Mỹ đã cảnh báo Israel trong một lá thư rằng bất kỳ khoản viện trợ quân sự nào cũng có thể gặp rủi ro trừ khi tình hình nhân đạo ở Gaza bị tàn phá được cải thiện.
"Chúng tôi đặc biệt quan ngại rằng những hành động gần đây của chính phủ Israel – bao gồm việc dừng nhập khẩu thương mại, từ chối hoặc cản trở gần 90 phần trăm các hoạt động nhân đạo giữa miền bắc và miền nam Gaza vào tháng 9.
Cùng với đó là tình trạng vô luật pháp và cướp bóc gia tăng – đang góp phần làm tình hình ở Gaza xấu đi nhanh chóng", một bức thư do Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken và Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin cùng viết và được tờ Israeli News 12 đăng tải.
Bức thư được gửi tới Bộ trưởng Quốc phòng Israel Yoav Gallant và Bộ trưởng Các vấn đề Chiến lược Ron Dermer, văn bản nêu ra các biện pháp mà Washington mong đợi Israel thực hiện, bao gồm:
Cho phép tối thiểu 350 xe tải chở hàng viện trợ nhân đạo vào Gaza mỗi ngày.
Mở cửa khẩu thứ năm mới.
Thực hiện các lệnh tạm ngừng bắn nhân đạo trên khắp Gaza để cho phép các hoạt động nhân đạo.
Đảm bảo an ninh cho các đoàn xe và hoạt động nhân đạo. Đảm bảo rằng các hành lang của Lực lượng vũ trang Jordan hoạt động hết công suất
Mở một kênh mới giữa chính phủ Mỹ và Israel để "nêu lên và thảo luận về các vụ việc gây hại cho dân thường".
Theo bức thư, nếu không thực hiện các biện pháp như vậy, Israel có nguy cơ vi phạm luật pháp Mỹ về quản lý viện trợ quân sự nước ngoài.
Người phát ngôn Lầu Năm Góc Pat Ryder xác nhận vào Chủ Nhật rằng Tổng thống Biden và người đứng đầu Lầu Năm Góc Austin đã ký lệnh triển khai hệ thống phòng thủ tên lửa tầm cao giai đoạn cuối (THAAD) của Mỹ cùng kíp vận hành và những người liên quan đến Israel.
Thật trùng hợp, một ngày sau khi lá thư được gửi đi, cơ quan Điều phối các hoạt động của chính phủ tại các vùng lãnh thổ (COGAT) của Israel đã đăng tải trên Twitter những bức ảnh về hàng cứu trợ đang vào Gaza, nói rằng "Israel không ngăn cản việc đưa hàng viện trợ nhân đạo, chủ yếu là thực phẩm, vào Gaza".
Theo báo cáo của dự án Chi phí chiến tranh của Đại học Brown, Mỹ đã chi kỷ lục ít nhất 17,9 tỷ đô la cho viện trợ quân sự cho Israel kể từ khi cuộc chiến ở Gaza bắt đầu.
Cùng với đó là 4,86 tỷ đô la khác đã được chuyển vào các hoạt động quân sự tăng cường của Mỹ trong khu vực kể từ ngày 7 tháng 10 năm 2023.
Nhìn chung, theo nghiên cứu của Hội đồng Quan hệ Đối ngoại (CFR), Israel là quốc gia nhận được nhiều viện trợ nước ngoài nhất từ Mỹ kể từ khi thành lập vào năm 1948, với tổng số tiền viện trợ kinh tế và quân sự là khoảng 310 tỷ đô la (đã điều chỉnh theo lạm phát).
Hiện tại, Mỹ vẫn tích cực hỗ trợ quân sự cho Israel, bao gồm triển khai lá chắn tên lửa THAAD và binh sĩ vận hành đến nước này. Tuy nhiên, các quan chức Mỹ nhấn mạnh họ phải "liên tục đánh giá" mức độ Israel tuân thủ cam kết để quyết định các hỗ trợ trong tương lai.
Israel có 30 ngày để đáp ứng yêu cầu nêu trong thư của hai Bộ trưởng. Giới chức Israel chưa bình luận về thông tin này.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Matthew Miller cho biết viện trợ nhân đạo vào Dải Gaza đã giảm còn một nửa so với mức đỉnh điểm.
Chiến sự tại Dải Gaza bùng phát sau khi Israel mở chiến dịch quân sự nhằm vào đây để trả đũa vụ tấn công hồi đầu tháng 10 tháng 2023 của Hamas.
Giao tranh khiến hơn 42.300 người tại Dải Gaza thiệt mạng và khoảng 99.000 người bị thương. Phần lớn công trình tại Dải Gaza đã bị phá hủy, mảnh đất gần như thành bình địa.
