Theo Health Sina, không chỉ rượu ảnh hưởng đến gan mà các thức ăn lên men mốc và thói quen ăn uống nghèo nàn cũng không tốt cho sức khỏe. Nên tránh những loại thực phẩm sau:
Rượu
Với người có vấn đề về gan, rượu càng làm gan tổn thương trầm trọng hơn nữa. Bệnh nhân gan đã vốn bị rối loạn chức năng giải độc trong khi chất chuyển hóa trung gian từ rượu là acetaldehyde lại gây hại trực tiếp đến các tế bào gan. Vì vậy bác sĩ khuyên nên hạn chế bia rượu, người bệnh gan phải tuyệt đối tránh xa rượu.
Thực phẩm chứa chất bảo quản
Thực phẩm tiện lợi như mì ăn liền, xúc xích, thực phẩm đóng hộp có thể chứa chất bảo quản và màu thực phẩm. Tiêu thụ thường xuyên loại này làm tăng gánh nặng chuyển hóa và chức năng giải độc của gan, bất lợi cho người có chức năng gan kém.
Thực phẩm bị mốc
Thực phẩm bị mốc như lạc, đậu tương, ngô sản sinh chất aflatoxin độc tính mạnh dễ gây thoái hóa hoặc hoại tử tế bào gan dẫn đến ung thư gan. Vì vậy bác sĩ khuyên mọi người tuyệt đối không ăn thực phẩm lên men mốc.
Hạt hướng dương
Loại hạt này chứa các axit béo không bão hòa. Tiêu thụ hạt hướng dương quá mức sẽ tăng lượng lớn choline lưu trữ chất béo trong gan, ảnh hưởng tiêu cực đến chức năng tế bào gan.
Ăn gì tốt cho gan
Chất béo
Nhiều người lầm tưởng chất béo là kẻ thù của gan vì gây ra bệnh gan nhiễm mỡ. Nhưng thực tế chất béo vẫn là một các chất dinh dưỡng cần cho gan, thiếu nó, gan sẽ không thể hoạt động bình thường được.
Một số bệnh nhân sau khi bị gan nhiễm mỡ chỉ ăn toàn rau và trái cây, đây là sai lầm lớn. Dù gan có nhiễm mỡ hay không cũng không nên từ biệt hoàn toàn các loại thịt.
Để đảm bảo chức năng gan hoạt động tốt, trong bữa ăn hằng ngày nên có protein và chất béo chiếm lần lượt 20% và 60%, còn lại là carbohydrates.
Lưu ý: Gan cần chất béo nhưng không có nghĩa là cần quá nhiều, do vậy nên lựa chọn thức ăn ít béo như thịt nạc, sữa tách béo, tôm...
Protein
Protein có thể giúp sửa chữa những hư tổn ở gan. Chất này có nhiều trong trứng, đậu phụ, sữa, cá, thịt gà, hạt mè, hạt thông và các thực phẩm giàu protein ít calo rất có lợi cho gan.
Các chuyên gia khuyên người bình thường mỗi ngày nên hấp thu 90 g protein. Đặc biệt mhững người bị suy giảm chức năng gan, bổ sung các thực phẩm giàu protein với lượng thích hợp có thể giúp gan hồi phục, ngăn ngừa tổn thương thêm.
Đường
Thiếu năng lượng thời gian dài sẽ ảnh hưởng đến chức năng gan. Đường là nguyên liệu quan trọng để bảo vệ gan, mỗi g glucose cung cấp khoảng 70% năng lượng cần thiết cho cơ thể. Đường còn giúp tổng hợp glycogen tích trữ trong gan, ngăn chặn các độc tố làm tổn thương tế bào gan.
Quan trọng là phải điều tiết lượng đường dung nạp vào cơ thể sao cho phù hợp. Một kg thể trọng cần một g đường, chẳng hạn một người nặng 60 kg cần hấp thu 60 g đường.
Đường cũng có trong các thực phẩm chứa carbohydrates là gạo, mì, mật ong, nước trái cây, trái cây. Một muỗng canh mứt chứa khoảng 15 g đường, một lon Cocacola có 37 g đường, 3 thanh chocolate chứa 9 g đường, một que kem ốc xoáy khoảng 10 g đường.
Vitamin A
Các nghiên cứu chỉ ra vitamin A có thể bảo vệ gan, ngăn chặn sự phát triển của các tế bào ung thư. Chất này giúp khôi phục chức năng các mô, giảm tỷ lệ tái phát của bệnh nhân đã hóa trị ung thư.
