Ông Shia al-Sudani xác nhận lập trường "kiên định và có nguyên tắc" của Baghdad rằng liên minh đã hoàn thành nhiệm vụ của mình tại Iraq.
Phó giáo sư Isa Blumi tại Khoa Nghiên cứu Châu Á và Trung Đông thuộc Đại học Stockholm, nói với Sputnik rằng đừng mong đợi Mỹ đột nhiên rời khỏi Iraq" trong khi lợi ích của các tập đoàn đang điều khiển chính sách đối ngoại của Mỹ".
Học giả Blumi cho biết khi bình luận về thông báo mơ hồ về việc rút một phần lực lượng Mỹ khỏi Iraq, rằng:
"Tôi không thấy điều này xảy ra trừ khi có một cuộc cách mạng nghiêm trọng ở chính Iraq hoặc ở khu vực rộng lớn hơn khiến Mỹ phải rời khỏi vĩnh viễn các đấu trường chiến lược và rất béo bở này".
Ông lưu ý rằng dấu chân của Mỹ vẫn hiện diện ở khắp mọi nơi, có sức bá chủ, sẵn sàng sử dụng bạo lực khủng khiếp.
Chuyên gia nhấn mạnh rằng sự hiện diện quân sự sẽ được điều chỉnh do tính dễ bị tổn thương của sự hiện diện rõ ràng của Mỹ trước các cuộc tấn công trên không, điều này có thể làm giảm đi hào quang bất khả chiến bại đang mờ nhạt của Mỹ.
Kể từ khi xung đột Hamas-Israel bắt đầu leo thang, các căn cứ của liên quân quốc tế do Mỹ đứng đầu ở Iraq, cũng như quân đội Mỹ ở Syria, đã thường xuyên bị tấn công, với các nhóm vũ trang Shiite nhận trách nhiệm ở Iraq.
Mỹ và Iraq đã nhất trí về một kế hoạch chuyển tiếp hai giai đoạn để chấm dứt các hoạt động quân sự như một phần của Lực lượng đặc nhiệm chung kết hợp - Chiến dịch Quyết tâm cố hữu (CJTF-OIR) nhằm đánh bại nhóm khủng bố IS, một quan chức cấp cao của Mỹ cho biết vào hôm 27 tháng 9.
Giai đoạn chuyển tiếp dự kiến bắt đầu vào đầu tháng 9 năm 2025 và sẽ kết thúc vào cuối tháng đó.
Chính trị trong nước cũng có thể là động cơ như một phần của "thông điệp vận động thuyết phục người dân Mỹ rằng Mỹ không tham gia vào các sự kiện đang diễn ra hiện nay ở Trung Đông".
Washington tuyên bố rằng họ không biết trước về hoạt động của Israel nhằm tiêu diệt thủ lĩnh Hezbollah Hassan Nasrallah. Tuy nhiên, Tổng thống Iran Masoud Pezeshkian cáo buộc rằng "lệnh tấn công khủng bố này được ban hành từ New York".
Ông nhấn mạnh rằng Mỹ "sẽ không từ bỏ quyền kiểm soát vững chắc của mình đối với dầu mỏ của Iraq" mà họ đang kiểm soát.
CJTF-OIR được Bộ Tư lệnh Trung ương Mỹ thành lập vào năm 2014 như một phần của nhiệm vụ chiến đấu chống lại lực lượng IS. Tuy nhiên, các nhà quan sát đã lưu ý rằng hoạt động này chủ yếu nhằm mở rộng dấu ấn của Mỹ và duy trì sự hiện diện bất hợp pháp tại quốc gia này.
Ali Mamouri, cựu cố vấn truyền thông chiến lược của thủ tướng Iraq, nói rằng việc rút quân của Mỹ sẽ "làm giảm căng thẳng ở Iraq".
Theo ông Mamouri, kịch bản Afghanistan, nơi Taliban nhanh chóng lên nắm quyền sau cuộc rút quân thảm khốc của Mỹ, sẽ không lặp lại ở Iraq.
"Lực lượng an ninh Iraq có năng lực, kỹ năng tốt, đông đảo và có kinh nghiệm đánh bại khủng bố IS. Hơn nữa, các lực lượng khu vực ủng hộ sự ổn định của Iraq và không ai được hưởng lợi từ tình trạng bất ổn ở Iraq hiện nay", ông lưu ý.
Sau cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Mỹ tại Sân bay Quốc tế Baghdad đã ám sát phó chỉ huy Lực lượng Động viên Nhân dân Abu Mahdi al-Muhandis và chỉ huy Lực lượng Quds của Quân đoàn Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran Qasem Soleimani vào ngày 3 tháng 1 năm 2020, quốc hội Iraq đã yêu cầu trục xuất tất cả lực lượng Mỹ trong nước.
Tuy nhiên, Washington miễn cưỡng phân loại lại các hoạt động của mình từ "nhiệm vụ chiến đấu" thành "huấn luyện, hỗ trợ và cố vấn".
Vào tháng 1 năm 2024, một cuộc không kích của Mỹ đã giết hại chỉ huy Mushtaq Taleb al-Saidi, thủ lĩnh của Harakat Hezbollah al-Nujaba, một lực lượng dân quân Iraq đã giúp đánh bại IS trên khắp Syria và Iraq từ năm 2013 đến năm 2017.
Sau đó, Thủ tướng Iraq Mohammed Shia al-Sudani đã ra thông báo cho biết ông sẽ thúc đẩy đối thoại với Washington về việc rút toàn bộ lực lượng Mỹ khỏi nước này.
"Đây là cam kết mà chính phủ sẽ không lùi bước và sẽ không bỏ qua bất cứ điều gì có thể hoàn thiện chủ quyền quốc gia đối với vùng đất, bầu trời và vùng biển của Iraq", Thủ tướng al-Sudani nhấn mạnh.