Những lớp học đêm sáng giữa núi rừng
Ở một bản nhỏ vùng cao, khi tiếng gà đã gáy muộn và những ngọn đèn dầu được thắp lên trong căn nhà sàn, cũng là lúc lớp học xóa mù chữ bắt đầu. Những học viên, là những nông dân, người mẹ, người ông, người bà tuổi đã ngoài 40, kiên nhẫn ngồi ngay ngắn bên bàn, nắn nót từng nét chữ.
Đằng sau những lớp học ấy là câu chuyện bền bỉ của những người làm dân vận, ngày ngày vận động bà con đến lớp.
Cô Chu Tố Uyên, người dân tộc Tày sinh ra và lớn lên tại địa phương, cho hay, công tác xóa mù chữ không chỉ đơn thuần là mở lớp, mà là cả một quá trình vận động, thuyết phục, và đồng hành cùng người dân.
Bà con nơi đây, phần lớn là người Nùng, người Tày, tuổi đã cao, ban ngày bận rộn với nương rẫy, tối đến lại phải gác lại mệt mỏi để học chữ.
Việc vận động họ ra lớp không hề dễ, nhưng cô có lợi thế đặc biệt, là người địa phương, hiểu tiếng nói, hiểu phong tục, hiểu cách để thuyết phục bà con.
“Có lẽ nhờ vậy mà khi tôi đến từng nhà, giải thích ý nghĩa của việc biết chữ, để đọc được giấy tờ, để không bị nhầm lẫn khi mua bán, bà con đều cười và gật gù đồng ý. Ngôn ngữ Tày, Nùng gần gũi, nên việc giao tiếp, thuyết phục cũng thuận lợi hơn”, cô Tố Uyên chia sẻ.
Theo cô, công tác xóa mù chữ nhận được sự quan tâm của chính quyền địa phương, nên các lớp học đều được hỗ trợ đầy đủ về sách vở, đồ dùng học tập và cả kinh phí cho học viên sau khi hoàn thành khóa học. Chính sách này trở thành động lực lớn để người dân đi học. Nhiều người còn tự nguyện rủ nhau cùng đến lớp, biến việc học thành niềm vui tập thể.
Tuy nhiên, khó khăn vẫn còn không ít. Hầu hết học viên ở độ tuổi 40 – 60, mắt kém, trí nhớ không còn nhanh nhạy, việc học chữ, học tính toán đối với họ chẳng khác gì bắt đầu lại từ đầu.
Lại thêm những giai đoạn vào mùa vụ, bà con phải làm việc quần quật cả ngày, tối về chỉ kịp ăn cơm rồi đến lớp.
Có người đường xa, phải đi bộ hàng cây số trong đêm. Có người mang theo đèn pin, băng qua con suối để đến lớp học chữ.
“Thế nhưng điều khiến tôi bất ngờ nhất là không ai ngại đi học. Nhiều bác chia sẻ rằng ngày trước trẻ vì nghèo nên không được đến trường, giờ có chính sách hỗ trợ, lại được học cùng nhau thì vui lắm. Có người còn bảo, học để làm gương cho con cháu”, cô chia sẻ.
Linh hoạt để lớp học không tắt ánh đèn
Những buổi học diễn ra trong tiếng cười. Thầy cô kiên nhẫn cầm tay từng người, hướng dẫn từng con chữ, từng phép tính. Bà con chăm chỉ, kiên trì và tôn trọng người dạy vô cùng.
Không chỉ dạy chữ, các thầy cô còn tranh thủ lồng ghép tuyên truyền các chính sách của Nhà nước, phổ biến kiến thức về trồng trọt, chăn nuôi, hay vệ sinh môi trường. Mỗi buổi học không chỉ là học chữ, mà còn là dịp gặp gỡ, chia sẻ, cập nhật điều mới.
Để giữ được sĩ số lớp, cô cùng trưởng thôn và cán bộ xã thường xuyên đến từng nhà, nhắc nhở, động viên. Hôm nào bà con bận mùa màng không đến lớp, cô phổ biến cách học trực tuyến, giao bài qua điện thoại, thậm chí nhận bài chụp ảnh gửi lại cho giáo viên.
Chính sự tận tâm và linh hoạt ấy khiến không có học viên nào bỏ học giữa chừng. Chỉ khi quá bận hoặc mưa lớn, bà con mới nghỉ học một buổi, còn lại ai cũng cố gắng đến lớp.
“Thời gian đầu làm công tác dân vận tôi cũng khá bất ngờ khi trao đổi với giám đốc trung tâm, cũng là một người địa phương. Lâu dần cũng quen với tinh thần hiếu học của bà con nơi đây”, cô Tố Uyên chia sẻ.
Những lớp học đêm giờ đây đã trở thành biểu tượng của tinh thần học tập và ý chí vươn lên. Mỗi con chữ, mỗi nụ cười là một bước tiến nhỏ nhưng ý nghĩa, khẳng định rằng tri thức không giới hạn độ tuổi, chỉ cần có lòng ham học.
Cũng chính nhờ những lớp học này, nhiều người đã thay đổi suy nghĩ, tư duy để phát triển kinh tế, noi gương cho con cháu biết con chữ quý giá như thế nào, giúp người dân thoát nghèo, không còn lạc hậu. Đặc biệt, họ biết áp dụng khoa học, kỹ thuật nuôi trồng, sản xuất.
