Ruby được tạo thành từ một loại khoáng chất màu đỏ trong suốt gọi là corundum và những viên hồng ngọc cổ đại nhất hành tinh được tìm thấy ở Greenland. Trong khi tìm kiếm hồng ngọc ở miệng núi lửa Bắc Đại Tây Dương phía Nam Greenland, một nhóm các nhà nghiên cứu đã phát hiện bên trong một viên ruby là than chì, một dạng carbon tinh khiết và có thể là tàn tích sự sống của vi sinh vật cổ đại.
Chris Yakymchuk, Giáo sư Khoa học Trái đất và Môi trường tại Đại học Waterloo ở Ontario (Canada), cho biết: “Chất graphite bên trong viên ruby này thực sự độc đáo. Đây là lần đầu tiên chúng tôi nhìn thấy bằng chứng về sự sống cổ đại trong những viên đá ruby”.
Sau khi phân tích đồng vị của carbon trong than chì, nhóm nghiên cứu kết luận than chì đến từ một dạng sống cổ đại. Hơn 98% carbon trên hành tinh có khối lượng bằng 12 đơn vị khối lượng nguyên tử, nhưng một số nguyên tử carbon nặng hơn, có khối lượng bằng 13 hoặc 14 đơn vị khối lượng nguyên tử.
GS Yakymchuk cho biết thêm: “Sinh vật sống được ưu tiên cấu thành bởi các nguyên tử carbon nhẹ hơn vì chúng tốn ít năng lượng hơn để kết hợp vào tế bào. Dựa trên lượng carbon-12 gia tăng trong phần than chì của viên ruby, chúng tôi kết luận rằng, các nguyên tử carbon này đã từng là sự sống cổ xưa, rất có thể là các vi sinh vật đã chết như vi khuẩn lam”.
Vào thời điểm loài vi khuẩn cổ đại này có khả năng còn tồn tại, hành tinh không có nhiều oxy - một yếu tố không thể thiếu cho sự sống phức tạp - vì vậy sự sống duy nhất có thể tồn tại là các vi khuẩn nhỏ và màng tảo.
Vi khuẩn lam được cho là một trong số những sự sống đầu tiên trên Trái đất, và qua hàng tỷ năm biến đổi ánh sáng Mặt trời thành năng lượng hóa học, chúng dần dần tạo ra oxy cần thiết cho sự sống phức tạp tiến hóa, theo Live Science.
Mặc dù rất cổ, viên ruby chứa than chì này chưa thể được khẳng định là bằng chứng lâu đời nhất về sự sống được tìm thấy cho đến nay. Trên thực tế có rất nhiều nghiên cứu, rất nhiều trong số đó được tranh luận sôi nổi, tuyên bố đã tìm thấy bằng chứng lâu đời nhất về sự sống từ hơn 3 tỷ năm trước.
Tuy nhiên, đây là lần đầu tiên sự sống cổ đại được tìm thấy bên trong một viên hồng ngọc. GS Yakymchuk chia sẻ: “Sự hiện diện của than chì cũng cho chúng tôi thêm manh mối để xác định cách viên ruby hình thành tại vị trí này, một điều không thể thực hiện trực tiếp dựa trên màu sắc và thành phần hóa học của ruby”.
Điều này chỉ ra rằng, sự sống có thể là thành phần bí mật cho sự hình thành của ruby. Nghiên cứu cho thấy, than chì đã làm thay đổi thành phần hóa học của đá, tạo điều kiện thích hợp cho hồng ngọc phát triển.