Loại nấm có đặc tính kỳ lạ
Loại nấm này được gọi là nấm chẹo vì nó thường mọc dưới tán cây chẹo.
Nấm chẹo có thời gian sinh trưởng rất ngắn. Chúng thường mọc vào 2 tháng trong năm từ tháng 3 - 4 âm lịch và tháng 8 -9 âm lịch, đôi khi kéo dà sang tháng 10 âm lịch nhưng vòng đời của 1 cây nấm chỉ kéo dài 1 - 2 ngày.
Nấm chẹo thường bắt đầu mọc vào gần sáng nên người dân địa phương thường dậy từ 2 -3 giờ sáng để đi hái nấm. Nếu hái nấm từ sớm sẽ thu được nấm vừa mọc, hình cái ô, chưa xòe to ra. Người ta phân loại đây là nấm quý nhất, xếp vào loại 1.
Ngoài ra, trong ngày bất cứ lúc nào có thể người ta đều tranh thủ tìm hái nấm.
Hái nấm chẹo phải làm đúng cách thì mới hái được nấm ngon và để lại những điều kiện cần có để nấm tiếp tục mọc lần sau. Theo kinh nghiệm của người dân địa phương, hái nấm là phải cần thân nấm nhấc hoặc xoay nhẹ, làm nhanh hoặc mạnh quá thì nấm sẽ gãy.
Đặc biệt, người dân nơi này thường lưu ý, khi hái nấm phải cúi xuống mà hái, không được ngồi xổm mà hái vì nếu làm vậy nấm sẽ không mọc nữa. Khi nấm đang nhú lên mà gặp hơi người hoặc có người nhìn thấy, sờ vào là nấm sẽ mọc chậm lại.
Khi hái nấm phải chú ý để lại rễ để nấm có thể mọc vào hôm sau. Chỉ hái nấm ở dưới tán cây chẹo vì nếu không dễ nhầm với loại nấm độc khác có màu sắc và hình dạng tương tự.
Đặc sản tiền triệu
Khi chưa ai biết đến loại đặc sản tiền triệu như nấm chẹo, thì với người dân địa phương, loại nấm này vẫn là thứ quà quý của rừng mà người ta luôn mong chờ cơ duyên được gặp, được hái từng búp nấm mang về và thưởng thức.
Nấm chẹo khi hái về có thể rửa sạch, xé làm 3 - 4 phần rồi đem nấu canh, xào với thịt trâu, lá bí. Một bát canh đơn giản nhưng vị ngọt của nấm làm hương vị bát canh không lẫn vào đâu được.
Trước đây, khi ít người biết đến nấm chẹo thì món ăn này được coi là đặc sản của địa phương. Tuy nhiên, vài năm gần đây, khi tư thương Trung Quốc sang thu mua nấm với giá cao thì người dân tìm nấm chủ yếu là để bán.
Cách đây vài năm, tư thương đã thu mua nấm cheo tươi giá từ 50 - 60 nghìn đồng/1kg và 600 - 7000 nghìn đồng/1kg nấm khô. Có nhiều thời điểm giá nấm lên đến tiền triệu.
Bài thuốc dân gian chữa vô sinh?
Theo người dân địa phương, nấm chẹo được coi là vị thuốc dân gian có tác dụng làm tăng khả năng thụ thai của phụ nữ, nhất là những người sống trong điều kiện khí hậu lạnh, khó thụ thai.
Tuy nhiên, việc nấm chẹo có khả năng chữa được bệnh vô sinh hay không thì cũng chỉ là kinh nghiệm lâu năm của người dân địa phương truyền lại, chưa có một nghiên cứu chính thức nào về điều này.
