày, bạn sẽ cảm thấy ăn ngon miệng hơn, nhanh có cảm giác đói, cơ thể khoan khoái, ngủ sâu giấc. Sau một liệu trình, bạn sẽ dễ dàng tăng từ 3 – 8 kg. Ngoài ra, thuốc còn hỗ trợ: Giảm đau đầu, đau mỏi xương khớp và chóng mặt”.
Để tăng thêm độ tin cậy, một số cơ sở còn sẵn sàng “công bố”những thành phần chính có trong loại “thần dược” gia truyền này: “Các thành phần chính trong thuốc bổ tăng cân gia truyền TH, bao gồm: Đinh lăng, mật ong, hạt sen, tam thất, cỏ mật, mã đề, lá vằng, nhân trần cùng một số thảo dược tự nhiên khác. Sự kết hợp hoàn hảo của chúng sẽ tạo nên một bài thuốc bổ, hỗ trợ hấp thu tối đa dưỡng chất đồng thời tăng cường sức đề kháng, từ đó tăng cân tự nhiên, chắc da, chắc thịt”(?).
Tìm hiểu thực tế cho thấy, loại thuốc Đông y này đang có dấu hiệu “loạn” hàng. Hàng loạt các thương hiệu được tung ra chào bán trên các trang mạng xã hội với mức giá khác nhau, dao động từ 200.000 – 650.000 đồng/hộp (100 viên). Theo khảo sát của PV, tất cả các loại thuốc này đều được viên tròn, có màu nâu sẫm, có bề ngoài khá giống với ô mai. Chúng được đựng trong những hộp nhựa khoảng 0,5 kg. Bên ngoài vỏ hộp thường được dán một mẩu giấy ghi công dụng và liều dùng. Một điểm chung nữa, là chúng đều được gắn mác gia truyền. Khi nếm thử, chúng tôi thấy có vị đắng đặc trưng của tam thất pha lẫn một chút vị ngọt của mật.
Ngưng thuốc là… sụt cân
Chưa rõ thực hư, hiệu quả ra sao, nhưng rất nhiều người thiếu hụt về cân nặng đã rủ nhau lùng mua những loại thuốc Đông y gia truyền này qua các trang mạng xã hội: Facebook, Twitter, Zalo, Chợ tốt, Giá rẻ... Đa phần khi được hỏi, người dùng đều tiết lộ, họ biết loại thuốc này qua lời rỉ tai, truyền miệng từ người này sang người kia. Trong số đó, không ai dám chắc về hiệu quả thực của loại thuốc này nhưng vẫn vô tư sử dụng: “Nghe mọi người nói loại thuốc này hỗ trợ tăng cân hiệu quả lắm nên em dùng thử xem sao. Sau một thời gian dùng thuốc, ăn uống vẫn thế mà cân nặng lại tăng, em thấy cũng lạ”, chị Phan Huyền Trang (phố Kiều Mai, phường Phú Diễn, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội) chia sẻ.
Thậm chí, có người sau khi dùng thuốc này gặp phải những dấu hiệu bất thường: “Thấy nhiều người quen dùng, nên tôi cũng mua 1 hộp dùng thử. Mới dùng nửa hộp, tôi đã tăng được 2 kg. Mừng quá, tôi định hết hộp này mua thêm hộp nữa, ai ngờ càng dùng càng thấy mệt mỏi. Rõ ràng, cân tăng mà da dẻ lại cứ xanh xao, vàng vọt đi không hồng hào như người khỏe mạnh. Thấy vậy, tôi liền ngưng dùng thuốc thì bắt đầu sụt cân”, anh Trần Tuấn Bình, KĐT Linh Đàm, Hoàng Mai, Hà Nội tỏ ra lo lắng.
Để tìm hiểu rõ hơn về loại thuốc này, chúng tôi đã chủ động liên hệ với một cơ sở qua số điện thoại đường dây nóng 0943994... được đăng tải trên một trang mạng. Sau khi hỏi mua, nhà thuốc này đã yêu cầu chúng tôi cung cấp chiều cao và cân nặng của người sử dụng để đưa ra lượng thuốc tương ứng: “Mỗi hộp là 100 viên, với chiều cao và cân nặng như vậy, bạn hơi gầy nên tối thiểu phải dùng 3 hộp. Ngày uống 6 viên/2 lần, sau ăn. Nếu vẫn chưa đạt cân nặng như ý thì dùng tiếp vài hộp nữa”.
“Chỉ số chiều cao và cân nặng sẽ cho biết bạn đang ở tình trạng nào. Từ đó, chúng tôi mới tư vấn được chính xác, cụ thể: bạn cần dùng tối thiểu bao nhiêu hộp để có được cân nặng mong muốn”, người bán hàng giải thích về cách thức kê đơn.
Dễ bị béo bệu, nghẽn mạch, xốp xương vì thuốc tăng cân
Trao đổi về vấn đề này, BS. Đông y Nguyễn Thị Thanh An, chuyên khoa Y học cổ truyền, Trung tâm y tế tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, khẳng định: “Hiện nay, trong Đông y không có loại thuốc nào giúp tăng cân hay giảm cân. Vì cơ chế chữa bệnh của nó là cân bằng và điều hòa âm dương giúp khí huyết lưu thông. Trên thực tế, không có loại thuốc nào đa năng như vậy, vừa giúp tăng cân lại vừa hỗ trợ giảm đau đầu, đau mỏi xương khớp. Bởi đây là những loại bệnh chẳng liên quan gì đến nhau nên không thể điều trị bằng một loại thuốc được”.
Phân tích thêm về vấn đề này, BS An cho biết: “Những loại thuốc được viên lại như vậy, rất có thể người ta đã trộn thêm corticoid, khiến người dùng tăng cân tức thời. Vì bản thân loại thuốc có tác dụng chính là chống viêm và chống dị ứng. Tuy nhiên, nếu lạm dụng nó sẽ dẫn đến: Tăng cân do giữ natri, đào thải kali gây béo bệu; làm cao huyết áp, tăng đông máu có thể gây nghẽn mạch; chậm liền sẹo, dễ gây nhiễm khuẩn; gây teo cơ, làm xương xốp; làm loét dạ dày, tá tràng, giảm sức đề kháng của cơ thể...”.
“Chỉ nên sử dụng thuốc Đông y khi có bệnh và phải được lương y hoặc bác sĩ y học cổ truyền kê đơn. Hơn nữa, thuốc Đông y được công bố trên các tạp chí khoa học, được Bộ Y tế công nhận thì người bệnh mới nên tin dùng. Không cả tin dùng thuốc gắn mác Đông y gia truyền đang xuất hiện tràn lan trên thị trường để tránh mua bệnh”, BS Thanh An khuyến cáo.
