(GD&TĐ) - Quảng cáo là một phần không thể thiếu để các nhà đài thu về một nguồn kinh phí lớn phục vụ cho nhiều mục đích khác nhau. Nhưng điều đáng nói là nội dung của không ít sô quảng cáo đang gây phản cảm với công chúng. Khi quảng cáo không được coi như một sản phẩm nghệ thuật mà chỉ đòi hỏi làm sao để khán giả không thể quên thì khán giả chỉ còn biết chuyển kênh nếu không muốn thêm tức mắt.
Vô duyên như... quảng cáo Việt
Một sản phẩm quảng cáo gây phản ứng của khán giả |
Đã có nhiều ý kiến phản đối của khán giả về tình trạng quảng cáo phản cảm song những quảng cáo nhàn nhạt, vô duyên nếu không muốn nói là phản cảm thiếu tính giáo dục vẫn xuất hiện.
Quảng cáo sản phẩm trà Dr. Thanh trước đây là một ví dụ. Một anh chàng hát hò ầm ĩ ca tụng trà thảo mộc Dr.Thanh đã giúp anh giải tỏa cơn nóng chỉ vì “uống rượu bia nhiều, nóng trong người” hay “Chơi khuya tiệc tùng thâu đêm, nóng trong người...”. Rồi các loại mỹ phẩm dùng cho nữ giới được quảng cáo theo kiểu “mắt thấy tai nghe” gây không ít khó chịu cho người xem.
Nữ diễn viên trẻ đang rất nổi TTH được mời quảng cáo cho sản phẩm khử mùi Rexona. Cô hồn nhiên quấn khăn tắm quanh người mà bảo: “Mỗi sáng sau khi thức dậy, H luôn sử dụng Rexona”. Tưởng chỉ đến vậy, ai ngờ cô giơ nách lên sử dụng ngay lập tức, xong đâu đấy búng ngón tay tỏ vẻ rất “khoái trá”.
Rồi để quảng bá cho vị “tươi” và “mát” của sản phẩm bia X, không ít khán giả cũng thấy bức xúc. Những cô gái ăn mặc sexy đang chơi trò tung bóng, có cô còn cố tình ưỡn mông đỡ bóng... Ban đầu xem, ai cũng ngỡ đây là quảng cáo đồ thể thao, thế nhưng hoá ra các cô gái này đang “biểu diễn” trên cốc bia theo trí tưởng tượng của một anh chàng đang “hau háu” nhìn vào cốc bia đầy thèm khát.
Hai anh chàng bên cạnh thấy vậy cũng vội vã gọi ngay hai cốc bia X. Và câu kết được đưa ra, sản phẩm bia X đậm đà vị “tươi” và “mát” làm hài lòng tất cả các quý ông!
Trong các đoạn quảng cáo về thuốc chữa bệnh lại có đoạn quảng cáo một loại thuốc chữa nhiệt miệng được người xem đánh giá kinh dị và mất lịch sự. Đầu đoạn quảng cáo này là một cô gái xinh đẹp đang đi ăn với một chàng trai. Có lẽ họ là người yêu của nhau, vì họ cầm tay, nhìn nhau tình tứ. Nhưng đang ăn thì cô gái... nhổ luôn cục thịt vào đầu người yêu rồi vạch mồm mình cho người yêu thấy mình bị nhiệt.
Tất cả những quảng cáo về thuốc lại có chung một đề cương. Đó là ban đầu, có mấy người nhăn nhó vật vã, sau đó, họ nói một tràng như súng liên thanh về các thể loại triệu chứng "nghe rõ khiếp", tiếp đến là đọc tên sản phẩm được quảng cáo và cuối cùng, những người có mụn thì mặt hết mụn, giơ thuốc lên cười, người bị đau hết đau và lại giơ thuốc lên cười, hoặc cả gia đình giơ thuốc lên cười.
Đoạn quảng cáo sữa Cô Gái Hà Lan cũng bị các bà mẹ cho điểm liệt. Nội dung quảng cáo này là hình ảnh một bà mẹ gửi sữa cho con trai ở trường, mà vứt toẹt cho hai em đi xe đạp. Hai em đi xe đạp chạy theo xe bus khi xe đang chạy, cố dúi qua cửa kính cho một bà ngồi trong... bị bình luận là tuyên truyền cho vi phạm giao thông.
