Iran–Israel leo thang: bom xuyên phá có được sử dụng?
Cuộc chiến giữa Iran và Israel đang tiếp diễn khốc liệt, với nhiều loại tên lửa siêu vượt âm, hành trình và đạn đạo, UAV và chiến đấu cơ được cả 2 bên sử dụng để tấn công lẫn nhau trong những ngày gần đây.
Tuy nhiên, sự xuất hiện của bom xuyên phá trong các báo cáo mới đã khiến tình hình trở nên đáng chú ý hơn.
Dù được biết đến với nhiều tiến bộ công nghệ quốc phòng, Israel hiện không sở hữu loại bom xuyên phá này, cũng như không có máy bay ném bom tàng hình B-2 Spirit – phương tiện duy nhất có thể triển khai vũ khí đó trong kho vũ khí của Mỹ.
Theo Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA), cuộc tấn công của Israel vào cơ sở hạt nhân Natanz của Iran có thể đã làm hư hại, nếu không muốn nói là phá hủy, các máy ly tâm tại đây. Cơ quan này cũng xác nhận một số tòa nhà tại cơ sở hạt nhân Isfahan đã bị tổn hại.
Tuy nhiên, với cơ sở hạt nhân Fordow, nơi Iran đang tiến hành làm giàu uranium, IAEA cho biết "rất ít, nếu có, thiệt hại" được ghi nhận.
Fordow – mục tiêu khó tiếp cận dưới lòng đất
Cơ sở hạt nhân Fordow nằm sâu bên sườn núi và có quy mô nhỏ hơn so với Natanz. Theo kênh France 24, khu vực này được đặt ở độ sâu khoảng 80 mét dưới lòng đất – khiến nó gần như miễn nhiễm với các loại bom thông thường, dù có sức công phá lớn đến đâu.
Đây cũng là địa điểm mà một số chuyên gia cho rằng Iran có thể sử dụng để sản xuất vũ khí hạt nhân, do đó Israel đang theo dõi sát sao và có khả năng sẽ nhắm đến cơ sở này trong thời gian tới.
Trong bối cảnh đó, Mỹ có thể đóng vai trò quan trọng với loại bom xuyên phá – vũ khí duy nhất hiện có thể tấn công các mục tiêu sâu trong lòng đất như Fordow.
Bom xuyên phá là loại bom hạng nặng được thiết kế để xuyên qua đất đá, lớp bảo vệ trước khi phát nổ bên trong mục tiêu. Mỹ hiện có trong tay GBU-57 – loại bom xuyên phá được mệnh danh là Massive Ordnance Penetrator (MOP), nặng khoảng 13.600 kg.
Đây là vũ khí duy nhất hiện nay có khả năng xuyên phá đến độ sâu 60 mét dưới mặt đất, nhưng theo nhiều báo cáo, để gây thiệt hại nghiêm trọng cho Fordow, cần ít nhất 2 quả bom như vậy.
Vũ khí này chỉ có thể được thả bởi máy bay ném bom tàng hình B-2 Spirit – hiện do Không quân Mỹ vận hành.
Lực lượng này sở hữu 20 chiếc B-2, chủ yếu đóng tại căn cứ không quân Whiteman (bang Missouri), nhưng một số đã được triển khai đến các địa điểm khác như Diego Garcia (Ấn Độ Dương).
Mỹ sẽ can dự trực tiếp?
Cho đến nay, chính quyền Tổng thống đương nhiệm Donald Trump vẫn chưa trực tiếp tham gia vào xung đột Israel–Iran. Tuy nhiên, các báo cáo gần đây cho thấy ông có thể đang cân nhắc hỗ trợ quân sự cho Israel.
Nhà Trắng hiện chưa tiết lộ loại vũ khí hay phương tiện nào đã được chuyển tới Trung Đông. Việc điều động thêm một tàu sân bay thứ 2 đến khu vực được mô tả là mang tính phòng thủ, nhưng giới phân tích cho rằng mọi khả năng vẫn đang được cân nhắc.
Ngoài sử dụng bom xuyên phá từ trên không, còn có những phương án khác để tấn công một cơ sở hạt nhân được bảo vệ nghiêm ngặt như Fordow, nhưng đa phần sẽ cần đến lực lượng bộ binh.
Hiện chưa rõ Mỹ có lựa chọn sử dụng bom xuyên phá để tấn công Fordow hay không, hay sẽ chọn một chiến lược khác trong thời gian tới.
