Sắc màu tuyệt đẹp tại làng hương nổi tiếng nhất Hà Nội

GD&TĐ - Quảng Phú Cầu là một trong những làng nghề làm hương nổi tiếng nhất Hà Nội, cũng là nơi lưu giữ nghề làm hương tồn tại hơn một thế kỷ qua.

Sắc màu tuyệt đẹp tại làng hương hơn 100 năm tuổi Quảng Phú Cầu (Hà Nội).
Sắc màu tuyệt đẹp tại làng hương hơn 100 năm tuổi Quảng Phú Cầu (Hà Nội).

Làng nghề tăm hương Quảng Phú Cầu (huyện Ứng Hòa, Hà Nội) vốn được biết đến là làng nghề có truyền thống hơn 100 năm. Vào thời kỳ đầu, nghề làm hương tập trung chủ yếu ở thôn Phú Lương Thượng với mô hình nhỏ lẻ. Tuy nhiên vài chục năm trở lại đây, khi thị trường tiêu thụ được mở rộng, trở thành nơi cung cấp nguồn hương lớn cho khu vực phía Bắc.

Không chỉ vậy, sản phẩm còn được đưa ra thị trường nước ngoài, đáng chú ý như Ấn Độ, Trung Quốc, Malaysia… phát triển mạnh mẽ, thu hút sự tham gia của hàng nghìn lao động, khắp 6 thôn trong xã Quảng Phú Cầu.

Chú Long (thôn Cầu Bầu) chia sẻ: “Để hoàn thành một nén hương phải trải qua nhiều công đoạn từ chẻ tre (hoặc vầu), vót tăm, nhuộm chân hương, làm thân hương, phơi khô… và đặc biệt là phụ thuộc rất nhiều vào thời tiết. Vì nếu trời không nắng thì mọi công đoạn dường như là phải dừng hết".

Những thanh tre, vầu đều được tách nhỏ ra để chuẩn bị cho công đoạn đưa vào máy làm chân hương.

Những thanh tre, vầu đều được tách nhỏ ra để chuẩn bị cho công đoạn đưa vào máy làm chân hương.

Sắc màu tuyệt đẹp tại làng hương nổi tiếng nhất Hà Nội ảnh 2
Công nhân phân loại những chiếc tăm và sắp xếp lại thành những bó nhỏ để chuyển đi nhuộm chân hương.

Công nhân phân loại những chiếc tăm và sắp xếp lại thành những bó nhỏ để chuyển đi nhuộm chân hương.

"Muốn nhuộm màu chuẩn và đẹp thì phải tuân thủ các quy tắc trong việc pha màu… tùy thuộc vào đơn đặt của khách, mỗi màu đều có tỷ lệ và công thức khác nhau, nên phải canh đủ độ chín thì màu mới đẹp…”, chú Lực (xã Quảng Phú Cầu) chia sẻ.

"Muốn nhuộm màu chuẩn và đẹp thì phải tuân thủ các quy tắc trong việc pha màu… tùy thuộc vào đơn đặt của khách, mỗi màu đều có tỷ lệ và công thức khác nhau, nên phải canh đủ độ chín thì màu mới đẹp…”, chú Lực (xã Quảng Phú Cầu) chia sẻ.

Chị Hiền (xã Quảng Phú Cầu) cho biết: “Trong quá trình phơi tăm nhang không phải cứ để nguyên như vậy, mà phải kiểm tra độ khô của tăm nhang liên tục, để tăm nhang không bị giòn thân".

Chị Hiền (xã Quảng Phú Cầu) cho biết: “
Trong quá trình phơi tăm nhang không phải cứ để nguyên như vậy, mà phải kiểm tra độ khô của tăm nhang liên tục, để tăm nhang không bị giòn thân".

Khi phơi tăm nhang, người thợ phải quan sát thời tiết và chọn những địa điểm có điều kiện ánh sáng tốt nhất để phơi, chất lượng tăm nhang mới có thể đạt hiệu quả tốt.

Khi phơi tăm nhang, người thợ phải quan sát thời tiết và chọn những địa điểm có điều kiện ánh sáng tốt nhất để phơi, chất lượng tăm nhang mới có thể đạt hiệu quả tốt.

Những người thợ làm hương ở xã Quảng Phú Cầu tâm niệm: Hương liên quan đến thế giới tâm linh, nên các công đoạn làm hương không được cẩu thả và các nguyên liệu làm hương luôn phải sạch.

Những người thợ làm hương ở xã Quảng Phú Cầu tâm niệm: Hương liên quan đến thế giới tâm linh, nên các công đoạn làm hương không được cẩu thả và các nguyên liệu làm hương luôn phải sạch.

Tăm nhang sẽ được những người thợ thu lại khi trời bắt đầu tắt nắng.

Tăm nhang sẽ được những người thợ thu lại khi trời bắt đầu tắt nắng.

Sau khi thu tăm nhang, nhưng người thợ sẽ vận chuyển về công xưởng chính để sắp xếp, đóng thành cọc để tăm nhang dễ dàng vận chuyển đi se hương.