Trên truyền hình cũng từng xuất hiện đoạn quảng cáo cho một thương hiệu nước... mắm với hình ảnh đại quân của vua Quang Trung trước chiến dịch Ngọc Hồi – Đống Đa đã ăn cơm và lồng thêm vào đó sản phẩm nước mắm của hãng trên. Đây là một ý tưởng, được dàn dựng công phu và sẽ đạt điểm cao nếu chỉ xét về tính lôi cuốn và thương mại.
Tuy nhiên, việc lạm dụng hình ảnh một chiến dịch lịch sử nổi tiếng của dân tộc để quảng bá cho một sản phẩm... nước mắm xem ra không phù hợp, gây phản cảm đối với người xem.
Và gần đây nhất, quảng cáo được cho là vô cùng kinh dị đến phát ghê của một hãng sản xuất nước xịt bồn cầu nhà vệ sinh. Theo quảng cáo này, sau khi sử dụng sản phẩm “V” của hãng thì bồn cầu sạch đến nỗi có thể cho tay vào miết và giơ lên mặt để kiểm tra...
Nhiều khán giả cho rằng, quá vô lý bởi bồn cầu dù có sạch đến mấy thì cũng không thể cho tay vào miết rồi đưa lên mặt để kiểm tra như vậy. Hơn nữa, hành động này cũng rất dễ tác động và ảnh hưởng đến trẻ nhỏ, chúng hoàn toàn có thể bắt chước.
Cần tôn trọng khán giả
Quảng cáo cần ấn tượng nhưng không được phản cảm |
Những quảng cáo có thể phát vào những giờ khác nhau, nhưng khi một quảng cáo băng vệ sinh hay thuốc tiêu hóa... lại phát vào đúng lúc bữa cơm gia đình thì sẽ gây phản cảm hết sức với khán giả. Vấn đề ở đây chính là sự tác động của quảng cáo tới người xem. Các sản phẩm có thể khiến khán giả nhớ lâu với những quảng cáo phản cảm nhưng chỉ là theo hướng không tích cực. Thậm chí khán giả sẽ không coi trọng sản phẩm quảng cáo.
Đối với các nhà quảng cáo, một trong những chiêu gây ấn tượng tốt nhất với người xem là lối dùng hàm ý, nhất là sử dụng slogan “dễ nghe, dễ nhớ và dễ... liên tưởng” để truyền thông điệp của tác phẩm quảng cáo. Thế nhưng có nhiều quảng cáo đã “lạm dụng” quá mức chiêu thức này, gây cho người xem cảm giác khó chịu vì sự “thiếu tế nhị”.
Điển hình phải kể đến quảng cáo dược phẩm tăng cường sinh lực cho cánh mày râu “Nam thận bảo”. Quảng cáo này tưởng như rất thành công với slogan rất dễ nhớ “Một người khoẻ hai người vui”. Thế nhưng ngẫm ra mới thấy slogan này quả thực không “bình thường” chút nào? Tại sao “một người khoẻ” không phải là cả nhà vui mà chỉ có “hai người vui”? Hàm ý của quảng cáo này thật khó có thể giải thích khi trẻ con hỏi đến?
Tạo ra quảng cáo, đó là công việc của các doanh nghiệp. Nhưng phát quảng cáo lại thuộc về quyền hạn và trách nhiệm của nhà đài. Bấy lâu nay, nhà đài vẫn phát quảng cáo theo kiểu tràn lan, thiếu kiểm soát, lựa chọn nội dung quảng cáo, giờ phát sóng. Và bất chấp sự phản ứng của dư luận, những quảng cáo phản cảm vẫn được phát sóng đều đặn và chiếm tần xuất lớn ở những khung giờ vàng.
Trong khi ngành nghệ thuật biểu diễn đang tích cực chống lại những làn sóng “ngắn, hở, phản cảm” thì phải chăng cũng không còn sớm để ngành truyền thông có những chế tài nặng hơn với hoạt động quảng cáo truyền hình phản cảm?
Bởi xét cho cùng khi một quảng cáo lọt sóng thì không chỉ một người, một nhà chịu ảnh hưởng, tác động mà là hàng triệu người, hàng triệu gia đình đều chịu tác động của nó.
Hơn thế, giờ đây đối với những gia đình hàng tháng phải đóng dịch vụ cho các loại truyền hình cáp, kỹ thuật số... thì cũng đồng nghĩa họ phải được xem những hình ảnh lành mạnh cho dù đó là chương trình gì, phim ảnh, game show... hay quảng cáo. Chỉ khi nào nhà đài và các đơn vị quảng cáo biết tôn trọng sản phẩm quảng cáo của mình thì khi ấy khán giả mới được tôn trọng.
Trung Thành