Câu chuyện được đăng mới đây trên Thelivings kể về ông Mã, hiện sống trong một khu nhà thuộc trường đại học ở Hải Nam, nơi có khoảng hơn 100 hộ.
Năm 1970, ông làm đầu bếp cho trường đại học rồi cưới một người phụ nữ làm cùng. 8 năm sau họ sinh con gái vào một ngày tuyết rơi rất nặng, nên đặt tên con là Mã Thính Tuyết.
Gia đình ông sống tầng trên cùng một tòa nhà tập thể. Đối diện là nhà ông Lô Kiến Quốc, làm bộ phận quản lý căn-tin, có một đứa con trai duy nhất tên Lô Phương Phương, cùng tuổi với Thính Tuyết. Hai gia đình vì thế trở nên thân thiết.
Tuy nhiên, lúc còn nhỏ Thính Tuyết và Lô Phương không giống nhau. Ngày đó, sau khi ăn cơm xong, các hộ gia đình thường đưa trẻ con đi dạo đến 8h tối mới về học bài. Nhưng Thính Tuyết mỗi lần đi học về sẽ tập trung làm bài tập về nhà. Dù đông hay hè cũng thức dậy lúc 6 rưỡi. Từ nhỏ đến lớn, trong các lần họp phụ huynh, ông Mã thường xếp hàng đầu, ngược lại ông Lô hầu như đều phải nán lại hàng cuối.
Kỳ tuyển sinh đại học năm 1997, Mã Thính Tuyết đứng top 3 của Đại học Bắc Kinh.
Năm 2004, Mã Thính Tuyết tốt nghiệp Đại học Bắc Kinh với bằng thạc sĩ và nhận học bổng toàn phần từ một trường đại học Mỹ. Trong bữa tiệc chia tay, vợ chồng ông Mã đều rơi nước mắt, ông Lô ở bên cạnh an ủi: "Đừng khóc, Thính Tuyết cũng chỉ qua đó học tiến sĩ, chứ không phải không quay về. Hơn nữa, đây không phải là điều mà bất cứ ai muốn cũng được. Phương Phương nhà tôi mà được 1/100 của Tuyết, chúng tôi cũng mãn nguyện rồi".
Sau khi tốt nghiệp cấp 3, Lô Phương không học đại học. Anh đến Bắc Kinh làm việc, sau đó thì kết hôn, sinh con. Đứa trẻ được vài tháng tuổi, hai vợ chồng phải gửi ở nhà ông nội để đi làm.
Năm 2008, Mã Thính Tuyết tốt nghiệp tiến sĩ tại Mỹ. Lãnh đạo đại học Bắc Kinh đã đến tận nhà ông Mã trao đổi ý định mời cô về trường và hứa hẹn sẽ trao chức danh phó giáo sư sớm nhất cho cô.
Lòng đầy hào hứng, ông Mã nói chuyện với con thì cô cho biết đang yêu một người đàn ông ở Mỹ và sẽ ở lại đó phát triển sự nghiệp. Nghe xong, người cha vừa vui, vừa buồn.
Hè năm sau, Mã Thính Tuyết đưa bạn trai về thăm họ hàng, đi cạnh còn có một cậu bé tóc vàng 7 tuổi. Hóa ra bạn trai cô đã có một đời vợ và con riêng. Ông Mã hiểu cho con gái, nhưng buồn vì cô còn ít tuổi đã làm mẹ kế.
Ông kể, tối đó làm những món ăn con gái yêu thích như thịt kho tàu, ruột già. Nhưng Tom, bạn trai con không ăn, thậm chí còn nhìn với sự "ghê tởm". Điều đó khiến ông Mã bất bình
. Sau đó mọi người uống trà, Tom đột nhiên hỏi ông bằng tiếng Trung: "Lý tưởng của bác là gì?". "Chủ nghĩa cộng sản", ông Mã không suy nghĩ, chỉ buột miệng nói luôn. Nghe xong Tom chỉ cười hơi nhếch mép, khiến ông tái mặt, đành giả vờ đi vệ sinh.
