Sáng 8/11, tại Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia TPHCM), Hội nghị Khoa học Địa lý toàn quốc lần thứ XV được khai mạc với chủ đề "Khoa học Địa lý hướng tới mục tiêu văn minh sinh thái và đạt mức phát thải ròng bằng 0 tại Việt Nam".
Sự kiện do Hội Địa lý Việt Nam phối hợp với Đại học Quốc gia TPHCM, Hội Địa lý TPHCM và Trung tâm Xúc tiến Thương mại Nông nghiệp - Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tổ chức.
Đến dự hội nghị có PGS.TS Trần Anh Tuấn - Chánh Văn phòng Hội đồng Giáo sư Nhà nước; TS Lê Mỹ Phong - Phó Cục trưởng Cục Quản lý Chất lượng, Bộ GD&ĐT; ông Nguyễn Mạnh Cường - Phó Chủ tịch UBND TPHCM cùng lãnh đạo các trường đại học, viện nghiên cứu, các nhà khoa học, giảng viên, học viên cao học và sinh viên cả nước.
Phát biểu khai mạc, GS.TS Nguyễn Cao Huần, Chủ tịch Hội Địa lý Việt Nam cho biết, đây là một sự kiện khoa học đặc biệt có ý nghĩa, diễn ra trong bối cảnh đất nước ta đang đẩy mạnh chuyển đổi xanh, chuyển đổi số và hội nhập quốc tế sâu rộng, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững và đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.
"Những yêu cầu mới về hoàn thiện thể chế, quy hoạch lãnh thổ, phát triển vùng và quản lý tài nguyên - môi trường đặt ra thách thức nhưng cũng mở ra cơ hội lớn cho khoa học địa lý đóng góp thiết thực hơn cho sự phát triển của đất nước", GS Huần nhấn mạnh.
Theo GS Huần, khoa học địa lý là một ngành khoa học tổng hợp, liên ngành, nghiên cứu mối quan hệ giữa con người và tự nhiên trong không gian và thời gian, ngày càng gắn bó chặt chẽ với các công nghệ hiện đại như hệ thống thông tin địa lý (GIS), viễn thám, trí tuệ nhân tạo và dữ liệu lớn.
Nhờ vậy, các nghiên cứu địa lý ngày nay đã và đang trở thành cơ sở quan trọng cho công tác quy hoạch vùng, sử dụng hợp lý tài nguyên, phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ môi trường.
Đại diện đơn vị đăng cai, PGS.TS Trần Cao Vinh, Phó Giám đốc Đại học Quốc gia TPHCM khẳng định, chủ đề hội nghị mang ý nghĩa sâu sắc khi gắn liền với chiến lược phát triển quốc gia.
"Việt Nam đã ban hành Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến 2050. Khoa học địa lý đóng vai trò nòng cốt trong phân tích quy luật lãnh thổ, quản lý tài nguyên và ứng dụng công nghệ số phục vụ phát triển bền vững", ông Vinh nói.
PGS.TS Trần Cao Vinh cũng cho biết, Đại học Quốc gia TPHCM hướng tới mục tiêu trở thành đại học nghiên cứu hàng đầu vào năm 2030, luôn coi trọng vai trò của khoa học cơ bản - trong đó khoa học địa lý là nền tảng định hướng chiến lược không gian phát triển quốc gia.
Báo cáo tham luận tại hội nghị, GS.TS Trương Quang Hải - Phó Chủ tịch Hội Địa lý Việt Nam nhấn mạnh, Việt Nam đang bước vào giai đoạn phát triển mới với mục tiêu chiến lược trở thành nước phát triển, thu nhập cao vào năm 2045.
Điều này đòi hỏi đất nước phải đổi mới mô hình tăng trưởng theo hướng bền vững, thúc đẩy kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn và thực hiện cam kết Net Zero 2050.
GS Hải đề xuất định hướng chiến lược là tăng cường ứng dụng công nghệ số và trí tuệ nhân tạo trong nghiên cứu địa lý, phát triển bản sao số (Digital Twin) cho đô thị và lưu vực sông, khai thác dữ liệu địa không gian lớn phục vụ quy hoạch, cảnh báo thiên tai và quản trị thông minh.
Ông nhấn mạnh, khoa học địa lý không chỉ phục vụ phát triển kinh tế, mà còn nuôi dưỡng tình yêu thiên nhiên, tinh thần trách nhiệm và năng lực thích ứng, học tập suốt đời của thế hệ trẻ.
Hội nghị Khoa học Địa lý toàn quốc lần thứ XV là diễn đàn để các nhà nghiên cứu, chuyên gia, giảng viên, học viên cao học và nghiên cứu sinh trên cả nước trao đổi kết quả nghiên cứu mới, chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn, đóng góp vào mục tiêu chung.
Hội nghị năm nay quy tụ hơn 270 báo cáo khoa học trình bày tại hơn 200 tiểu ban, phản ánh toàn diện những hướng nghiên cứu mới về quy hoạch không gian, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường và ứng dụng công nghệ số trong nghiên cứu địa lý.
