Sức hút tăng lên
Mới đây, tại Việt Nam đã khai giảng khoá đào tạo sau đại học tại Đại học Quốc gia Hà Nội. Chương trình, liên kết với các trường Nhật Bản nổi tiếng như Đại học Tokyo, ĐH Kyoto và ĐH Osaka, sẽ cấp bằng thạc sĩ ở các chuyên ngành môi trường, công nghệ, chính sách công và các ngành khác. Chương trình này đã thu hút 73 sinh viên trong năm nay.
Đây là chương trình đầu tiên trong Dự án Đại học Việt - Nhật, một nỗ lực chung của 2 chính phủ nhằm nâng cao chất lượng nhân lực đáp ứng nhu cầu của doanh nghiệp Nhật Bản. Kế hoạch tiếp theo là khởi động một trường đại học độc lập vào năm 2022 đào tạo cả đại học và sau đại học, với quy mô 6.000 sinh viên. Các khoá học sẽ được giảng dạy bằng tiếng Việt, tiếng Nhật và tiếng Anh.
Số lượng trường quốc tế đang tăng lên tại khu vực châu Á, nhưng phần nhiều trong đó là các cơ sở liên kết với Mỹ và Anh. Tuy nhiên, các trường kiểu Nhật vẫn có chỗ đứng và qua thời gian khẳng định sự thu hút học viên.
Tại Thái Lan, Viện Công nghệ Thai - Nichi, thành lập năm 2007 tại Bangkok đã thu hút học viên địa phương muốn học cách thức sản xuất kiểu Nhật. Thái Lan cũng đang đón nhiều thương gia Nhật đầu tư hơn Việt Nam hay Indonesia.
Đón đầu nhu cầu doanh nghiệp Nhật Bản
Chính phủ Nhật Bản, với hy vọng xuất khẩu cái gọi là bí quyết giáo dục, đang tích cực hỗ trợ hạ tầng thiết yếu cho hợp tác giáo dục. Mùa hè này, các bộ Giáo dục, Công nghiệp và Đối ngoại đã đề ra sáng kiến kết hợp công - tư đẩy mạnh xuất khẩu giáo dục kiểu Nhật. Theo đó sẽ phổ biến những gì được coi là thương hiệu trong giáo dục và lao động của Nhật Bản như làm việc nhóm, kỉ luật… tới các nền kinh tế đang phát triển với hy vọng tăng năng suất lao động.
Tại thủ đô Phnôm Pênh, Ciesf, một tổ chức phi lợi nhuận có trụ sở tại Tokyo, cùng với một số đối tác, hồi cuối tháng 8 đã khai giảng trường quốc tế đầu tiên tại Campuchia có mô hình giáo dục kiểu Nhật Bản. Trường này mở các lớp học tiếng Nhật cho học sinh từ mầm non đến lớp 9 - tuân thủ các tiêu chí của giáo dục Nhật Bản. Những học sinh tốt nghiệp chương trình này đương nhiên đủ điều kiện học tại các trường trung học và cao đẳng, đại học tại Nhật Bản.
Tại Việt Nam, một trường quốc tế kiểu Nhật mới đi vào hoạt động. Trường này được xây dựng bởi doanh nghiệp địa phương (gồm Công ty địa ốc Him Lam và Nhà máy xi măng Xuân Thành). Trường đối tác là Đại học Chuo của Nhật Bản cung cấp nội dung giáo dục. Tadashi Yamada, giảng viên một trường đại học Nhật Bản, giữ cương vị hiệu trưởng trường này.
Đại học Binus tại Indonesia đang xem xét mở các khoá đào tạo như kĩ sư ô tô và thiết kế dựa vào máy tính với sự hỗ trợ của Tập đoàn Aso College, một cơ sở giáo dục có trụ sở tại quận Fukuoka, Tây Nam Nhật Bản. Bên cạnh dạy kĩ năng thuần tuý kĩ thuật, giảng viên Nhật sẽ dạy cách thức làm việc điển hình trong môi trường công xưởng Nhật Bản, như tầm quan trọng của đúng giờ cũng như nỗ lực tự thân nâng cao tay nghề - được gọi là kaizen.