Sau khi thu tăm nhang, nhưng người thợ sẽ vận chuyển về công xưởng chính để sắp xếp, đóng thành cọc để tăm nhang dễ dàng vận chuyển đi se hương.

Chú Thắng (xã Quảng Phú Cầu) cho biết: “Những bó tăm sau khi được thu vào thì phải đóng thành cọc, rồi mới vận chuyển đến xưởng se hương… mà phải dứt khoát nếu không tăm nhang dễ bị gãy và phai màu lắm…”.

Chú Thắng (xã Quảng Phú Cầu) cho biết: “
Những bó tăm sau khi được thu vào thì phải đóng thành cọc, rồi mới vận chuyển đến xưởng se hương… mà phải dứt khoát nếu không tăm nhang dễ bị gãy và phai màu lắm…”.

Công đoạn tạo hương trước khi se vào tăm nhang. Trước kia, hương được se hoàn toàn bằng tay, giờ đây đã có sự trợ giúp của máy móc nên năng suất tăng lên nhiều.

Công đoạn tạo hương trước khi se vào tăm nhang.
Trước kia, hương được se hoàn toàn bằng tay, giờ đây đã có sự trợ giúp của máy móc nên năng suất tăng lên nhiều.

Tăm nhang khi vừa được se hương vẫn còn mềm và rất dễ tung, cần phải mang đi phơi luôn.

Tăm nhang khi vừa được se hương vẫn còn mềm và rất dễ tung, cần phải mang đi phơi luôn.

Hương se xong phải nhanh chóng phơi trực tiếp dưới nắng để hương được khô lại, đồng thời giữ được hương thơm tự nhiên thay vì sấy khô.

Hương se xong phải nhanh chóng phơi trực tiếp dưới nắng để hương được khô lại, đồng thời giữ được hương thơm tự nhiên thay vì sấy khô.

Hương nhang phải được phơi đủ thời gian để khô hoàn toàn, tránh tình trạng hương còn ẩm, như vậy khi đóng gói và sử dụng sẽ dễ bị mốc và không thể cháy.

Hương nhang phải được phơi đủ thời gian để khô hoàn toàn, tránh tình trạng hương còn ẩm, như vậy khi đóng gói và sử dụng sẽ dễ bị mốc và không thể cháy.

Nhang hương sau khi được hoàn thành sẽ được đóng gói với khối lượng trung bình là 100gr và được gọi là một thẻ hương.

Nhang hương sau khi được hoàn thành sẽ được đóng gói với khối lượng trung bình là 100gr và được gọi là một thẻ hương.

Đặc biệt, hương Quảng Phú Cầu không sử dụng hóa chất tạo tàn vòng nên an toàn cho sức khỏe.

Đặc biệt, hương Quảng Phú Cầu không sử dụng hóa chất tạo tàn vòng nên an toàn cho sức khỏe.

Những người làm nghề nơi đây không biết nghề có từ bao giờ, chỉ biết sinh ra đã thấy ông cha làm hương thủ công truyền thống. Những đôi tay thoăn thoắt chẻ vầu, bó tăm, nhuộm phẩm, se hương đều rất thành thạo.

Tiếng lạch cạch chẻ vầu, bó tăm, tiếng máy xẻ, tiếng nói chuyện rì rầm lẫn trong mùi hương ngai ngái của chân hương tạo nên ấn tượng đặc biệt của làng nghề.

Đến nay, nhiều sản phẩm như hương vòng, hương nén... của địa phương đã được chứng nhận sản phẩm OCOP 3-4 sao, được người tiêu dùng đón nhận tích cực.

Nếu như những xưởng làm chân tăm đem đến vẻ đẹp sắc màu khó cưỡng cho làng nghề thì các cơ sở làm hương lại tạo ra hương để nghề tăm hương của Quảng Phú Cầu nổi tiếng khắp miền Bắc và nhân rộng giá trị truyền thống Việt Nam.

Đi qua những con đường làng chật chội phương tiện vận chuyển hàng hóa ra - vào các làng nghề, đâu đâu cũng dễ dàng bắt gặp màu đỏ rực của chân hương; những bó tăm hương nom như "những bó hoa khổng lồ" được trải dài dọc đường, khắp bãi trống, sân đình..., khiến ai đến một lần, nhớ mãi.

Tin tiêu điểm

Đừng bỏ lỡ

Học sinh tỉnh Điện Biên hào hứng với trải nghiệm đẩy xe đạp thồ. Ảnh: Báo Điện Biên.

Xây dựng những 'đại sứ' lịch sử

GD&TĐ - Nhiều địa phương, trường học tổ chức các hoạt động giáo dục hướng tới kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954 - 7/5/2024).
Minh họa/INT

Truyền cảm hứng

GD&TĐ - Lịch sử là môn học góp phần giúp học sinh hình thành nhân cách, nhân sinh quan cũng như lòng yêu nước, ý thức xây dựng, bảo vệ Tổ quốc...