Khi chủ trương cần một “người dẫn đường”
Với đặc thù là địa bàn vùng cao, biên giới, xã Mường Nhé (tỉnh Điện Biên) có nhiều dân tộc cùng sinh sống, phong tục, tập quán đa dạng, điều kiện kinh tế – xã hội còn không ít khó khăn. Trong bối cảnh đó, việc đưa chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước đến với Nhân dân không chỉ dừng ở việc ban hành văn bản hay tổ chức hội nghị, mà cần những “kênh dẫn” đủ gần gũi, đủ thuyết phục để chủ trương thực sự thấm vào đời sống bản làng.
Thực tiễn cho thấy, đội ngũ già làng, trưởng bản, trưởng dòng họ, người có uy tín chính là lực lượng đảm nhiệm vai trò đặc biệt ấy. Họ không giữ chức danh hành chính, nhưng bằng uy tín cá nhân, sự gương mẫu trong đời sống và hiểu biết sâu sắc về phong tục, tập quán, họ trở thành cầu nối tự nhiên giữa cấp ủy, chính quyền với Nhân dân.
Ở Mường Nhé, nhiều chủ trương, chính sách lớn được truyền tải không theo lối hành chính khô cứng, mà thông qua cách nói giản dị, gần gũi của người có uy tín trong cộng đồng. Trong các buổi họp bản, sinh hoạt dòng họ hay trao đổi thường ngày, người có uy tín là người đứng ra phân tích, giải thích để bà con hiểu rõ đúng – sai, lợi – hại gắn với từng vấn đề cụ thể trong đời sống.
Từ việc sử dụng đất đúng quy định, bảo vệ rừng, giữ gìn an ninh trật tự, đến những nội dung liên quan đến hôn nhân, gia đình, xây dựng nếp sống văn hóa, tất cả đều được “dịch” sang ngôn ngữ đời sống bằng chính trải nghiệm và uy tín của người nói. Nhờ đó, chủ trương của Đảng không bị cảm nhận như mệnh lệnh từ xa, mà trở thành lựa chọn hợp lý để người dân tự giác thực hiện.
Cũng từ cách làm này, nhiều mâu thuẫn trong cộng đồng được giải quyết ngay từ cơ sở; ý thức chấp hành pháp luật của người dân từng bước được nâng lên; sự đồng thuận trong Nhân dân được củng cố bền vững.
Cầu nối của tinh thần đoàn kết và tự lực
Một điểm nổi bật trong vai trò của người có uy tín ở Mường Nhé là khả năng kết nối tinh thần đoàn kết với ý chí tự lực, tự cường của Nhân dân. Trong quá trình triển khai các chính sách hỗ trợ phát triển kinh tế – xã hội, nếu thiếu sự dẫn dắt phù hợp, rất dễ nảy sinh tâm lý trông chờ, ỷ lại hoặc hiểu chưa đầy đủ về mục tiêu lâu dài.
Thông qua người có uy tín, nhân dân được giải thích rõ rằng sự hỗ trợ của nhà nước là điều kiện, là động lực ban đầu, còn phát triển bền vững phải dựa trên chính nội lực của mỗi gia đình, mỗi bản làng. Tinh thần đoàn kết vì thế không chỉ thể hiện bằng lời nói, mà bằng những việc làm cụ thể như cùng nhau bảo vệ rừng, giữ gìn an ninh trật tự, hỗ trợ nhau trong sản xuất và đời sống.
Ở nhiều bản, khi có vấn đề phát sinh, người dân thường tìm đến già làng, trưởng bản, người có uy tín trước khi tìm đến chính quyền. Điều đó cho thấy, họ không chỉ là người tuyên truyền chính sách, mà còn là chỗ dựa tinh thần, là nơi hội tụ niềm tin của cộng đồng.
Vai trò của người có uy tín ở Mường Nhé không tách rời sự phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền cơ sở. Thông qua lực lượng này, chính quyền nắm bắt kịp thời tâm tư, nguyện vọng của Nhân dân; những vướng mắc phát sinh trong quá trình thực hiện chủ trương, chính sách được phản ánh sớm và xử lý ngay từ cơ sở.
Sự phối hợp ấy tạo nên một “mạch liên thông” trong công tác dân vận, giúp các chủ trương lớn không bị đứt gãy khi đi vào thực tiễn. Nhờ đó, tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn được giữ vững; khối đại đoàn kết các dân tộc tiếp tục được củng cố.
Vai trò người có uy tín trong bức tranh phát triển
Trong giai đoạn vừa qua, cùng với việc triển khai các chủ trương, chính sách phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, xã Mường Nhé từng bước cải thiện điều kiện hạ tầng, ổn định dân cư, hỗ trợ người dân phát triển sinh kế phù hợp với điều kiện thực tế địa phương. Những chuyển biến đó không chỉ đến từ nguồn lực đầu tư, mà còn từ sự đồng thuận trong Nhân dân.
Đóng góp quan trọng vào sự đồng thuận ấy chính là đội ngũ già làng, trưởng bản, trưởng dòng họ, người có uy tín. Bằng uy tín cá nhân và sự gương mẫu, họ đã cùng cấp ủy, chính quyền tuyên truyền, vận động Nhân dân chấp hành chủ trương, pháp luật; tham gia hòa giải mâu thuẫn, bài trừ hủ tục lạc hậu; củng cố tinh thần đoàn kết và trách nhiệm cộng đồng.
Thực tiễn ở Mường Nhé cho thấy, khi người có uy tín được phát huy đúng vai trò, chủ trương của Đảng không chỉ “đến” với nhân dân, mà còn được nhân dân tiếp nhận bằng niềm tin và hành động tự giác. Đây chính là nền tảng quan trọng để các chính sách phát triển được triển khai bền vững, phù hợp với thực tiễn vùng cao, biên giới.
Vai trò của người có uy tín không ồn ào, không thể hiện bằng những con số ngắn hạn, nhưng lại có ý nghĩa lâu dài đối với sự ổn định và phát triển của địa phương. Đó là sự kiên trì trong từng cuộc họp bản, từng lần vận động, từng câu chuyện thuyết phục Nhân dân thay đổi nếp nghĩ, cách làm.
Có thể khẳng định, ở Mường Nhé, người có uy tín chính là “cầu nối mềm” nhưng bền bỉ giữa Đảng với nhân dân. Khi ý Đảng gặp lòng dân thông qua những cầu nối ấy, chủ trương, chính sách không chỉ được triển khai hiệu quả, mà còn tạo nên sức mạnh nội sinh cho cộng đồng, góp phần xây dựng Mường Nhé ổn định, đoàn kết và phát triển bền vững.
