Ồ ng Nguyễn Công Khanh - Cục trưởng Cục hộ tịch, quốc tịch và chứng thực (Bộ Tư pháp) - đã giải đáp một số vấn đề liên quan đến người đồng tính và kết hôn đồng giới tại cuộc họp báo thường kỳ Quý I của Bộ Tư pháp.
Ông Khanh cho biết, Quốc hội vừa thông qua Luật Hộ tịch, kế thừa các quy định hiện nay về vấn đề xác định lại giới tính. Theo đó, các cơ quan nhà nước cho phép một người trưởng thành được làm thủ tục xác định lại giới tính.
Cụ thể, một người lúc nhỏ được xác định là nam giới nhưng lớn lên lại muốn xác định lại giới tính của mình. Cơ quan y tế, hộ tịch sẽ làm thủ tục xác định lại. Nếu kết quả xác minh sinh học cho kết quả là nữ, người đó có thể ra cơ quan hộ tịch để được thay đổi giới tính trong giấy tờ.
Hương Giang được công chúng cũng như truyền thông thừa nhận "nữ ca sỹ", nhưng đến nay, trên giấy tờ hộ tịch, cô vẫn là nam giới
Có người đặt câu hỏi về quy định này áp dụng thế nào đối với người chuyển giới? Ông Khanh không trả lời thẳng câu hỏi mà cho biết đây là vấn đề mà dự thảo bộ Luật Dân sự cũng đang đặt ra.
Ông Khanh phân tích: Con người có quyền dân sự, tức là quyền nhân thân và quyền tài sản. Quyền nhân thân liên quan đến thân thể con người.
Nếu cho rằng việc chuyển giới là quyền của mỗi người, tức là quyền dân sự thì phải quy định trong bộ Luật Dân sự. Còn nếu không coi nó là quyền dân sự thì không quy định trong bộ Luật Dân sự.
Liên quan đến câu chuyện về giấy tờ pháp lý với những người đã chuyển giới, theo ông Khanh, hiện nay chỉ có Luật Hộ tịch, hoặc Nghị định 158 quy định về các căn cứ để xác định lại giới tính. Theo đó, vẫn chưa có một quy định hay cơ sở pháp lý nào để cấp lại giấy tờ cho những người này.
Việc cấp chứng minh nhân dân bên ngành công an cũng chưa có quy định, hướng dẫn về vấn đề này. Ông Khanh lấy ví dụ: Người A là nữ chuyển giới thành nam, CMND vẫn phải ghi là nữ giới nguyên như trước.
Vì chưa có căn cứ cho việc thay đổi nên những giấy tờ pháp lý cấp cho người chuyển giới vẫn chưa thể thay đổi. “Điều này cũng gây không ít khó khăn cho người chuyển giới trong cuộc sống, công việc”, ông Khanh thừa nhận.
Tuy nhiên theo Cục trưởng Khanh cần nhìn nhận theo góc độ ngược lại. Nếu cho phép người chuyển giới thay đổi giấy tờ, người ta lại mang giấy tờ đó đi kết hôn, vô hình trung, điều này trái với Luật Hôn nhân Gia đình vốn đã quy định không thừa nhận hôn nhân đồng giới.
“Cho phép họ thay đổi giấy tờ tư pháp khác gì thừa nhận hôn nhân đồng tính”, ông Khanh nói.
Ông Cục trưởng cho hay, vấn đề xác định giới tính đã được nêu ra và được nghiên cứu thảo luận. Bộ Tư pháp và Bộ Y tế vẫn đang trong quá trình lấy ý kiến nhân dân, tập hợp để báo cáo Chính phủ.
“Quan điểm của Bộ Tư pháp là cơ quan quản lý nhà nước sẽ có biện pháp để người chuyển giới thuận lợi trong sinh hoạt” - Ông Trần Tiến Dũng, Chánh văn phòng, Người phát ngôn Bộ Tư pháp, nói thêm.
