Nội dung chất vấn:
Chính phủ đã có chủ trương phong tặng danh hiệu: nhà giáo nhân dân, nhà giáo ưu tú và thầy thuốc nhân dân, thầy thuốc ưu tú. Chúng tôi cho rằng, đây là một chủ trương đúng đắn nhằm tôn vinh nhà giáo và thày thuốc.
Nhưng trong thực tế, hướng dẫn của Bộ Y tế và Bộ Giáo dục và Đào tạo mới chỉ hướng dẫn nội dung phong tặng nhằm vào đối tượng đương chức. Riêng cán bộ hưu trí trong ngành giáo dục và y tế chưa được hướng dẫn cụ thể vì phần đông cán bộ hai ngành này có nhiều công lao, thành tích nay đó nghỉ hưu và có người đó qua đời.
Xin được đề nghị đồng chí Bộ trưởng cho biết, các đối tượng trên đã nghỉ hưu hoặc đó qua đời có được phong tặng hay truy tặng không? Và làm thủ tục thế nào? Mong Bộ trưởng vui lòng hướng dẫn cụ thể để trả lời cho cử tri.
Bộ Giáo dục và Đào tạo trả lời như sau:
1. Về đối tượng xét tặng danh hiệu Nhà giáo nhân dân, Nhà giáo ưu tú:
Thực hiện Luật Thi đua, Khen thưởng năm 2003, Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thi đua, Khen thưởng năm 2005 và Nghị định số 121/2005/NĐ-CP ngày 30/9/2005 của Chính phủ Quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Thi đua, Khen thưởng và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thi đua, Khen thưởng năm 2005, ngày 23 tháng 4 năm 2008, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành về việc Hướng dẫn về tiêu chuẩn, quy trình, đối tượng, thủ tục và hồ sơ xét tặng danh hiệu Nhà giáo nhân dân, Nhà giáo ưu tú (NGND-NGƯT). Thông tư số 22/2008/TT-BGDĐT ngày 23 thỏng 4 năm 2008 đó hướng dẫn cụ thể những quy định của Luật Thi đua, Khen thưởng năm 2005 và Nghị định số 121/2005/NĐ-CP ngày 30/9/2005 của Chính phủ về tiêu chuẩn, quy trình, đối tượng, thủ tục và hồ sơ xét tặng danh hiệu NGND, NGƯT.
Tại mục I, khoản 1, điểm c, của Thông tư số 22/2008/TT-BGDĐT đó ghi rõ “Các nhà giáo đã nghỉ hưu vẫn thuộc diện được xét danh hiệu Nhà giáo nhân dân, Nhà giáo ưu tú. Những nhà giáo lão thành trên 70 tuổi có công lao to lớn, tiêu biểu được xã hội tôn vinh, được giáo giới trong ngành tín nhiệm được đề nghị xét đặc cách danh hiệu Nhà giáo nhân dân, Nhà giáo ưu tú”. (Đây là điểm mới so với các Thông tư Hướng dẫn về tiêu chuẩn, quy trình, đối tượng, thủ tục và hồ sơ xét tặng danh hiệu Nhà giáo nhân dân, Nhà giáo ưu tú trước đây và được áp dụng xét, phong tặng từ lần thứ 10 - năm 2008).
Trong đợt xét, tặng danh hiệu NGND, NGƯT lần thứ 10 (năm 2008), Chủ tịch nước đó ký Quyết định phong tặng danh hiệu NGND cho 101 nhà giáo, có 67 nhà giáo đã nghỉ hưu (trong đó có 48 nhà giáo trên 70 tuổi diện đặc cách) và truy tặng danh hiệu Nhà giáo Ưu tú cho 01 nhà giáo (GS.TS. Dương Thiệu Tống, Nguyên giảng viên Trường Đại học Ngoại ngữ - Tin học thành phố Hồ Chí Minh đó mất trong quá trình xét, đề nghị phong tặng).
2. Về quy trình, thủ tục và hồ sơ xét tặng danh hiệu NGND, NGƯT:
Để phục vụ đợt xét phong tặng danh hiệu NGND-NGƯT lần thứ 11 (năm 2010), Bộ Giỏo dục và Đào tạo đó gửi Công văn số 665/BGDĐT-VP ngày 09 tháng 2 năm 2010 đến các Bộ, ngành, cơ quan ngang bộ, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, các Sở Giáo dục và Đào tạo, các trường đại học, cao đẳng, các đơn vị thuộc Bộ Giáo dục và Đào tạo, trong đó nêu rõ quy trình xét, phong tặng danh hiệu NGND-NGƯT thực hiện theo 4 bước, cụ thể như sau:
Bước 1: Họp toàn thể cán bộ, giáo viên giới thiệu và bỏ phiếu tín nhiệm. Các nhà giáo có từ 60% số phiếu tín nhiệm của cán bộ, giáo viên trở lên được đưa vào danh sách trình Hội đồng xét tặng sơ duyệt.
Bước 2: Thành lập Hội đồng, Hội đồng họp trao đổi thành tích của các nhà giáo đối chiếu với tiêu chuẩn và bỏ phiếu phê duyệt.
Bước 3: Công bố kết quả phê duyệt và tổ chức thăm dò dư luận.
Bước 4: Hội đồng họp bỏ phiếu tán thành.
Trên cơ sở danh sách đó sơ duyệt và kết quả thăm dò dư luận, Hội đồng họp để xem xét và bỏ phiếu tán thành. Các nhà giáo có số phiếu đạt từ 2/3 tổng số thành viên Hội đồng (theo Quyết định thành lập Hội đồng) trở lên được hoàn chỉnh hồ sơ đưa vào danh sách đề nghị lên Hội đồng cấp trên (xin gửi kèm Thông tư số 22/2008/TT-BGDĐT ngày 23 tháng 4 năm 2008).
Bộ Giáo dục và Đào tạo là cơ quan thường trực Hội đồng xét tặng danh hiệu NGND, NGƯT lần thứ XI đang tiếp tục nhậm hồ sơ của Hội đồng xét tặng danh hiệu NGND, NGƯT cấp cơ sở (các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, các trường đại học, cao đẳng). Đến nay, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã nhận đựoc 1.112 hồ sơ của các nhà giáo được Hội đồng xét tặng danh hiệu NGND, NGƯT cấp cơ sở gửi đến, trong đó có 218 hồ sơ của các nhà giáo đã nghỉ hưu, 44 hồ sơ của các nhà giáo trên 70 tuổi đề nghị xét đặc cách.
Bộ GD&ĐT