Trước kia, làng Vũ Đại (Hòa Hậu, huyện Lý Nhân, Hà Nam), nổi tiếng vì là quê hương của cố nhà văn Nam Cao với kiệt tác “Chí Phèo”, còn bây giờ, ngôi làng này lại nổi tiếng với món cá kho truyền thống mỗi khi Tết đến xuân về.
Anh Nguyễn Bá Toàn, chủ một cơ sở cá kho ở làng Vũ Đại chia sẻ, cá kho là món ăn truyền thống của người dân làng Vũ Đại. Mấy năm gần đây, nhờ hương vị thơm ngon mang nét đặc trưng riêng nên cá kho làng Vũ Đại nổi tiếng khắp cả nước, được cả Việt kiều đặt mua.
Song, theo anh Toàn, để kho được một niêu cá kho ngon theo đúng cách truyền thống mà người dân làng Vũ Đại vẫn làm không phải dễ, các công đoạn khá cầu kỳ. Đơn cử, nguyên liệu để kho phải là cá trắm đen có trọng lượng từ trên 3kg trở lên, được đánh sạch vảy, mổ sạch, cắt khúc bỏ phần đuôi, đầu,... để ráo nước rồi đem tẩm ướp với các loại gia vị truyền thống. Niêu dùng để xếp cá vào kho phải là loại niêu đất được đặt riêng từ Nghệ An.
Cá được xếp vào niêu rồi đem kho liên tục trong vòng 16 tiếng đồng hồ, củi dùng kho cá phải là loại củi nhãn. Tất cả những điều đó tạo nên niêu cá kho ngon nức tiếng.
Thế nhưng, theo anh Toàn, món cá kho đang xuất hiện tại khá nhiều địa phương, song cá kho của làng Vũ Đại có vị rất riêng, thịt cá thơm ngon bậc nhất so với các loại cá kho ở nhiều địa phương khác nhau.
“Đó là do 10 loại gia vị được nêm nếm trong nồi cá kho”, anh Toàn nói và tiết lộ thêm, nồi cá kho làng Vũ Đại phải được nêm đủ các loại gia vị gồm: gừng, giềng, ớt, hành khô, nước dừa, nước cốt cua đồng, nước mắm, mì chính, hạt tiêu, chanh.
“Khi kho chỉ cần thiếu một trong những loại gia vị trên là niêu cá kho ra đã khác hẳn luôn’, anh Toàn chia sẻ.
Dưới đây là hình ảnh về quy trình làm món cá kho làng ngon nức tiếng ở Vũ Đại:
Cá trắm đen làm nguyên liệu cá kho được mua từ các áo đầm
Mỗi con phải có trọng lượng trên 3kg trở lên
Được tuyển chọn kỹ trước khi đem giết thịt
Cá trắm đen được đánh sạch vảy
Cắt khúc nhỏ bỏ đầu bỏ đuôi
Niêu kho cá là niêu đất được thửa riêng từ Nghệ An
Các loại gia vị để cho nêm nếm vào nồi cá kho
Một niêu cá kho phải được nêm nếm đủ 10 loại gia vị truyền thống gồm gừng, giềng, chanh, nước dừa, nước mắm, nước cốt cua đồng, tiêu, ớt, ớt, mỳ chính
Từng loại gia vị truyền thống được tẩm ướp cẩn thận vào niêu cá kho
Những niêu cá kho ở làng Vũ Đại được kho liên tục trong vòng 16 tiếng đồng hồ bằng củi nhãn
Đĩa cá kho được kho theo công thức truyền thống của làng Vũ Đại ăn thơm, ngon, vị đậm đà, thịt cá chắc,,,
Hiện một niêu cá kho trọng lượng 1kg có giá 400.000 đồng
