Theo Business Insider, trong tuần này, 13 quốc gia NATO đã tham gia cuộc tập trận Nordic Response 2024 được tổ chức ở Phần Lan và Thụy Điển, gần biên giới với Nga.
Ngoài ra, Quân đội Mỹ gần đây đã tiến hành một sự kiện huấn luyện gần Fairbanks, Alaska, cũng gần biên giới Nga.
Cuộc tập trận của Mỹ được tiến hành trong khuôn khổ Trung tâm sẵn sàng chung đa quốc gia Thái Bình Dương (JPMRC) và có sự tham gia của 8.000 quân nhân Mỹ thuộc Sư đoàn Dù số 11 và một số lượng nhỏ hơn chưa xác định là đồng minh nước ngoài.
Cuộc tập trận Phản ứng Bắc Âu ở Phần Lan và Thụy Điển có quy mô lớn hơn vì chúng có sự tham gia của 20.000 quân nhân từ 13 quốc gia thành viên NATO, 50 tàu chiến và 100 máy bay quân sự.
Mỹ và Na Uy đã đóng góp máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm F-35 của họ cho ban tổ chức cuộc tập trận Phản ứng Bắc Âu.
Ngoài ra, Vương quốc Anh còn đồng ý gửi một số máy bay F-35 của riêng mình từ Lực lượng Không quân Hoàng gia, đóng quân trên tàu sân bay Prince of Wales của Anh.
Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius, người đến thị sát cuộc tập trận Nordic Response 2024, cho biết: "Chúng tôi chỉ muốn tăng cường sự hiện diện của mình ở Viễn Bắc. Đây là cuộc tập trận lớn nhất và quan trọng nhất của NATO trong 40 năm qua".
Các tàu ngầm của Đức cùng với quân đội của các thành viên mới NATO là Phần Lan và Thụy Điển cũng tham gia cuộc tập trận.
Tuy nhiên, phần lớn lực lượng chiến đấu bao gồm người Mỹ, những người đã công khai bày tỏ ý định "xây dựng lại năng lực chiến đấu ở Bắc Cực", một năng lực đã phần nào suy yếu kể từ khi Chiến tranh Lạnh kết thúc.
Đối thủ được cho là ở cả Alaska và rừng Phần Lan đều giống nhau: Nga và đồng minh có thể là Trung Quốc. Tờ báo Business Insider của Mỹ cho biết thêm rằng "Chiến lược Bắc Cực” mới của Quân đội Mỹ tập trung vào việc "lấy lại sự thống trị ở Bắc Cực". Chiến lược mới đã được áp dụng từ năm 2021.
Tuy nhiên, Business Insider lưu ý sự cạnh tranh với Nga giờ đây không chỉ giới hạn ở lĩnh vực quân sự như thời Chiến tranh Lạnh. Nền kinh tế cũng có một vai trò.
Ấn phẩm viết: "Băng biển tan nhanh chóng ở Vòng Bắc Cực, tốc độ nóng lên nhanh gấp đôi so với phần còn lại của thế giới đang mở ra những cơ hội mới cho việc khai thác tài nguyên thiên nhiên, các tuyến đường vận chuyển và đánh bắt cá thương mại, khi Bắc Cực trở nên thuận tiện cho việc đi lại".
Vladimir Vasilyev, cộng tác viên nghiên cứu chính tại Viện Mỹ và Canada thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Nga, cho rằng người Mỹ có thể quan tâm đến việc giành quyền kiểm soát Tuyến đường Biển Bắc.
Tuyến đường này được coi là kết nối hàng hải ngắn nhất giữa các nền kinh tế đang phát triển ở Đông Nam Á và Châu Âu.
Nga có nhiều kinh nghiệm trong việc sử dụng Tuyến đường Biển Bắc, chạy dọc theo bờ biển phía bắc của đất nước. Khi băng tiếp tục tan, tuyến đường biển này ngày càng trở nên dễ tiếp cận đối với các tàu thương mại.
"Mỹ đang nỗ lực 'tái khám phá' khu vực Bắc Cực về mặt quân sự", một thành viên của Viện Khoa học Quân sự Nga Alexander Bartosh nói. "Giờ đây, Phần Lan và Thụy Điển đã trở thành thành viên tích cực của NATO, điều này mở ra khả năng Mỹ triển khai vũ khí hạt nhân ở Viễn Bắc".
Theo quan điểm của Bartosh, mục tiêu của Mỹ tăng cường lực lượng quân sự trong khu vực gồm hai phần. Đầu tiên là tận dụng ưu thế trên biển và trên không để tấn công Nga. Và thứ hai, họ tìm cách khai thác các nguồn tài nguyên thiên nhiên chưa được khai thác trong khu vực, chủ yếu tập trung vào dầu khí.
Vladimir Vasilyev lưu ý nguồn gốc lịch sử của 'phía quân sự' trong mối quan tâm của Mỹ ở Bắc Cực. Vasilyev nhấn mạnh: "Khu vực Bắc Cực đóng vai trò không thể thiếu trong chiến lược lâu dài của Mỹ nhằm bao vây đối phương".
Ông cũng không loại trừ việc Mỹ triển khai vũ khí hạt nhân trong khu vực. "Ở Bắc Cực, các tai nạn hạt nhân dễ che đậy hơn", Vasilyev lưu ý và nói thêm:
"Ngoài ra, trong một thời gian rất dài, người Mỹ đã ảo tưởng rằng do dân số ở Bắc Cực thưa thớt nên thiệt hại tài sản do việc sử dụng vũ khí hạt nhân gây ra ở đó sẽ ít bị chú ý hơn".
