Đặc biệt, khi các khu vực bị thiên tai vẫn đang ở nhiệt độ cao, các yếu tố nguy cơ gây bệnh khác nhau tăng lên, đặc biệt là bệnh truyền nhiễm.
Do đó, cải thiện điều kiện nước uống, thực phẩm và vệ sinh môi trường, kiểm soát sinh vật truyền bệnh, loại bỏ các yếu tố nguy cơ gây bệnh truyền nhiễm, nâng cao kiến thức sức khỏe của người dân về phòng ngừa các bệnh khác nhau và bảo vệ các nhóm đối tượng chủ chốt có ý nghĩa rất lớn trong việc giảm thiểu nguy cơ bệnh tật sau thiên tai.
Trong và sau lũ lụt, để bảo vệ sức khỏe của bản thân và giảm thiểu dịch bệnh, người dân vùng thiên tai cần thực hiện những việc sau:
Chú ý vệ sinh nước uống
Không uống nước thô, chỉ dùng nước đun sôi, nước đóng chai, nước đóng thùng đạt tiêu chuẩn vệ sinh; các thùng, xô, chậu,... phải được giữ sạch và đổ nước thường xuyên.
Nước uống tạm thời trong ao, sông, suối... phải được khử trùng; nước có độ đục cao, ô nhiễm nặng phải làm trong bằng cách cho thêm phèn chua; phải để ở nơi tối, khô ráo, thoáng mát (chẳng hạn như dùng chai màu nâu); vặn chặt nắp chai để bảo quản.
Chú ý vệ sinh thực phẩm
Không ăn thực phẩm hư hỏng, ngâm trong nước thải; không ăn thức ăn thừa, thức ăn sống, nguội; không ăn thực phẩm từ các quầy hàng mà không có giấy phép y tế.
Chú ý giữ gìn vệ sinh môi trường
Sau khi lũ rút, phải loại bỏ bùn cặn bên ngoài; loại bỏ cặn nước giếng và khử trùng bằng bột tẩy; dọn sạch đồ đạc trước khi chuyển vào phòng; cải tạo nhà vệ sinh và chăn nuôi; không đi vệ sinh ngoài trời. Phân và rác thải phải được vứt đúng nơi quy định.
Tăng cường quản lý chăn nuôi
Lợn phải được nhốt trong chuồng, giữ gìn vệ sinh chuồng trại, không để nước tiểu của chúng thải thẳng ra sông, hồ, ao.
Chăm sóc tốt cho mèo, chó và các động vật khác. Chuồng nuôi gia cầm cần thường xuyên phun thuốc diệt muỗi; phân gia súc, gia cầm trong chuồng cũng cần được dọn dẹp kịp thời.
Làm tốt việc kiểm soát các sinh vật truyền bệnh như ruồi, chuột, ve
Đổ thuốc trừ sâu vào bể chứa phân, hố phân để diệt giòi; dùng vỉ đập ruồi trong nhà để diệt ruồi, dùng vật liệu che đậy thức ăn bằng vật liệu chống ruồi; xác động vật phải được chôn sâu và nén chặt.
Nơi tập trung đông người cũng là nơi có mật độ loài gặm nhấm cao. Khi phát hiện chuột xuất hiện gia tăng bất thường phải báo cáo kịp thời cho chính quyền địa phương có liên quan. Giữ nhà và mặt đất sạch sẽ, khô ráo. Không ngồi, nằm hoặc nghỉ ngơi trên đống cỏ khô.
Chú ý vệ sinh tay và không dùng tay dụi mắt, đặc biệt là tay bẩn
Khăn, chậu rửa và khăn tay của mỗi người chỉ nên sử dụng riêng. Nếu phải dùng chung chậu rửa với người bị nhiễm bệnh thì người khỏe mạnh nên sử dụng trước, sau đó người bệnh rửa sạch chậu bằng xà phòng.
Nếu bạn cảm thấy không khỏe, hãy nhanh chóng tìm cách điều trị y tế
Đặc biệt những bệnh nhân bị sốt và tiêu chảy nên tìm kiếm sự trợ giúp y tế càng sớm càng tốt.
Để tránh trầy xước da, hãy giữ cho da sạch sẽ và khô ráo, đồng thời dùng khăn lau mồ hôi.
Khi làm việc dưới nước, cứ sau 1 đến 2 giờ hãy nghỉ ngơi. Sau mỗi lần ra khỏi nước, hãy nhớ rửa chân và mang giày khô.
Khi nhận thấy da chân bị rạn nứt và có xu hướng ngày càng trầm trọng hơn, bạn tạm thời không nên xuống nước. Nếu nhất thiết phải xuống nước, hãy cố gắng đi ủng. Những người mắc bệnh về da chân nên tránh xuống nước.
Hãy đeo các thiết bị bảo hộ như ủng cao su, găng tay cao su, v.v. Bất cứ ai đã tiếp xúc với nguồn nước bị nhiễm bệnh nên chủ động đến trung tâm y tế để kiểm tra. Nếu phát hiện nhiễm trùng thì nên điều trị sớm.
Chú ý đến sức khỏe tinh thần
Duy trì trạng thái tinh thần tích cực và một lối sống tốt.
Chú ý đến việc chăm sóc những nhóm đặc biệt
Cố gắng tạo môi trường sống, sinh hoạt tốt hơn cho người già, yếu, ốm đau, giảm thiểu tỷ lệ mắc bệnh và tử vong.