Sau ngày ông Công ông Táo (23 tháng Chạp), miền Bắc đón một đợt không khí lạnh kéo dài đến Tết Nguyên đán gây ra hình thế thời tiết rét đậm kèm mưa nhỏ, trong khi miền Nam nắng ráo.
Miền Bắc mưa nhỏ, rét dịp Tết
Chiều 9/1, Tổng cục Khí tượng Thủy văn, Bộ TN&MT tổ chức hội thảo khai thác và sử dụng thông tin dự báo, cảnh báo khí tượng thủy văn phục vụ cộng đồng.
Nhận định về tình hình thời tiết năm 2022, ông Hoàng Phúc Lâm, Phó Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho biết, nhiệt độ trung bình trên hầu khắp cả nước phổ biến ở mức xấp xỉ trên so với trung bình nhiều năm (TBNN), trong đó khu vực Điện Biên - Lai Châu cao hơn khoảng từ 0,5-1,0 độ; riêng khu vực từ Nghệ An đến Thừa Thiên - Huế ở mức xấp xỉ dưới so với TBNN cùng thời kỳ.
Năm 2022 đã xảy ra 14 đợt nắng nóng trên diện rộng, ít hơn hẳn so với 2021. Nắng nóng xảy ra muộn so với TBNN ở khu vực Trung Trung Bộ, Nam Bộ, các khu vực còn lại nắng nóng xảy ra xấp xỉ so với TBNN. Các đợt nắng nóng năm 2022 xảy ra trong thời gian ngắn, không kéo dài.
Năm 2022, trên khu vực Biển Đông đã có 9 cơn bão và ATNĐ (7 cơn bão và 2 ATNĐ), số lượng bão/ATNĐ thấp hơn TBNN (12 - 13 cơn, mùa bão bắt đầu muộn (28/6/2022) và kết thúc sớm (3/11/2022).
Mùa mưa tại Bắc Bộ kết thúc ngang TBNN, khu vực Trung Bộ và Nam Bộ kết thúc muộn. Số ngày mưa vừa, mưa to trên các khu vực trên phạm vi toàn quốc phổ biến xấp xỉ so với TBNN.
Ông Nguyễn Văn Hưởng, Trưởng phòng Dự báo thời tiết, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho biết, từ nay đến ngày Tết ông Công, ông Táo (23 tháng Chạp), thời tiết cơ bản là nắng ấm. Thời tiết trước Tết Nguyên đán (từ ngày 15 - 18/1 tức 24 - 27 tháng Chạp), không khí lạnh có khả năng bổ sung khiến nền nhiệt thay đổi.
Tại miền Bắc, đặc điểm thời tiết chủ đạo là nhiều mây, có khả năng xảy ra mưa nhỏ, rét đậm ở vùng núi và trung du. Khu vực Trung và Nam Trung Bộ có mưa, mưa rào. Tây Nguyên, Nam Bộ có khả năng xảy ra mưa rào cục bộ và chiều tối, ban ngày có nắng.
Dịp Tết Nguyên đán (từ 19 - 24/1 tức 28 Tết đến mùng 3 Tết), miền Bắc chịu tác động của không khí lạnh, nền nhiệt độ ở mức xấp xỉ so với TBNN, trời rét, vùng núi có rét đậm, phía Đông Bắc Bộ có ngày có mưa nhỏ, mưa phùn. Bắc Trung Bộ có mưa nhỏ vài nơi, trời rét. Trung và Nam Trung Bộ có mưa, mưa rào rải rác. Tây Nguyên phổ biến ít mưa. Nam Bộ có khả năng xảy ra mưa rào cục bộ vào chiều tối, ban ngày có nắng.
Sau Tết Nguyên đán (25 - 29/1 tức ngày 4 - 8 tháng Giêng), miền Bắc không khí lạnh có khả năng được tăng cường, Bắc Bộ có ngày có mưa nhỏ, trời rét, vùng núi rét đậm, có nơi rét hại. Miền Trung tiếp tục có mưa, mưa rào rải rác tại khu vực thuộc Trung và Nam Trung Bộ. Tây Nguyên và Nam Bộ phổ biến ít mưa, ngày nắng.
Cơ quan khí tượng kết luận, trong dịp Tết Nguyên đán có khả năng xảy ra mưa tại khu vực Trung và Nam Trung Bộ. Trước Tết, miền Bắc có khả năng xảy ra rét đậm, sau đó trời vẫn duy trì ở ngưỡng rét, vùng núi có rét đậm. Nền nhiệt trên phạm vi toàn quốc phổ biến xấp xỉ so với trung bình nhiều năm. Trên Biển Đông chưa có dấu hiệu xuất hiện của bão/áp thấp nhiệt đới.
Thiên tai năm 2023 sẽ khốc liệt
Ông Nguyễn Văn Hưởng cho biết, La Nina còn duy trì đến hết mùa xuân năm 2023 với xác suất 50 - 60% sau đó có xu hướng chuyển dần sang trạng thái trung tính vào những tháng mùa hè với xác xuất khoảng 65 - 75%, những tháng cuối năm 2023 nhiệt độ mặt nước biển khu vực NINIO3.4 có xu hướng tang dần và trạng thái ENSO có khả năng nghiêng về pha nóng.
Cơ quan khí tượng dự báo, La Nina duy trì đến hết mùa Xuân năm 2023 với xác xuất 70 - 75%, sau đó có xu hướng chuyển dần sang trạng thái trung tính vào những tháng mùa hè. Tình hình nắng nóng sẽ khốc liệt hơn năm 2022 về số đợt và mức độ gay gắt, nền nhiệt độ cao hơn năm 2022.
Các tháng nửa đầu năm, nền nhiệt độ có xu hướng xấp xỉ so với trung bình nhiều năm, các tháng nửa cuối năm, nhiệt độ có xu hướng cao hơn so với trung bình nhiều năm.
Dự báo nắng nóng ở mức nhiều hơn và gay gắt hơn năm 2022, các đợt nắng nóng chủ yếu tập trung từ tháng 4 - 8 tại khu vực Bắc Bộ và Trung Bộ.
Năm nay sẽ có khoảng 11 - 13 cơn bão, áp thấp nhiệt đới trên Biển Đông, trong đó 5 - 6 cơn ảnh hưởng đến đất liền. Các tháng đầu mùa sẽ ảnh hưởng đến các tỉnh miền Bắc, từ khoảng tháng 9 - 11 sẽ ảnh hưởng đến các tỉnh miền Trung.
Tổng lượng mưa năm 2023 sẽ thấp hơn đến tương đương với trung bình nhiều năm, ít có khả năng xảy ra mưa lớn lịch sử, tuy nhiên mưa cục bộ, cường độ lớn vẫn sẽ có khả năng xảy ra trên phạm vi hẹp.
Hạn mặn mùa khô 2023 ở Đồng bằng sông Cửu Long ở mức tương đương trung bình nhiều năm (2012 - 2021), thấp hơn so với năm 2022.
Vào các năm chuyển pha ENSO, thời tiết, khí hậu thường có những biến động mạnh trên phạm vi toàn quốc cũng như khu vực Biển Đông, đề phòng bão mạnh, hướng di chuyển phức tạp, mưa lớn cục bộ và các hiện tượng nguy hiểm khác trên phạm vi toàn quốc, đặc biệt là trong các tháng chuyển mùa và trong thời kỳ mùa mưa bão năm 2023.