Các chuyên gia khuyến cáo cơ thể con người mỗi ngày cần tiêu thụ một lượng vitamin A thích hợp: Nam giới 800 mg, nữ 750 mg.
Lưu ý không dung nạp nhiều hơn 3.000 mg vì có thể làm tổn hại đến gan. Để đáp ứng tiêu chuẩn này, mỗi ngày nên ăn một củ cà rốt vừa, 65 g gan gà, 200 g cá ngừ đóng hộp hoặc một ly sữa. Cà chua, cà rốt, rau bina, gan, dầu và các sản phẩm từ cá cũng chứa rất nhiều vitamin A.
Vitamin B
Vitamin B là "trạm xăng" của gan. Vitamin B có thể tăng tốc độ trao đổi chất, chuyển hóa thành năng lượng không chỉ để cung cấp cho gan mà còn giúp khôi phục chức năng gan, ngăn ngừa thoái hóa gan.
Chất này đóng một vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa gan nhiễm mỡ . Người thích uống rượu càng nên chú ý đến vitamin B vì các nghiên cứu chỉ ra rằng vitamin B có thể tăng cường khả năng chịu đựng của gan với rượu.
Lưu ý: Vitamin B có thể hòa tan trong nước, chỉ lưu lại trong cơ thể một vài giờ nên phải được bổ sung hàng ngày. Các chuyên gia khuyên những người bị mắc bệnh gan nên hấp thụ từ 10 đến 30 mg mỗi ngày nhưng không được vượt quá 30 mg. Thịt lợn, đậu nành, gạo, nấm và một số thực phẩm khác là nguồn cung cấp vitamin B dồi dào.
Cảnh giác dấu hiệu ung thư gan
Ung thư gan là bệnh ung thư phổ biến thứ hai trên thế giới chỉ sau ung thư phổi, triệu chứng thường gặp là giảm cân, mệt mỏi đi kèm với những cơn đau dữ dội.
 |
| Vị trí của gan trong cơ thể con người. Ảnh:Womenshealth. |
Các chuyên gia của Health Sina khuyên mọi người cần chú ý hơn đến những triệu chứng phổ biến sau đây của ung thư gan:
Các triệu chứng tiêu hóa
Thường là chán ăn, đầy bụng sau bữa ăn, thậm chí buồn nôn, nôn mửa hoặc tiêu chảy.
Sốt
Sốt do ung thư gan phổ biến ở khoảng 37,5 đến 38℃, có lúc lên đến 39℃, nóng bất thường, đôi khi kèm theo ớn lạnh. Bệnh nhân thường sốt vào buổi chiều, do khối u hoại tử hoặc chất chuyển hóa khối u gây ra.
Đau
Cơn đau là triệu chứng phổ biến của bệnh ung thư gan. Thường là đau dưới sườn phải, có tính chất âm ỉ dai dẳng hoặc ngứa ran. Một số bệnh nhân lại đau ở vùng bụng trên, nơi thùy trái của gan, đôi khi bị chẩn đoán nhầm là đau dạ dày dẫn đến trì hoãn điều trị.
Một số bệnh nhân đau ở vai phải, thường gặp ở thùy phải của khối u, gần cơ hoành, làm cho cơ hoành chịu ảnh hưởng nên cơn đau kéo đến vai, dễ bị chẩn đoán nhầm là đau bả vai.
Khi ung thư di căn đến các bộ phận khác sẽ kéo theo cơn đau ở đó, chẳng hạn di căn đến phổi sẽ gây đau ngực, di căn đến xương sẽ đau xương. Vì vậy nếu bạn thấy đau ngực hoặc đau xương thì nên cân nhắc đến khả năng do ung thư gan di căn.
Một số người có biểu hiện đau dữ dội ở vùng gan, chủ yếu do các khối u trên bề mặt gan bị xuất huyết gây ra. Nếu bệnh nhân kèm theo hoa mắt, chóng mặt, tim đập mạnh, hạ huyết áp tức là báo hiệu chảy máu trong nghiêm trọng, cần cấp cứu kịp thời.
Giảm cân, mệt mỏi
Triệu chứng này xuất hiện ở giai đoạn giữa và cuối của bệnh. Chất chuyển hóa khối u chính là thủ phạm gây ra những thay đổi sinh hóa của cơ thể khiến bệnh nhân biếng ăn, suy kiệt.
Các triệu chứng khác
Viêm gan, xơ gan hoặc ung thư gan sẽ gây mất chức năng gan, hiện tượng xuất huyết như chảy máu cam, chảu máu nướu và bầm máu dưới da. Cũng có thể xuất hiện chứng Hypoproteinemia gây phù nề, cổ trướng, đầy bụng.
