(GD&TĐ) - Quá trình đào tạo thời gian qua cho thấy còn nhiều bất cập cần phải khắc phục để nâng cao chất lượng đào tạo hệ từ xa. Một số chương trình, giáo trình chưa được thường xuyên đổi mới. Nội dung các tài liệu giáo trình ở các bậc học này đáng lẽ phải được biên soạn theo tư duy cung cấp nhiều tài liệu, hướng dẫn cách tự học thì lại biên soạn vắn tắt nội dung giáo trình ở ĐH, giảm bớt số trang, hạn chế các tri thức. Vì vậy, học viên rất ít có cơ hội bổ sung thêm các kiến thức sâu và mới. Các tài liệu, giáo trình nhiều khi chưa được cung cấp kịp thời trước khi tiến hành hướng dẫn học môn đó. Điều này cũng hạn chế việc tự học trước của học viên mà công việc yêu cầu học viên tự học để khi đến lớp chỉ nghe giải đáp các thắc mắc trong quá trình tự học.
->> Tạo được niềm tin, giáo dục từ xa mới thu hút được người học
 |
| Các tài liệu, giáo trình nhiều khi chưa được cung cấp kịp thời trước khi tiến hành hướng dẫn học môn đó đối với học viên hệ từ xa. Ảnh minh họa/internet |
Hiện nay nhiều trường đại học tham gia đào tạo từ xa chưa tận dụng tối ưu hệ thống mạng, các trang Web của trường để chuyển tải thông tin cần thiết, đảm bảo cho việc chủ động học của học viên. Việc học chủ yếu chỉ dựa vào những giờ lên lớp nghe giảng mà các trường đã cử cán bộ trực tiếp giảng dạy tại các địa phương theo kiểu thầy giáo đi xa, học viên học ở gần. Phương pháp dạy học ở bậc này chưa được quan tâm đổi mới nhiều, vẫn theo tình trạng thuyết giảng là chính. Việc kiểm tra đánh giá chủ yếu là kiểm tra viết theo kiểu tự luận, hệ thống câu hỏi đã có sẵn nội dung, các đề kiểm tra chỉ tập trung chủ yếu vào việc nhớ và hiểu là chính.
Đầu vào vì không phải sơ tuyển về kiến thức, kỹ năng nên chất lượng học viên trong lớp không đồng đều. Do vậy giáo viên khó có thể áp dụng các phương pháp dạy học hiện đại, đặc biệt là đối với lớp học từ xa có số học viên quá đông. Để khắc phục tình trạng trên, cần giải tỏa những ấn tượng chưa tốt về chất lượng và quy mô của hệ đào tạo này. Cần sớm có sự cân đối giữa đào tạo hệ chính quy với hệ tại chức, từ xa, đảm bảo cho giảng viên có đủ thời gian chuẩn bị cải tiến nội dung các bài lên lớp có chất lượng ở tất cả hệ đào tạo. Có như vậy mới đảm bảo cho chất lượng nguồn lực ngày càng tốt hơn.
Các trường ĐH đã có hệ thống mạng tương đối hoàn chỉnh, vì vậy, nên tận dụng để chuyển tải các chương trình bài giảng lên mạng giúp học viên chủ động học tập. Vấn đề này cần đi vào thực chất (hiện nay chúng ta mới dừng lại chủ yếu là hình thức) có như vậy giảng viên ở các trường ĐH mới có điều kiện cải tiến phương pháp dạy học ở các hệ đào tạo, có điều kiện tham gia vào các nghiên cứu - một trong những nhiệm vụ trọng tâm của giảng viên. Cơ sở đào tạo cần tăng thêm số lượng và hiệu quả của các buổi dạy học trực tuyến, trao đổi giải đáp thắc mắc của học viên; phải có một bộ phận luôn chăm lo đến vấn đề này, thường xuyên có mặt để tiếp nhận và kịp thời giải đáp các thắc mắc của học viên.
Nên chăng lúc tuyển chọn học viên, ngoài các điều kiện bằng cấp phải có sự sơ tuyển về trình độ, trước mắt là để phân lớp theo trình độ, dần dần để đảm bảo mặt bằng kiến thức, kỹ năng và thái độ. Từ đó tạo cơ hội cho học viên hệ này có thể có những bằng cấp tương đương với các hệ đào tạo khác, hưởng các chế độ học vấn công bằng hơn.
Các trường ĐH được Bộ GD&ĐT giao cho đào tạo hệ từ xa cần sớm có thêm sự hợp tác, trao đổi thống nhất chương trình, phương pháp đào tạo, có như vậy mặt bằng trình độ của hệ từ xa sớm được cân bằng. Các trường có thể học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau, tiết kiệm được nhân lực, thời gian, công sức và cả nguồn tài chính.
Lê Đình Trung (ĐHSP Hà Nội)
