Hành vi của 17 bị can sai phạm liên quan tới bồi thường đất đai tại khu vực Nhà máy thủy điện Sơn La được đánh giá là nghiêm trọng và có hệ thống.
Những sai phạm của các đối tượng bị khởi tố trong vụ án Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại Sơn La là khai khống diện tích đất so với thực tế, thay đổi mục đích sử dụng để nhận tiền bồi thường.
Qua điều tra ban đầu, Công an tỉnh Sơn La cho thấy UBND huyện Mường La đã ban hành kế hoạch đo đạc, lập bản đồ địa chính, thu hồi đất chi tiết sai quy định. Nghiêm trọng nhất ở khâu các cán bộ đo đạc đã lập khống các hồ sơ bản đồ địa chính ở nơi đây.
Đã có tới 62 quyết định phê duyệt phương án thu hồi đất chi tiết, 46 quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ do UBND huyện Mường La ban hành sai quy định, cùng với đó là 16 bản đồ không được thẩm định được ký xác nhận bởi Sở Tài nguyên và Môi trường.
Đến nay, Công an tỉnh Sơn La đã thi hành lệnh bắt tạm giam 15 đối tượng và áp dụng biện pháp cấm đi khỏi nơi cư trú với 2 đối tượng.
Theo hồ sơ điều tra, gia đình ông Đèo Văn Ban ở xã Tả Bú chỉ có hơn 5 ha, diện tích đất được đền bù trong dự án di dân tái định cư thủy điện Sơn La này đã được đền bù từ năm 2005.
Năm 2014, tỉnh Sơn La có chủ trương giao UBND huyện Mường La đo đạc bản đồ xem xét phần đã bồi thường và chưa bồi thường di dân tái định cư để lập phương án trình UBND tỉnh.
Lợi dụng chủ trương, ông Ban đã cùng với nhóm cán bộ hợp thức hóa nhiều giấy tờ để nhận tiền đền bù, rút ruột ngân sách nhà nước, gây thiệt hại cho Nhà nước hàng tỉ đồng.
Cụ thể như lập khống hồ sơ diện tích đất của gia đình ông Ban ở xã Tả Bú từ hơn 5 ha lên đến gần 17 ha; cả huyện Mường La có 615 hộ dân cũng trong tình trạng hồ sơ đất đai được lập khống, có hộ thì tăng diện tích đất, có hộ không đúng loại đất so với thực tế như đất rừng phòng hộ thành đất rừng sản xuất để nhận tiền bồi thường của Nhà nước.
Thực tế đất ngập nước không thể đo đạc nhưng trên hồ sơ khống vẫn đầy đủ bản vẽ có mốc giới rõ ràng. Sau đó, để hợp thức hóa những hồ sơ khống, các đối tượng đã thực hiện hàng loạt sai phạm ở các khâu tiếp theo như đo đạc, lập bản đồ địa chính, thẩm định, thu hồi và bồi thường hỗ trợ,…
