Tuy nhiên, lạm dụng hít “bóng cười” có thể gây tác hại khôn lường: rối loạn thần kinh và đặc biệt là tổn thương não bộ vĩnh viễn.
Bóng cười là gì?
Bóng cười hay còn được gọi với tên Funkyball là một trong những trào lưu đang được giới trẻ ở nhiều nước trên thế giới, trong đó có Việt Nam, thịnh hành nhất hiện nay, họ coi đây là một thú vui để xả stress.
Người chơi dùng miệng ngậm vào đầu bóng, hít ngược khí trong bóng vào phổi, rồi thổi ngược lại cho quả bóng to lên. Làm bốn, năm lần như vậy cho đến khi bóng xẹp, hoặc cảm thấy “đủ” phê, sẽ nổ những tràng cười vô thức - cười ảo. Nó thường được dùng cho mở đầu cuộc chơi để tạo “không khí”.
Theo bác sĩ chuyên khoa 2 Huỳnh Thanh Hiển, Trưởng khoa T3, Bệnh viện Tâm thần TP HCM: Chất khí được bơm vào "bóng cười" chính là “khí cười” (N2O) có tên quốc tế là Dinitrogen monoxide hoặc Nitrous oxide.
Nitrous oxide được sử dụng trong y học từ hơn 150 năm trước để gây mê toàn thân. Tuy nhiên do tác dụng yếu nên hiện nay trong y học chất này ít được sử dụng đơn độc mà thường được sử dụng phối hợp với các thuốc gây mê khác. Cũng do hiệu quả gây mê yếu và ngắn nên N2O được ưa chuộng trong nha khoa và sản khoa (sinh thường).
“Cho đến nay, N2O vẫn có trong danh mục các thuốc thiết yếu của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO)”, bác sĩ Hiển cho biết.
Theo bác sĩ Hiển, cơ chế tác động của N2O lên cơ thể người sử dụng khá phức tạp và khoa học vẫn chưa tìm hiểu đầy đủ. Có thể nói, N2O tác động gây một hiệu ứng giải lo âu, tác dụng tê/mê, giảm đau và sảng khoái. N2O gây vô cảm hoặc tê mê toàn thân nhưng không mất tri giác.
Trong y khoa, trước đây, N2O cũng từng được sử dụng trong một số trường hợp lo âu và trầm cảm cũng như làm giảm tình trạng kích động, mê sảng trên những bệnh nhân cai rượu.
Tuy nhiên, hiện nay, với những tiến bộ y học, các dược phẩm điều trị lo âu và trầm cảm có rất nhiều và hiệu quả nên N2O không còn sử dụng nữa.
N2O cũng được sử dụng trong sản khoa cho những trường hợp mà bà mẹ quá lo lắng hay sợ đau trong lúc sinh nở.
Việc sử dụng thường xuyên "khí cười" có thể gây ra rối loạn trí nhớ, giấc ngủ, nhịp tim và huyết áp... Ảnh: minh họa
“Bóng cười” có thể gây rối loạn thần kinh
Bác sĩ Hiển phân tích tác động của N2O đối với người sử dụng: Sau khi hít 10-30 giây, N2O sẽ gây một hiệu ứng sảng khoái, vui vẻ và duy trì trong 2-3 phút, làm giảm nhẹ sự tỉnh táo.
Việc sử dụng thường xuyên “khí cười” thì có thể gây ra các rối loạn như: cảm giác châm chích ở đầu chi và đi đứng loạng choạng; các rối loạn khí sắc; rối loạn trí nhớ; rối loạn giấc ngủ và các rối loạn nhịp tim và hạ huyết áp; thiếu máu, thiếu B12.
Ngoài ra, việc dùng quá liều N2O sẽ dẫn đến rối loạn vận động, suy giảm nhận thức hay co giật.
Bên cạnh đó, “trong gây mê, khi dùng N2O cần có một lượng O2 pha chung để tránh bị ngạt thở. Đây là điều mà các "khí cười" đang có trên thị thường có thể không có nên người hít khí N2O có nguồn gốc phi y tế có thể bị ngạt”, bác sĩ Hiển giải thích.
Bác sĩ Hiển khuyến cáo thêm, với liều sử dụng cao, N2O gây suy hô hấp cấp. Đặc biệt nếu tỷ lệ N2O/O2 cao hơn mức 2/1 nhiều lầnn sẽ dẫn đến tình trạng thiếu oxy não cấp.
Hiện tại, N2O chưa bị xem là ma túy vì không bị luật pháp ngăn cấm và vẫn còn đang được sử dụng trong y học.
Tuy nhiên, “Tất cả các chất hóa học đều có thể gây nghiện và nếu sử dụng sai mục đích, với thời gian dài đều có thể gây tác hại đặc biệt là các tổn thương vĩnh viễn trên não bộ”, bác sĩ Hiển cảnh báo.