Năm 2010, Thính Tuyết kết hôn bên Mỹ, vì thị thực không làm kịp nên vợ chồng ông không thể đến dự đám cưới con gái. Một năm sau vợ ông Mã đột ngột phát bệnh qua đời. Đến lúc này ông thấy sinh mạng thật mong manh.
"Người giống như chiếc lá trên cây, sau một cơn gió không biết chiếc nào sẽ rơi xuống trước", ông thường ngồi ghế đá hàng giờ nhìn vu vơ trong những ngày đông như vậy.
Không lâu sau, bệnh thấp khớp của vợ ông Lô càng nặng, phải ngồi xe lăn. Ông Lô mỗi ngày đi làm, không có thời gian chăm sóc vợ. Ông Mã vì thế đã đến ở cùng gia đình, có thể phụ giúp ông Lô trông nom bà và đứa cháu nhỏ. Thính Tuyết mỗi năm về lần, nhưng từ khi có Wechat, cô ít quay về hơn. Ông Mã cũng muốn có một đứa cháu như ông Lô, nhưng mỗi lần nhắc đến, cô thường cúp máy.
Năm 2015 vợ ông Lô qua đời, ông Lô cũng bị bệnh. Con trai Lô Phương quay về mở một tiệm ăn nhỏ và mua nhà mới. Nhưng ngôi nhà quá chật nên ông Mã không thể ở cùng bạn nữa, đành quay về nhà cũ của mình.
Ông không biết làm gì cho qua ngày, đi lang thang khắp nơi. Ngồi xe buýt này đến xe buýt khác, thỉnh thoảng ông ra công viên nhìn trẻ con chơi với bố mẹ. Chỉ trong mấy tháng, tóc ông đã bạc trắng, mắt đục ngầu, kèm theo một số bệnh tuổi già như giãn tĩnh mạch, viêm phế quản.
Ngày 24/1/2018, ông Lô gọi điện hỏi thăm bạn mình nhưng không ai nghe máy. Lo lắng, ông đã yêu cầu con trai chở mình đến nhà ông Mã. Đẩy cửa vào, ông Lô nhìn thấy người bạn già đang cố bò xuống giường. Ông Mã nói với giọng ngạc nhiên: "Là ông Lô phải không? Hay là tôi đang nằm mơ?".
Sáng hôm sau, ông Lô đang nửa tỉnh nửa mê thì nghe tiếng động lớn. Ông vội chạy xuống bếp, nhìn thấy ông Mã nằm trên mặt đất, dưới chân có vết thương, máu đang chảy. Hóa ra ông Mã sau khi uống thuốc, thấy tinh thần tốt hơn, nên dậy nấu cháo cho mọi người, không ngờ bị con dao rơi vào chân. Từ đó, ông Lô quyết định ở lại chăm sóc bạn già.
Chớp mắt cũng đến năm mới 2018. Ông Mã uống hơi nhiều nên đã say. Trong lúc say ông nói rằng: "Tôi thực sự rất nhớ những ngày ở tòa nhà cũ, mọi người cùng nhau mở tiệc và chúc mừng năm mới. Nếu có thể quay lại quá khứ, tôi chỉ hy vọng Thính Tuyết không thông minh, không thành công và không đi Mỹ học tiến sĩ".
Một ngày gần đây, hai người quyết định sẽ cùng vào ở một viện dưỡng lão gần đó. Nhân viên tiếp đón rất nhiệt tình, tuy nhiên họ chỉ có ý định nhận ông Lô, còn ông Mã thì họ giải thích ông chỉ có một cô con gái, hơn nữa còn lập gia đình ở Mỹ, nên khi vào viện có một số tài liệu cần người thân ký, e rằng ông sẽ gặp rắc rối.
Giờ đây thời gian rảnh rỗi, hai người già tóc trắng ngồi dưới ánh trăng của ngôi nhà cũ, cùng trò chuyện về một thời đã qua. Trong đêm tĩnh mịch, ông Lô ngủ lúc nào không biết. Lúc này, ông Mã nghĩ rằng: "Đến một ngày ông Lô sẽ được con trai đón về hoặc gửi vào viện dưỡng lão. Còn mình rồi sẽ đi về đâu?"...
