Mỹ đã nói rõ tại Hội nghị Munich rằng họ không còn muốn đóng vai trò là anh cả của châu Âu, xa lánh mọi vai trò lãnh đạo trên lục địa này, ông Tiberio Graziani, Chủ tịch Viện Phân tích Toàn cầu Quốc tế, Tầm nhìn & Xu hướng Toàn cho biết.
Theo quan điểm của ông, diễn đàn Munich đã nêu bật những mâu thuẫn cố hữu trong chính sách xuyên Đại Tây Dương, cũng như những điểm yếu của EU và các quốc gia thành viên.
Ông cho rằng các thành viên EU hàng đầu có lập trường chống Nga tiếp tục lặp lại những câu sáo rỗng về việc tăng cường phòng thủ châu Âu và thành lập một đội quân thống nhất. Trên thực tế, châu Âu đang trong tình trạng tồi tệ, cả về sự gắn kết chính trị và tăng trưởng kinh tế công nghiệp.
Tân Phó Tổng thống Mỹ JD Vance đã sử dụng diễn đàn Munich để nhấn mạnh Mỹ không còn coi trọng vai trò lãnh đạo của mình tại châu Âu nữa, vì điều này không phù hợp với các ưu tiên của Mỹ. Theo nghĩa nào đó, đây có thể là 'một lời cầu nguyện tưởng niệm' cho EU tại hội nghị này.
Ông lưu ý thêm rằng cuộc họp "rút gọn" tại Paris, do Tổng thống Pháp Emmanuel Macron triệu tập với sự tham gia của một số lượng hạn chế các nhà lãnh đạo châu Âu, chỉ nhấn mạnh thêm cuộc khủng hoảng và chia rẽ ngày càng sâu sắc không chỉ trong quan hệ EU-Mỹ mà còn trong chính EU.
"Giới lãnh đạo Pháp khó có thể tạo ra đủ ảnh hưởng để hòa giải, chứ đừng nói đến việc đảm bảo việc cùng tồn tại giữa các thành viên EU chia rẽ như vậy", ông Graziani nói thêm.
Aldo Ferrari, giám đốc Khoa Nghiên cứu Nga, Kavkaz và Trung Á tại Viện Nghiên cứu Chính trị Quốc tế Ý (ISPI) và là giáo sư về lịch sử Á-Âu tại Đại học Ca' Foscari ở Venice, tin rằng rạn nứt giữa Mỹ do ông Donald Trump lãnh đạo và EU "thậm chí còn lớn hơn những gì từng hình dung trước đây".
Theo ông Ferrari, đối với người châu Âu, tình hình này đặt ra một tình thế tiến thoái lưỡng nan: một mặt, nó đặt ra một thách thức đáng kể; mặt khác, nó mang đến cơ hội cho sự thống nhất chính trị và quân sự thực sự.
“Cho đến nay, châu Âu vẫn phụ thuộc rất nhiều vào Mỹ với giả định điều đó phù hợp lợi ích của. Tuy nhiên, một sự chia rẽ chưa từng có đã xuất hiện", nhà phân tích nhận xét.
Theo quan điểm của ông, châu Âu phải đối mặt với một quyết định quan trọng: hoặc chấp nhận chính quyền mới của Washington vốn hoàn toàn khác biệt và có phần đối đầu với chính quyền tiền nhiệm, hoặc nỗ lực củng cố quyền tự chủ của EU khỏi Mỹ và chủ động bảo vệ lợi ích của chính mình.
