Khoảng trống về kiến thức và thái độ
Ông Wayne Bacele, chuyên gia giám sát của ILO cho biết, các nghiên cứu cho thấy lao động trẻ ở độ tuổi từ 15 đến 24 có tỉ lệ thương tích lao động và bệnh nghề nghiệp cao hơn 40% so với người lao động lớn tuổi.
Có rất nhiều yếu tố dẫn đến sự cố mất an toàn trong lao động mà người lao động trẻ phải chịu, như điều kiện việc làm, thiếu kỹ năng và kiến thức cũng như chưa có tiếng nói về vấn đề an toàn. Nhiều bằng chứng khác cho thấy, đây là nhóm đối tượng có xu hướng tuân thủ các quy định an toàn thấp hơn, như không thực hiện các bước đảm bảo an toàn và không quan tâm tới các quy trình an toàn trong lao động.
“Phát hiện của nghiên cứu cũng đã nêu bật những khoảng trống về kiến thức và thái độ trong ngành nông nghiệp và các làng nghề. Đây cũng chính là nơi tạo ra các rào cản chính và các lĩnh vực cần cải thiện để nâng cao thái độ và hành vi an toàn và sức khỏe nghề nghiệp trong nông nghiệp và các làng nghề nhằm đem lại lợi ích cho lao động trẻ ở Việt Nam.
Lao động trẻ, nhất là trong khu vực nông nghiệp, thiếu nhận thức và các khái niệm về an toàn lao động cơ bản. Nhiều lao động trẻ và người sử dụng lao động trẻ không hiểu biết nhiều về pháp luật an toàn vệ sinh lao động và các thể chế có liên quan” – ông Wayne Bacele nhấn mạnh.
ILO đưa ra dẫn chứng: Trong nông nghiệp, lao động trẻ và người sử dụng lao động trẻ vẫn không hiểu sâu về các bước cần thực hiện để giảm bớt rủi ro trước tác hại lâu dài của thuốc trừ sâu. Ở các làng nghề, người sử dụng lao động thường đánh giá thấp nguy cơ phát sinh từ những máy móc không được bảo dưỡng, bảo trì đầy đủ và nhu cầu về thiết bị bảo hộ.
Nhiều lao động trẻ tin rằng họ sẽ không bị ảnh hưởng bởi sự cố liên quan đến công việc. Tương tự, người sử dụng lao động cũng không cần phải quan tâm đến an toàn và sức khỏe nghề nghiệp vì chưa bao giờ xảy ra tai nạn tại nơi làm việc của họ.
Đẩy mạnh đào tạo và thông tin cho lao động trẻ
Theo ông Hà Tất Thắng, Cục trưởng Cục An toàn lao động, tại Việt Nam, vấn đề vệ sinh an toàn lao động và sức khỏe nghề nghiệp rất được coi trọng trong lĩnh vực có quan hệ lao động.
Ngành LĐ-TB&XH đã triển khai nhiều dự án, chương trình đem lại hiệu quả rõ rệt, giảm thiểu tai nạn lao động. Trong đó có dự án an toàn và sức khỏe Youth (SafeYouth@Work) sẽ được thực hiện tại Việt Nam đến tháng 12/2018 với sự hợp tác của Bộ LĐ-TB&XH.
Dự án nhằm cải thiện sự an toàn và sức khỏe nghề nghiệp của người lao động, đặc biệt của lao động trẻ từ độ tuổi 15 - 24 và phát triển văn hóa phòng ngừa tại Việt Nam.
Tuy nhiên, ông Hà Tất Thắng nhấn mạnh, đang tồn tại một khoảng trống về kiến thức và thái độ về an toàn lao động trong lĩnh vực phi chính thức, nơi không có quan hệ lao động. Do đó, cần nâng cao nhận thức cho lao động trẻ, đặc biệt trong nông nghiệp, để họ hiểu sâu hơn về các khái niệm về an toàn và sức khỏe nghề nghiệp cơ bản, ngoài việc sử dụng các thiết bị an toàn.
Đào tạo và thông tin cho lao động trẻ cần nhấn mạnh hậu quả tiêu cực của các sự cố an toàn lao động cũng như hướng dẫn về các yêu cầu để có an toàn và sức khỏe nghề nghiệp tốt hơn.
Cũng theo ông Hà Tất Thắng, hiện nay Cục An toàn lao động đang xem xét tham mưu đệ trình Chính phủ ban hành quy định áp dụng đối với khu vực không có quan hệ lao động. Đây là vấn đế rất khó nhưng vẫn phải quyết tâm, bởi như vậy người lao động mới được bảo vệ.