Liên quan các phản ứng sau tiêm, TS Đỗ Thiện Hải, Phó giám đốc Trung tâm Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Nhi TW cho biết, thông qua kết quả thực nghiệm và triển khai trên thế giới, tình trạng này ở nhóm trẻ em 5 - dưới 12 tuổi không khác biệt nhiều với trẻ lớn và người trưởng thành.
Cụ thể, trẻ có thể gặp một số phản ứng tại chỗ như sưng, đau tại điểm tiêm nhưng biểu hiện thoáng qua và rất nhanh. Một số phản ứng toàn thân cũng được ghi nhận như mệt mỏi tương tự cúm hay sốt nhẹ trong vài ngày. Ngoài ra, tỷ lệ phản vệ sau tiêm vắc xin ở nhóm trẻ 5 - 12 tuổi khá thấp.
Tiến sĩ Đỗ Thiện Hải cho biết, định nghĩa phản ứng sau tiêm chủng là hiện tượng bất thường về sức khỏe, bao gồm biểu hiện tại chỗ tiêm hoặc toàn thân xảy ra sau tiêm.
Các phản ứng thông thường thường nhẹ, tự khỏi như ngứa, sưng, đau hoặc đỏ ở vị trí tiêm, sốt, khó chịu, mệt mỏi... Tuy nhiên, phản ứng nặng hơn, trẻ có thể gặp nguy hiểm tính mạng, để lại di chứng hoặc tử vong.
Do đó, TS Hải lưu ý các dấu hiệu bất thường cha mẹ cần đưa trẻ đến cơ quan y tế khi trẻ:
- Kích thích vật vã, lừ đừ, bỏ bữa, quấy khóc dai dẳng.
- Đau ngực, trống ngực, mệt lả, vã mồ hôi.
- Khó thở: Khi hoạt động bình thường, khi nằm.
- Sốt cao khó hạ nhiệt độ hoặc kéo dài hơn 24 giờ.
- Vân tím trên da.
- Phát ban tiến triển nhanh trong vòng vài giờ.
Theo TS Hải, các khuyến cáo trước đó về việc theo dõi sau tiêm vắc xin cần được đề cao và thực hiện sát sao hơn với trẻ 5 - dưới 12 tuổi. Cụ thể, chuyên gia nhấn mạnh phụ huynh không để trẻ một mình sau khi tiêm.
"Cha mẹ, người thân phải túc trực bên cạnh trẻ trong ít nhất 3 ngày sau tiêm. Trong thời gian này, chúng ta cần theo sát trẻ để nhận ra các phản ứng, đặc biệt liên quan tim mạch, phản ứng phản vệ hay tình trạng tương tự viêm đa cơ quan như phát ban, tổn thương niêm mạc. Đây là các dấu hiệu sớm để cảnh giác khi trẻ tổn thương những cơ quan khác" TS Đỗ Thiện Hải lưu ý.
PGS.TS Dương Thị Hồng, Phó viện trưởng Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương (Hà Nội), lưu ý đề nghị trẻ sau khi tiêm vắc xin cần được theo dõi tại điểm tiêm chủng 30 phút, sau đó tiếp tục theo dõi trẻ 28 ngày sau tiêm, đặc biệt trong vòng 7 ngày đầu.
Theo bà Hồng khuyến cáo, trong 3 ngày đầu sau tiêm, luôn luôn phải có người hỗ trợ trẻ 24/24, tránh vận động mạnh. Ngay cả buổi đêm, khi gia đình và trẻ đã ngủ, vẫn cần bố trí người kề cạnh trẻ để theo dõi, bởi trẻ nhỏ không tự nói, nhận được biết các phản ứng.
Lãnh đạo Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương cũng cho biết các tài liệu từ nước ngoài cho thấy phản ứng trầm trọng sau tiêm vắc xin ở trẻ nhỏ dưới 11 tuổi thấp hơn so với trẻ lớn 12-17 tuổi, phản ứng nặng càng ít gặp hơn. Tuy nhiên, các địa phương tổ chức tiêm chủng nghiêm ngặt, tuyệt đối không được chủ quan.