Ngày 6/1, Ban chỉ đạo Đề án thí điểm xây dựng mô hình “Làng văn hóa kiểu mẫu trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc” tổ chức hội nghị quán triệt nội dung triển khai đề án.
Chủ trì hội nghị có bà Hoàng Thị Thúy Lan, Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Phúc; ông Lê Duy Thành, Chủ tịch UBND tỉnh; ông Nguyễn Trung Hải, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh và ông Vũ Việt Văn, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh.
Dự hội nghị còn có lãnh đạo các Ban Đảng Tỉnh ủy, Ủy ban MTTQ tỉnh và đại diện lãnh đạo một số Sở, ngành, địa phương và người dân nơi dự kiến triển khai mô hình.
Báo cáo tại hội nghị cho thấy, toàn tỉnh Vĩnh Phúc hiện có 1.237/1.237 thôn, tổ dân phố có nhà văn hóa, khu thể thao (đạt 100%). Trong đó, có 1.072 thôn đạt chuẩn nông thôn mới theo quy định. Diện tích đảm bảo từ 500m2 trở lên, có các công trình như nhà văn hóa thôn, sân tập luyện thể thao đơn giản, thiết bị hoạt động đảm bảo tiêu chí nông thôn mới.
Tuy nhiên, đối chiếu với quy định về xã nông thôn nâng cao, xã nông thôn kiểu mẫu theo Quyết định 318 và Quyết định 319 của Thủ tướng Chính phủ thì cơ sở vật chất văn hóa ở các địa phương hiện nay vẫn còn đơn điệu, chưa phát huy được công năng và đặc biệt, đời sống văn hóa tinh thần người dân đang ngày một nâng cao nên thiết chế văn hóa hiện nay không theo kịp sự phát triển chung của xã hội.
Bên cạnh đó, hệ thống thiết chế văn hóa, thể thao, các công trình văn hóa, thể thao chưa được xây dựng đồng bộ, liên hoàn, chưa có tính liên kết giữa các công trình. Khả năng kết nối các công trình tâm linh (hiện có)… gắn với phát triển du lịch, quảng bá sản phẩm thế mạnh tại địa phương nhằm nâng cao thu nhập của các tầng lớp nhân dân trong các thôn chưa được thực hiện.
Do đó, việc xây dựng Đề án thí điểm xây dựng mô hình “Làng Văn hóa kiểu mẫu trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc” là cần thiết trong giai đoạn hiện nay.
Đề án đặt mục tiêu hình thành các thiết chế văn hóa - thể thao, sinh hoạt cộng đồng của làng nhằm nâng cao đời sống văn hóa tinh thần. Thúc đẩy phát triển du lịch, dịch vụ, làng nghề truyền thống, sản phẩm nông nghiệp, qua đó cải thiện thu nhập của người dân. Bảo tồn, phát huy, làm sống dậy các giá trị văn hóa tốt đẹp, nhất là truyền thống giữ làng, giữ nước. Nâng cao năng lực của bộ máy hệ thống chính trị ở cơ sở trong tổ chức thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, nhất là trong việc định hướng, hướng dẫn người dân phát triển kinh tế.
Đại biểu thảo luận tại hội nghị |
Theo đề án, kể từ năm 2023, mỗi huyện, thành phố triển khai thí điểm tối đa 3 mô hình (riêng huyện Vĩnh Tường lựa chọn 4 mô hình). Ưu tiên lựa chọn các làng có quỹ đất phù hợp để có thể tích hợp được tất cả các hạng mục đầu tư ở gần nhau và có lợi thế so sánh về tiềm năng, thế mạnh phát triển du lịch, văn hóa, làng nghề, môi trường sinh thái.
Điều kiện thí điểm phải là thôn có hệ thống chính trị vững mạnh, có điều kiện tích hợp cả 3 hạng mục, đảm bảo diện tích tối thiểu nhà văn hóa thôn và sân bãi 800m2. Khu thể dục thể thao 800m2, khu vườn dạo, cây xanh tối thiểu 500m2. Thôn có lợi thế về nông nghiệp, văn hóa, du lịch, làng nghề của địa phương.
Đặc biệt, các khu chức năng nhà văn hóa kết hợp trưng bày, giới thiệu và bán sản phẩm nông nghiệp, sản phẩm làng nghề truyền thống, đồ lưu niệm... của địa phương.
Đầu tư xây mới hoặc cải tạo, nâng cấp các nhà văn hóa hiện có. Diện tích xây dựng đáp ứng yêu cầu phục vụ, phù hợp với quy chuẩn, tiêu chuẩn có liên quan. Khu thể thao, đầu tư xây dựng mới, gồm sân bóng đá mini, sân bóng chuyền, sân bóng rổ, sân cầu lông, khu thể dục thể thao ngoài trời khác, bãi đỗ xe…
Trang thiết bị, dụng cụ thể thao được đầu tư đồng bộ với công trình. Khu cảnh quan, đường dạo, kết nối khu tín ngưỡng, tôn giáo (hiện có) cũng đầu tư xây dựng mới. Phương án thiết kế phù hợp với điều kiện thực tế tại vị trí dự kiến đầu tư xây dựng. Hạ tầng kỹ thuật được đầu tư đồng bộ.
Cùng với đó, hỗ trợ người dân xây dựng các mô hình phát triển sản xuất, dịch vụ, thương mại tạo ra các sản phẩm tốt, đặc trưng của địa phương để phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao thu nhập cho nhân dân.
Ngân sách tỉnh hỗ trợ có mục tiêu cho các huyện, thành phố không quá 20 tỷ đồng/mô hình. Phần tăng thêm (nếu có), do ngân sách huyện, ngân sách xã cân đối và huy động nguồn xã hội hóa. Khuyến khích sự tham gia đóng góp kinh phí, hiện vật, công lao động của người dân, cộng đồng xã hội. Năm 2023, sẽ có 28 thôn, tổ dân phố được thí điểm triển khai xây dựng.